Kwas askorbinowy

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Wzór strukturalny kwasu askorbinowego

Kwas askorbinowy (kwas askorbowy, 2,3-didehydro-L-treo-heksono-1,4-lakton, 3-keto-L-gulofuranolakton) to związek organiczny, pochodna glukozy o wzorze sumarycznym C₆H₈O₆. W warunkach standardowych jest białym, krystalicznym ciałem stałym. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, roztwór ma odczyn kwasowy. Enancjomer L(+) kwasu askorbinowego zwany jest witaminą C.

[edytuj] Rola w organizmie

Witamina C wpływa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu, ułatwia gojenie się ran, złamań, hamuje tworzenie się sińców, powstawanie krwotoków, krwawień dziąseł, podnosi odporność na zakażenia, uszkodzenia oraz na choroby, szczególnie w okresach przeciążenia fizycznego, skraca czas trwania zaziębienia i zakażenia, aktywizuje system immunologiczny, ma działanie antywirusowe, zapewnia sprawne funkcjonowanie układu krwionośnego i serca, reguluje i obniża poziom cholesterolu, chroni przed miażdżycą i chorobą wieńcową, obniża ciśnienie krwi, zmniejsza zlepianie się i krzepnięcie krwi, jest przeciwutleniaczem, zwalcza wolne rodniki, chroni przed zmianami nowotworowymi (rakiem żołądka, jamy ustnej, przełyku, płuc, wątroby, szyjki macicy i odbytu), łagodzi niepożądane skutki radioterapii, chroni skórę przed działaniem słońca i przed starzeniem, u cukrzyków reguluje poziom glukozy we krwi, oddziałuje korzystnie na wzrok, hamuje rozwój zaćmy, uczestniczy w produkcji hormonów zwalczających stres, poprawia wydolność fizyczną, umożliwia koncentrację, mocny sen, hamowanie bólu, ułatwia pokonywanie nastrojów depresyjnych, ma korzystny wpływ na usposobienie. Zapotrzebowanie na witaminę C wynosi ok. 100 mg na dobę, a w czasie choroby nawet do 1000 mg. Organizm nie wytwarza tej witaminy i musi być ona dostarczona z zewnątrz.

[edytuj] Skutki niedoboru

Szkorbut, samoistne krwawienia, uszkodzenia naczyń krwionośnych, krwawe wybroczyny, złe gojenie i odnawianie się ran, rozpulchnienie dziąseł, zmiany w zębach (np. zgorzel), bolesność stawów i mięśni, obrzęki kończyn, osłabienie, utrata apetytu, obniżenie wydolności fizycznej, depresja, osteoporoza niedobarwliwa, nadczynność gruczołu tarczowego, zaburzenia neurologiczne, wtórne infekcje, schorzenia żołądka, zapalenie błony śluzowej, przedłużenie okresu zaziębienia organizmu i trudności w leczeniu zakażeń.

[edytuj] Skutki nadmiaru

Kwas askorbinowy nie jest toksyczny, ale przyjmowany w nadmiarze może wywoływać dolegliwości żołądka, nudności, biegunkę, wymioty, wysypkę skórną, przyspieszać tworzenie się kamieni nerkowych, obniżać odporność u dzieci.

[edytuj] Źródła w pożywieniu

Świeże owoce i warzywa (szczególnie zielonoliściaste), papryka, koper, owoce cytrusowe (cytryny, pomarańcze, grejpfruty), kiwi, melony, ananasy, czarne i czerwone porzeczki, truskawki, jagody czarnego bzu, maliny, jeżyny, brukselka, kapusta, kalafior, rzepa, cebula, szpinak, brokuły, groszek zielony, kalarepa, szparagi, jabłka, soja, ziemniaki, pomidory, karczochy.

[edytuj] Zastosowanie w przemyśle spożywczym

Kwas askorbinowy jest przeciwutleniaczem i jako taki jest stosowany w przemyśle spożywczym, podobnie jak jego sole i estry. Symbole stosowane na oznaczenie tych związków:

E300 - kwas askorbinowy
E301 - askorbinian sodu
E302 - askorbinian wapnia
E303 - askorbinian potasu
E304 - estry kwasów tłuszczowych i kwasu askorbinowego
- E304(i) - palmitynian askorbylu
- E304(ii) - stearynian askorbylu