Richard Konwiarz
Z Wikipedii
Richard Konwiarz (ur. 15 lutego 1883 w Czempiniu – niem. Kempin koło Poznania, zm. w 1960 w Hanowerze) – niemiecki architekt, tworzący w latach 1909-1945 głównie we Wrocławiu, a po wojnie – krótko w Dreźnie, potem w RFN, głównie w Hanowerze.
Po studiach architektonicznych w Dreźnie u Paula Wallota i Corneliusa Gurllitta, praktyki odbywał w Koblencji i Kolonii oraz w biurze architektonicznym Lossow & Kuhne w Dreźnie. W październiku 1909 podjął pracę projektanta w biurze radcy budowlanego miasta Wrocławia, Maksa Berga. Pracując w zespole Berga był jednym ze współautorów (w latach 1910-1913) projektu Jahrhunderthalle – dziś Hali Ludowej.
Wśród ważniejszych jego prac znajdują się również:
- projekt przebudowy Wrocławia (wspólnie z Maxem Bergiem i Ludwigiem Moshamerem), 1919-1920;
- Stadion Śląski (później zwany Olimpijskim) we Wrocławiu i otwarty basen (projekt nagrodzony brązowym medalem olimpijskim na wystawie architektonicznej podczas igrzysk olimpijskich w Los Angeles w 1932), 1924-1927;
- cmentarz Grabiszyński – krematorium, 1925-1927;
- Kładki piesze łączące południową i północną część terenów wystawowych (pomiędzy Halą Ludową a rozbudowanym dziś wrocławskim ogrodem zoologicznym), 1926;
- basen sportowy na Oporowie, 1928;
- budynki dla fundacji Schurtzmann & Wiesner przy Alei Pracy (Roonstraße) nr 30-32-34 oraz dom mieszkalny na tej samej ulicy nr 27-29, 1933-1934;
- rozbudowa Stadionu Olimpijskiego, 1936-1939;
- wejście do południowej części terenów wystawowych (obecnie brama zoo), projekty hal targowych tamże oraz budowa hali, w której dziś mieści się Wytwórnia Filmów Fabularnych, 1936-1939.
Poza Wrocławiem projektował m.in. w 1922 osiedle robotnicze w Soboniowie (Louisenhain b. Eckersdorf lub Louisenhain b. Schlegel) koło Kłodzka.
Richard Konwiarz był sygnatariuszem wiernopoddańczego listu do Adolfa Hitlera z września 1933, dzięki czemu uniknął – mimo polskiego nazwiska – czystek w środowisku architektów niemieckich, którym na podstawie ustawy z 7 kwietnia 1933 o "czystości rasowej" i politycznej poprawności w tym środowisku posłużono się przy odsuwaniu i zwalnianiu takich architektów, jak Hans Scharoun, Adolf Rading, Fritz Wichert, Hans Poelzig, Walter Gropius lub urzędników takich jak ówczesny burmistrz Kolonii, Konrad Adenauer, przejawiający swą sympatię wobec nieotolerowanych przez reżim architektów. Podpisanie tego listu zapewniło Konwiarzowi względną swobodę twórczą i bezpieczeństwo aż do 1945 roku.
W czasie wojny zaprojektował i zrealizował m.in. cztery wrocławskie naziemne schrony obrony przeciwlotniczej, które zachowały się i są użytkowane do czasów obecnych.
Po wojnie trafił do Drezna (kierował tam Urzędem Ochrony Zabytków i współpracował z Katedrą Projektowania i Urbanistyki na tamtejszej politechnice), skąd w 1950 wyemigrował do Hanoweru. Zaprojektował tam jeszcze Park Ludowy. Zmarł w 1960.
