Stubno

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Stubno
Województwo	podkarpackie
Powiat	przemyski
Gmina	Stubno
Położenie	49° 54' N 22° 58' E
Strefa numeracyjna (do 2005)	16
Kod pocztowy	37-723
Tablice rejestracyjne	RPR

Stubno – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Stubno.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Miejscowość liczy ok. 2000 mieszkańców, jest siedzibą gminy Stubno.

[edytuj] Historia

Nazwa wsi wywodzona jest od słowa stupyny. Stubno położone było na terenach zalewanych przez wody Sanu i Wiszni a przez tutejsze bagna i moczary prowadziły wąskie groble, zwane przez mieszkańców stupynami.

Inne podanie głosi, że kiedys przez wioskę przebiegała droga z Medyki do Radymna. Przy drodze stał zajazd czyli karczma zwana Stubno, w której podróżni znajdowali schronienie do odpoczynku.

Pierwsza wzmianka o wsi (nazywanej wtedy Stobno) znajduje się w dokumencie z 1358 r., którym król Kazimierz Wielki nadawał ją dwóm szlachcicom: Symonowi i Laynowi. Według tradycji, w lutym 1387 pod Stubnem miała się rozegrać bitwa, w której Polacy pod osobistym dowództwem królowej Jadwigi (król był wtedy zajęty chrztem Litwy) pokonali wojska Marii, królowej Węgier, jej siostry. Zwycięstwo to miało otworzyć Polsce drogę do opanowania Lwowa, Halicza i całej Rusi Czerwonej, zarządzanej wtedy przez starostów węgierskich.

[edytuj] Zabytki

Wieś była własnością prywatną, ostatnimi właścicielami – od XIX w. do II wojny światowej – byli Myszkowscy. Pozostał po nich zespół dworski, użytkowany obecnie przez stadninę koni. Głównym elementem zespołu jest pałacyk z przełomu XIX i XX w., murowany, nakryty dachem mansardowym z czerwonej dachówki, z czterokolumnowym portykiem od frontu. W skład zespołu wchodzą także dwie oficyny, rządcówka, stajnia, spichlerz i młyn. Wokół pałacyku rozciąga się park krajobrazowy o powierzchni 6 ha z licznymi gatunkami drzew i krzewów rodzimych i egzotycznych. Na teren parku wjeżdża się przez kutą, żelazną bramę.

Drewniany kościół z 1863 r. spłonął w 1986 r. Z zespołu kościelnego pozostała drewniana dzwonnica z 1915 r., plebania z początku XX w., stajnia i lamus z końca XIX w. We wsi pozostało kilkanaście ciekawych domów z pocz. XX w. (drewnianych i murowanych) z czterospadowymi dachami krytymi czerwona dachówką.

Po dawnej cerkwi greckokatolickiej pw. św. Dymitra z 1898 r. pozostały tylko resztki fundamentów. Ukraińcy, którzy przed wojną stanowili ok. połowy mieszkańców, zostali wywiezieni w 1945 r. do ZSRR.

Na miejscowym cmentarzu znajduje się grób polskiego malarza Aleksandra Mroczkowskiego.

[edytuj] Geografia i przyroda

W pobliżu Stubna przebiega Kanał Bucowski (nazwa pochodzi od ukraińskiej, przygranicznej wioski Bucow), który odwadnia teren. W Stubnie znajduje się jeden z nielicznych rezerwatów szachownicy kostkowatej.

Wieś bywa nazywana "stolicą bociana" ze względu na dużą liczbę tych ptaków występujących w całej gminie. W centrum wsi stoi pomnik bociana, a co roku organizuje się święto mu poświęcone "Bocianadę".

[edytuj] Sport

We wsi działa piłkarski Klub Sportowy Granica Stubno, obecnie grający w rozgrywkach A-klasy w grupie przemyskiej.

_{Wykorzystane materiały:}

_{Stanisław Kłos - Podkarpackie - przewodnik, wyd. "Bosz" 2005}
_{Grzegorz Rąkowski - Polska egzotyczna, część II, wyd. "Rewasz" 2004.}
_{Stefan Lew - Kultura ludowa pogranicza nadsańskiego, Muzeum Ziemi Przemyskiej 1969.}