Sexton
Z Wikipedii
| Samobieżna haubica Sexton | |
 |
|
| Sexton w Muzeum Wojska Polskiego w barwach 1 Polskiej Dywizji Pancernej | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | Kanada |
| Producent | Montreal Locomotive Works - Tank Arsenal |
| Trakcja | gąsienicowa |
| Typ | samobieżna haubica |
| Załoga | 6 |
| Historia | |
| Prototyp | 1942 |
| Lata produkcji | 1943- styczeń 1945 |
| Wycofanie ze służby | 1956 |
| Wyprodukowano | 2150 |
| Dane techniczne | |
| Silnik | gaźnikowy, 4-suwowy, gwiazdowy 9-cylindrowy Continental, chłodzony powietrzem |
| Moc | 400 KM (460 KM Sexton II) |
| Transmisja | mechaniczna |
| Moc jedn. | 15,5 (18,8) KM/t |
| Nacisk jedn. | 0,88 kg/cm² |
| Wymiary | |
| Długość maksymalna | 6,12 m z dodatkowymi zbiornikami paliwa |
| Szerokość | 2,72 m |
| Wysokość | 2,44 m |
| Prześwit | 0,43 m |
| Masa | |
| Masa bojowa | 15,8 t |
| Pojemność zbiorników paliwa | 680 l |
| Opancerzenie | |
| Typ pancerza | przód z odlewów i płyt walcowanych łączonych nitami i spawaniem |
| Grubość pancerza | przód 20 - 50 mm miejscami 102 mm, boki 13 - 38 mm, tył, dno 13-25 mm |
| Osiągi | |
| Prędkości maksymalne | |
| Na drodze | 38 km/h |
| Zdolność pokonywania przeszkód | |
| Brody bez przygotowania | 1,02 m |
| Rowy | 2,30 m |
| Ściany pionowe | 0,60 m |
| Stoki o nachyleniu do | 26 - 30 % |
| Zasięg | na drodze 200 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| Artyleryjskie | 1 haubico - armata 25 pdr. Mk II lub Mk III kalibru 87,6 mm |
| Strzeleckie | 2 karabiny maszynowe Bren kal. 7,7 mm |
| Użytkownicy | |
| Wielka Brytania, Kanada, Polska | |
Sexton (ang. "zakrystian") – samobieżna haubica zaprojektowana Kanadzie w oparciu o projekt amerykański, budowana w czasie II wojny światowej dla potrzeb armii brytyjskiej.
[edytuj] Historia
W 1942 armia brytyjska w ramach umowy Lend-Lease otrzymała 90 pojazdów M7, które zostały użyte w walkach w Afryce Północnej i spotkały się z bardzo dobrym przyjęciem załóg. M7 uzbrojony był w karabin maszynowy 12,7 mm służący do obrony przeciwlotniczej, który był zamontowany w wystającej kopule, w oczach żołnierzy wyglądającej jak ambona – stąd wywodzi się oficjalna brytyjska nazwa dla M7 – "Priest" (ksiądz).
Jedynym poważnym problemem był fakt, że M7 był uzbrojony w amerykańską haubicę 105 mm, która używała innej amunicji niż jej angielski odpowiednik – działo 25 funtowe (kaliber 88 mm). Potrzeba zaopatrywania różnych odmian amunicji dla niektórych jednostek stworzyła pewne logistyczne problemy. Rząd angielski wystąpił z prośbą o przezbrojenie wersji brytyjskiej w 25 funtowe działo angielskie, Amerykanie zgodzili się chętnie na zaprojektowanie takiego pojazdu, ale nie byli już tak chętni aby zmieniać cały proces produkcyjny dla niewielkiej liczby pojazdów przeznaczonych dla Anglików. Zgodzili się za to Kanadyjczycy, do których następnie zgłosili się Anglicy.
