Program genealogiczny
Z Wikipedii
Program genealogiczny - program komputerowy służący do tworzenia genealogicznych baz danych.
Programy genealogiczne są dzisiaj powszechnie stosowanymi narzędziami informatycznymi, które pozwalają znacznie szybciej i sprawniej opracować drzewo genealogiczne niż w erze przedkomputerowej, kiedy to stosowano fiszki i duże płachty papieru. Obsługa programu polega na tworzeniu bazy danych, tzw. rekordów opisujących osoby, a następnie łączeniu ich za pomocą relacji - małżeństwo, rodzicielstwo, rodzeństwo itd.
Rekordy zawierają szereg pól, w tym pola podstawowe, jak imię i nazwisko, płeć, daty i miejsca urodzenia i śmierci, a także rozmaite pola dodatkowe, znacznie bardziej szczegółowo opisujące daną osobę (→ fakt genealogiczny). Niektóre programy zawierają sztywno zdefiniowany zakres pól, inne pozwalają użytkownikowi tworzyć własne pola. Coraz częściej wykorzystywane są też multimedia, dzięki możliwości dołączania fotografii, plików dźwiękowych, a nawet filmów wideo.
Źródłami informacji jest przede wszystkim pamięć rodziny i rozmaite prywatne zapiski, ale bardziej zaawansowani użytkownicy korzystają także ze źródeł, które pozwalają pozyskać informacje niemożliwe do odtworzenia z pamięci, jak księgi parafialne, herbarze, słowniki biograficzne, spisy ludności, rejestry emigracyjne, książki adresowe i telefoniczne, inskrypcje nagrobne, urzędowe dokumentacje metrykalne.
W Internecie rozwijane są od wielu lat komputerowe bazy danych, zawierające niekiedy setki milionów wpisów (dominują tutaj instytucje amerykańskie, a wyróżniają się bazy tworzone przez The Jesus Christ of Latter-day Saints, czyli mormonów), które pozwalają dotrzeć do wielu informacji o przodkach. Niektóre są płatne, inne darmowe, jeszcze inne oferują ograniczony zakres wyszukiwania bez opłaty i poszerzone narzędzia wyszukiwawcze w ramach abonamentu.
Drzewo genealogiczne, czyli zestaw rekordów połączonych relacjami, może być sukcesywnie rozwijane w długim przedziale czasu, zachowując na każdym etapie należytą aktualność i funkcjonalność. W przypadku dużych baz istotne są narzędzia wyszukiwawcze, które pozwalają szybko dotrzeć do rekordów wyspecyfikowanych za pomocą rozmaitych kryteriów.
Baza może funkcjonować nie tylko w samym programie genealogicznym - obecnie kluczowe znaczenie mają techniki prezentowania i wymiany danych, takie jak:
- Wewnętrzne raporty, tworzone z aplikacji - dane zawarte w bazie mogą być zaprezentowane (i wydrukowane) na wiele sposobów, w zależności od oprogramowania. Poza "standardowymi" wydrukami drzewa genealogicznego spotkać można diagramy obrazujące np. wszystkich potomków konkretnej osoby, wszystkich jej przodków, fiszkę konkretnej osoby, zawierającą komplet informacji zgromadzonych na jej temat i wiele innych raportów. Do raportów bywają dołączone funkcje dodatkowe, takie jak np. kalkulator stopnia pokrewieństwa czy podsumowanie bazy danych (np. liczba osób spełniających określone kryteria). W części aplikacji, opartych na wolnych licencjach (np. w programie GRAMPS), istnieje możliwość samodzielnego tworzenia raportów w oparciu o języki skryptowe.
- Eksport do postaci witryny internetowej - baza danych może być automatycznie zapisana w postaci zestawu dokumentów HTML, powiązanych ze sobą w sposób odzwierciedlający relacje w bazie, co umożliwia zaprezentowanie własnego drzewa genealogicznego na forum publicznym.
- Eksport do postaci standardowego pliku w formacie GEDCOM, o ściśle ustalonej składni, który jest "najmniejszym wspólnym mianownikiem" programów genealogicznych - plik bazy danych zapisany w tekstowym formacie GEDCOM w jednym programie genealogicznym może być być wczytany do innego programu genealogicznego bez utraty istotnych informacji.
[edytuj] Lista programów genealogicznych
| rodzaj | aplikacja | typowa aplikacja użytkowa, zazwyczaj działająca w trybie graficznym, wymagająca uprzedniej instalacji |
| skrypt CGI skrypt PHP |
program działający na serwerze, wymagający uprzedniego zainstalowania własnej aplikacji serwerowej (np. Apache) na komputerze lokalnym (do korzystania off-line – 127.0.0.1) bądź na komputerze sieciowym (do korzystania on-line). Czasem wymaga także instalacji aplikacji bazodanowej (np. MySQL) | |
| skrypt JavaScript | program działający w przeglądarce internetowej, zazwyczaj nie wymagając instalacji poza skopiowaniem plików; pokrewny skrypt JScript korzystać może z technologii ActiveX dostępnej w przeglądarce Internet Explorer | |
| baza danych on-line | interfejs wykorzystujący przeglądarkę internetową do komunikacji między serwerem a komputerem użytkownika, czasem wymagający uprzedniej rejestracji, lecz nie wymagający żadnej instalacji po stronie użytkownika | |
| platforma | Microsoft Windows, Linux itp. | program działający na jednym z systemów operacyjnych należących do wskazanej rodziny (obsługiwane wersje podawane są w specyfikacji programów na ich stronie internetowej) |
| przeglądarka internetowa | program działający w przeglądarce internetowej, co do zasady niezależnie od systemu operacyjnego, w którym działa przeglądarka (obsługiwane wersje przeglądarek podawane są w specyfikacji skryptów na ich stronie internetowej) |
