Ryczywół (województwo mazowieckie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°41' N 021°26' E
| Ryczywół | |
| Województwo | mazowieckie |
| Powiat | kozienicki |
| Gmina | Kozienice |
| Sołtys | Leszek Matuszewski |
| Położenie | 51° 41' N 21° 26' E |
| Populacja (2005) - liczba ludności |
1300 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
48 |
| Kod pocztowy | 26-912 |
| Tablice rejestracyjne | WKZ |
Położenie wsi |
|
Ryczywół – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim, w gminie Kozienice.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie radomskim.
Nazwa pochodzi najprawdopodobniej od słów "ryczy" i "wół" i związana jest bydłem przeganianym tędy z Rusi Halickiej na Śląsk. Inna wersja to pochodzenie od greckiego "riks wele", czyli królewski kamień, przy którym miała się gromadzić okoliczna ludność na wiece.
Spis treści |
[edytuj] Położenie:
Miejscowość położona w Puszczy Stromieckiej u ujścia rzeki Radomki do Wisły na dawnych szlaku handlowym z Rusi Halickiej na Śląsk, obecnie przy drodze Warszawa-Kozienice-Sandomierz.
[edytuj] Historia:
- XIII w. początki Ryczywołu, wymieniana przez Długosza parafia Św. Katarzyny
- 1369 miasto jako królewszczyzna, starostą jest mieszczanin Jan Pylik, wymieniany jest dwór królewski w Ryczywole
- 1393 dzierżawę obejmuje rycerz Andrzej Ciołek z Ostrołęki nad Pilicą (Królowa Jadwiga zapisuje mu i jego spadkobiercom dwór z miastem, przyległe wsie i dochody z komory celnej za 500 grzywien praskich), istnieje tu gród obronny
- 1407 siedziba starostwa niegrodowego
- 1409 Ryczywół otrzymuje prawa miejskie magdeburskie i własny samorząd i inne przywileje z rąk króla Władysława Jagiełły
- 1413 zalecenie króla Władysława Jagiełły o ujednoliceniu myta za przeprawę mostową dla mieszczan, w mieście istnieje komora celna i most na Radomce (najprawdopodobniej od końca XIII w)
- XV-XVI w. - kolejno właścicielami miasta zostają Piotr Dunin, Jan Dunin z Prawkowic, w mieście powstaje port i zakłady szkutnicze
- 1494 miasto własnością zięcia Piotra Dunina, Pakosza Zwolskiego
- 1513 kolejni właściciele to Hieronim i Abraham Leżeńscy z Leżenic, potem Drzewieccy
- 1655 zniszczenie miasta przez Szwedów, także przez ponowne wylewy Wisły i Radomki
- 1664 w mieście nadal istnieje dwór starościński
- wrzesień 1673 król Michał Korybut Wiśniowiecki wydaje tu uniwersał ochronny od ciężarów wojskowych dla miejscowego mieszczaństwa
- 1681 król Jan III Sobieski potwierdza ów uniwersał, uprzednio w 1677 potwierdzając prawa Żydów (liczne przywileje handlowe i gospodarcze)
- 1761 król August II Mocny wydaje przywilej na powstanie gminy żydowskiej w Ryczywole
- 1798 wzmiankowany dwór starościński, wzmiankowany jeszcze na planie z 1830, miasto podupada na skutek złego gospodarowania starostów i wylewów rzek
- XVIII w. zbiera się tutaj Sejm Żydów Polskich (Waard Arba Arcot)
- 1813 relokacja miasta i budowa w nowym miejscu wg planów Tomasza Wiarenka (2,5 km od poprzedniego miejsca)
- po 1831 siedziba carskiego majoratu i przekazane za zasługi płk. Selwanowi
- 1869 odebranie praw miejskich w odwet za liczny udział mieszkańcow w powstaniu 1863
- 15 września 1939 31 pułk piechoty ppłk. Wincentego Wnuka z Armii "Łódź" krwawo przebija się z okrążenia do Wisły
- 1944 całkowite zniszczenie Ryczywołu w czasie walk na przyczółku warecko-magnuszewskim
- 1968-1979 budowa elektrowni w pobliskich Kozienicach i rozwój wsi.
[edytuj] Związani z Ryczywołem:
- Maciej z Ryczywołu, 1517 opat sieciechowski, budowniczy klasztoru w Sieciechowie
- Anzelm Gostomski (1508-1588) starosta m.in. ryczywolski
- Samuel Szmelke Horowitz (1726-1778), wychowawca i nauczyciel cadyków Lewi Icchaka z Berdyczowa i Isroela ben Szabbetaj Habsteina 'Magida' z Kozienic
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