Priest powstał na podwoziu czołgu M3 Lee (w służbie brytyjskiej nazwanego "Grant"), ale po wprowadzeniu do produkcji czołgu M4 Sherman Amerykanie zaczęli wykorzystywać podwozie tego czołgu do budowy Priesta. W tym okresie Kanadyjczycy zaprojektowali i zaczęli produkować własną, ulepszoną odmianę M3 nazwaną Ram. Po rozpoczęciu produkcji M4, Ram stał się raczej przestarzałą konstrukcją jako czołg, ale za to stał się świetną bazą dla nowego pojazdu artylerii samobieżnej. W ten sposób Kanadyjczycy zbudowali klon M7 używając do jego powstania klon M3.
Pomiędzy 1943 a 1945 w Montreal Locomotive Works wyprodukowano 2150 Sextonów, które były używane przez siły kanadyjskie i brytyjskie. Pierwsze pojazdy weszły do służby we wrześniu 1943, wzięły one udział w walkach w Europie. Pomimo skomplikowanych narodzin Sexton okazał się konstrukcją bardzo udaną i pozostał w aktywnej służbie aż do 1956. Używały go armie m.in. Włoch, Portugalii, Australii i RPA.
W przeciwieństwie do taktyki niemieckiej, która przewidywała użycie dział samobieżnych w pierwszej linii do bezpośredniego wsparcia piechoty, Brytyjczycy i Kanadyjczycy z reguły używali Sextonów z daleka od pierwszej linii frontu w roli ruchomych baterii artyleryjskich.
Działa Sexton były na uzbrojeniu PSZ. Posiadał je na wyposażeniu 1 pułk artylerii motorowej wchodzący w skład 1 Dywizji Pancernej. Pułk posiadał zgodnie z etatem 3 dywizjony dział Sexton. Razem 24 sztuki. W działa te został wyposażony również 7 pułk artylerii konnej, który wszedł w 1945 r w skałd nowo formowanej 2 Dywizji Pancernej. Działa używane były również w różnych polskich ośrodkach szkolenia artylerii. Razem Polacy eksploatowali 50 - 80 dział Sexton.
[edytuj] Wersje
W pierwszej serii Sextonów wybudowano 125 pojazdów, druga wersja (Sexton II) miała dodane dodatkowe akumulatory w tylnej części kadłuba i generator służący do ich ładowania. Powstał też wóz Sexton GPO bez uzbrojenia. Przystosowany był do pracy oficerów kierowania ogniem lub mógł służyć jako transporter amunicji.
[edytuj] Linki zewnętrzne
| Pojazdy wojskowe państw Wspólnoty Brytyjskiej z okresu II wojny światowej | |
| Czołgi lekkie | |
| Vickers 6-Ton • Light Tank Mk II, Mk III, Mk IV, Mk V, Mk VI • Tetrarch Mk VII • Harry Hopkins Mk VIII | |
| Czołgi pościgowe | |
| Cruiser Mk I, Mk II, Mk III, Mk IV • Covenanter • Crusader • Cavalier • Centaur/Cromwell • Challenger • Comet • Ram • Sentinel | |
| Czołgi piechoty | |
| Matilda Mk I • Matilda Mk II • Mk III Valentine • Mk IV Churchill | |
| Opancerzone samochody rozpoznawcze | Lekkie opancerzone samochody zwiadowcze |
|---|---|
| SC Daimler Dingo • SC Ford Lynx • SC Humber | LRC Standard Beaverette • LRC Humber • LRC Morris • LRC GM Otter |
| Samochody pancerne | Gąsienicowe transportery opancerzone |
| AC Humber • AC Daimler • AC (GM) Fox • AC Marmon-Harrington | Universal Carrier • Windsor Carrier • Loyd Carrier |
| Działa samobieżne | Niszczyciele czołgów |
| Bishop • Sexton • Deacon | Archer |
| Pojazdy prototypowe i eksperymentalne | |
| Alecto • Avenger • Black Prince • Centurion • Excelsior • Rhino • TOG1 • TOG2 • Tortoise • Valiant • Light Tank Mk VII | |
