Sopel (zestaw przeciwlotniczy)
Z Wikipedii
Sopel | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Polska |
Producent | OBRSM Tarnów/OBRMZiT Stalowa Wola |
Trakcja | gąsienicowa |
Typ | działo samobieżne |
Załoga | 3 osoby |
Historia | |
Prototyp | 1993 |
Wyprodukowano | prototyp |
Dane techniczne | |
Moc | 220 KM |
Wymiary | |
Długość maksymalna | 7610 mm |
Szerokość | 3150 mm |
Wysokość | 3020 mm |
Masa | |
Masa własna | 16 000 kg |
Opancerzenie | |
Osiągi | |
Prędkości maksymalne | |
Na drodze | 60 km/h |
Zdolność pokonywania przeszkód | |
Zasięg | 500 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
Artyleryjskie | 2 x armata automatyczna kalibru 23 mm |
Rakietowe | 2 x Strzała-2M |
Sopel - polski, prototypowy, samobieżny zestaw przeciwlotniczy.
[edytuj] Historia
W latach 70. rozpoczęto w Polsce produkcję licencyjną działa samobieżnego 2S1 Goździk. Równocześnie rozpoczęto produkcje transportrera opancerzonego MTLB (podwozia obu pojazdów były zbliżone konstrukcyjnie). Pomimo rozpoczęcia produkcji MTLB Ludowe Wojsko Polskie nie posiadało sprecyzowanych planów jego wykorzystania. Armia Radziecka używała tego pojazdu głównie w roli ciągnika artyleryjskiego do holowania armat przeciwpancernych MT-12, ale armaty te nie znajdowały się na uzbrojeniu LWP. W 1978 roku podjęto decyzję o zaprojektowaniu na podwoziu MTLB kilku typów pojazdów. Wśród nich znalazł się przeciwlotniczy zestaw artyleryjski Promet. Było uzbrojony w dwa działka kalibru 23 mm. Badania prototypu wykazały że celność prowadzonego przez ten pojazd ognia nie spełnia wymagań. W rezultacie rozpoczęto projektowanie zmodernizowanego pojazdu oznaczonego jako Promet-2. Miał on być uzbrojony w dwa działka kalibru 30 mm i mieć zaprojektowany przez RADWAR radiolokacyjny system wykrywania i śledzenia celu. Obliczenia wykazały jednak ze podwozie MTLB ma zbyt małą nośność i w rezultacie w 1980 roku prace nad Prometem-2 przerwano.
Na początku lat 80. opracowano w Stalowej Woli prototyp samobieżnego wozu dowodzenia artylerii o kryptonimie Opal. Jego podwozie wykorzystywało podzespoły MTLB, ale było wydłużone i miało większą nośność. W 1986 roku rozpoczęto prace nad zestawem przeciwlotniczym Polon. Według założeń miał on być uzbrojony w dwa działka kalibru 30 mm i przeciwlotnicze pociski kierowane (najprawdopodobniej zmodernizowane 9M33). Okazało się jednak że opracowanie tak nowoczesnego wozu w PRL nie jest możliwe i program Polon przerwano.
Kolejną próbę podjęto na początku lat 90. Na spotkaniu konstruktorów OBRSM Tarnów i OBRMZiT Stalowa Wola postanowiono wówczas opracować prosty zestaw przeciwlotniczy który można by zaproponować Wojsku Polskiemu jako następcę eksploatowanych zestawów Hibneryt (działka ZU-23-2 ustawione na skrzyniach samochodów ciężarowych Star 266). Początkowo planowano opracowanie pojazdu będącego połączeniem podwozia Opal z wieżą okrętową Wróbel, ale wkrótce postanowiono opracować nowa wieżę. Została ona opracowana w OBRSM przez zespół kierowany prze inż. Kazimierza Broniewicza. Prototyp wieży został wykonany przez zakłady w Ostrowcu Świętokrzyskim.
W wieży umieszczone były dwa działka automatyczne kalibru 23 mm. Dodatkowo wóz był uzbrojony w dwie wyrzutnie rakiet Strzała-2M. Pojazd był wyposażony w prosty celownik tachometryczny przejęty z działka przeciwlotniczego Jod.
Po testach prace nad zestawem Sopel zakończone. Zdobyte doświadczenia wykorzystano przy projektowaniu wierzy zestawu przeciwlotniczego Stalagmit o zbliżonym uzbrojeniu, ale wyposażonego w nowoczesny system kierowania ogniem.
[edytuj] Bibliografia
- Szulc, Tomasz. Przeciwlotniczy Sopel. Nowa Technika Wojskowa. 1994, nr 2-3, s. 12-15. ISSN 1230-1655.