Rak pęcherzyka żółciowego
Z Wikipedii
Rak pęcherzyka żółciowego | |
ICD-10: | C23-C24 |
C23-C24.0 {{{X.0}}} |
|
C23-C24.1 {{{X.1}}} | |
C23-C24.2 {{{X.2}}} | |
C23-C24.3 {{{X.3}}} | |
C23-C24.4 {{{X.4}}} | |
C23-C24.5 {{{X.5}}} | |
C23-C24.6 {{{X.6}}} | |
C23-C24.7 {{{X.7}}} | |
C23-C24.8 {{{X.8}}} | |
C23-C24.9 {{{X.9}}} |
Rak pęcherzyka żółciowego (łac. adenocarcinoma vesicae fellae) to choroba nowotworowa pęcherzyka żółciowego, powstająca wskutek nowotworowej transformacji nabłonka gruczołowego wyścielającego światło narządu. Jest rzadkim nowotworem, źle rokującym ze względu na długo bezobjawowy przebieg.
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
- rzadki nowotwór, w USA częstość zachorowań wynosi 3/ 100,000/ rok
- w niektórych krajach, m. in. krajach Ameryki Południowej, Japonii i Izraelu jest częstszy. W Chile stanowi 4. przyczynę zgonów nowotworowych
- 5. co do częstości nowotwór przewodu pokarmowego
- do 5 razy częstszy u kobiet
[edytuj] Etiopatogeneza
Częsta koincydencja choroby nowotworowej pęcherzyka żółciowego i kamicy sugeruje, że mechaniczne drażnienie ściany narządu przez złogi może pobudzać nowotworzenie. Postulowano również związek mutacji genu P53 i wystąpienia nowotworu.
[edytuj] Czynniki ryzyka
- kamica żółciowa (ryzyko wzrasta ze średnicą kamieni, duże gdy Ø >3 cm)
- płeć żeńska
- otyłość, duża podaż węglowodanów
- przewlekłe zakażenie Salmonella typhi
- pęcherzyk porcelanowy (niedawne doniesienia kwestionują związek uwapnienia ściany pęcherzyka i większego ryzyka nowotworu)
- polipowatość, duże polipy Ø > 10 mm
- anomalie anatomiczne w zakresie połączenia przewodu trzustkowego i żółciowego
- częściowa gastrektomia
- AIDS
[edytuj] Obraz makroskopowy
Wyróżniamy dwie postaci raka pęcherzyka żółciowego:
- postać naciekająca – występuje częściej, słabo odgraniczony obszar rozlanego pogrubienia i stwardnienia ściany pęcherzyka, guz o charakterze włóknistym, bardzo twardy
- postać egzofityczna – nowotwór rośnie do światła, tworząc nieregularną, kalafiorowatą masę, naciekając jednocześnie położoną pod nim ścianę
[edytuj] Objawy
- ból w prawym górnym kwadrancie
- objawy cholestazy:
- spadek wagi ciała, złe samopoczucie, zmęczenie
- nudności, wymioty
- nietolerancja tłustych potraw, jadłowstręt
- czasem objaw Courvoisiera
- macalny guz w rzucie pęcherzyka żółciowego
- hepatomegalia, wodobrzusze
[edytuj] Diagnostyka
Rak pęcherzyka żółciowego bardzo długo pozostaje bezobjawowy, dlatego do rozpoznania nowotworu często dochodzi przypadkowo podczas badań TK czy USG wykonywanych z innych przyczyn. Niepokojące może być również podwyzszenie wskaźników cholestazy w badaniach laboratoryjnych. W przypadku wystapienia objawów sugerujących nowotwór, wyknuje się następujące badania:
[edytuj] Rokowanie
- niepomyślne, guz zwykle nieresekcyjny w momencie rozpoznania (3/4 przypadków)
- ogólne przeżycie wynosi średnio 6 miesięcy od rozpoznania
- 5-letnie przeżycie wynosi 1-5%
[edytuj] Leczenie
Leczeniem z wyboru jest leczenie chirurgiczne i resekcja guza z szerokim marginesem tkanek. W zaawansowanym nowotworze zwykle oferowane jest leczenie paliatywne:
- endoskopowy przezskórny drenaż dróg żółciowych
- terapia fotodynamiczna
- leki przeciwbólowe
- przezskórna neuroliza splotu trzewnego
- radioterapia
Badania kliniczne mające na celu określenie skuteczności chemioterapii u pacjentów z rakiem pęcherzyka żółciowego obejmowały małe grupy chorych. Wykazano stosunkowo dobrą odpowiedź w przypadku schematu leczenia FAM (5-fluorouracyl + adriamycyna + mitomycyna C).
[edytuj] Klasyfikacja TNM
Klasyfikacja TNM wg American Joint Committee of Cancer, 2002
T: wielkość guza pierwotnego
T | Opis |
---|---|
T0 | nie stwierdza się obecności guza pierwotnego |
TX | nie można określić wielkości guza pierwotnego |
TIS | Carcinoma in situ |
T1a | nacieka blaszkę właściwą błony śluzowej |
T1b | nacieka blaszkę mięśniową błony śluzowej |
T2 | nacieka przydankę, bez nacieku surowicówki ani wątroby |
T3 | naciek błony surowiczej (otrzewnej trzewnej) i (lub) wątroby i (lub) jeszcze jednego narządu lub struktury anatomicznej (żołądka, dwunastnicy, okrężnicy, trzustki, sieci większej, dróg żółciowych) |
T4 | naciek żyły wrotnej lub tętnicy wątrobowej lub naciek licznych narządów i struktur anatomicznych poza wątrobą |
N: zajęcie regionalnych węzłów chłonnych
N | Opis |
---|---|
Nx | nie można stwierdzić zajęcia regionalnych węzłów chłonnych |
N1a | naciek węzłów więzadła dwunastniczo-wątrobowego |
N1b | inne regionalne węzły chłonne zajęte |
M: odległe przerzuty
M | Opis |
---|---|
Mx | nie można stwierdzić obecności przerzutów odległych |
M0 | brak odległych przerzutów |
M1 | przerzuty odległe obecne |
[edytuj] Bibliografia
- de Groen PC, Gores GJ, LaRusso NF, Gunderson LL, Nagorney DM: Biliary tract cancers. N Engl J Med 1999;341:1368-1378.
- Gerd Herold i współautorzy: Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów i lekarzy wyd. IV PZWL 2005 ISBN 83-200-3380-2
- Włodzimierz Januszewicz , Franciszek Kokot (red.) Interna Tom I - III. PZWL 2005 ISBN 83-200-3249-0
Przeczytaj też zastrzeżenia dotyczące pojęć medycznych na Wikipedii! Wikipedia:Wikiprojekt Nauki medyczne • Portal:Nauki medyczne |