Prawo jazdy
Z Wikipedii
Prawo jazdy jest to dokument, wydany przez odpowiednie organy państwowe, regionalne lub samorządowe, potwierdzający umiejętności jego posiadacza do prowadzenia pojazdów mechanicznych.
W Polsce warunki uzyskania oraz uprawnienia określa ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. "Prawo o ruchu drogowym" (tzw. kodeks drogowy)[1] oraz rozporządzenia szczegółowe m.in.:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 października 2005 r. w sprawie szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez kierujących pojazdami, instruktorów i egzaminatorów[2] z późniejszymi zmianami[3],
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 21 stycznia 2004 r. w sprawie wydawania uprawnień do kierowania pojazdami[4] z późniejszymi zmianami [5][6].
Spis treści |
[edytuj] Wygląd prawa jazdy
Prawa jazdy używane przez kierowców, będących mieszkańcami państw stowarzyszonych w Unii Europejskiej mają standardowy wygląd i zawierają standardowe informacje o kierowcy, wspólne dla wszystkich krajów, opracowane w 1998. Odstępstwa od tej ogólnej zasady dotyczą drobnych elementów tego dokumentu. Polskie prawa jazdy, wydawane od końca lat 90. spełniają te standardy.
Prawo jazdy jest zatopione w przezroczystym plastiku kształtu i rozmiarów karty kredytowej (54×86 mm), utrudniającym podrabianie lub przerabianie oraz zapobiegającym przedwczesnemu zniszczeniu.
Od 1 maja 2004 polskie prawa jazdy wydawane są na nieco innym druku niż przed przystąpieniem Polski do UE:
- zamiast elipsy wokół liter PL w lewym górnym rogu umieszczono 12 gwiazd
- zdjęcie jest większe
- na tle nowego druku umieszczone są napisy "prawo jazdy" we wszystkich unijnych językach
Dotychczasowe prawa jazdy, wydane przed 1 maja 2004 zachowują ważność.
[edytuj] Kategorie
Dokumentem stwierdzającym uprawnienie do kierowania pojazdem silnikowym jest prawo jazdy określonej kategorii.
Prawo jazdy uprawnia do kierowania:
- kategorii A - motocyklem,
- kategorii A1 - motocyklem o pojemności skokowej silnika nie przekraczającej 125 cm3 i mocy nie przekraczającej 11 kW,
- kategorii B:
- pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu lub motocykla,
- pojazdem, o którym mowa w pkt. 3.1, z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego, o ile łączna dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 t,
- ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii B1 - trójkołowym lub czterokołowym pojazdem samochodowym o masie własnej nie przekraczającej 550 kg, z wyjątkiem motocykla.
- kategorii C - pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii C1 - pojazdem samochodowym o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t i nie przekraczającej 7,5 t, z wyjątkiem autobusu, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii D - autobusem, ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii D1 - autobusem przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 17 osób łącznie z kierowcą, a także ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii T - ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym,
- kategorii B+E, C+E lub D+E - pojazdem określonym odpowiednio w kategorii B, C lub D, łącznie z przyczepą,
- kategorii C1+E - zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii C1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego,
- kategorii D1+E - zespołem pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 12 t, składającym się z pojazdu ciągnącego określonego w kategorii D1 i przyczepy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej masy własnej pojazdu ciągnącego.
Ponadto prawo jazdy:
- kategorii B i C+E lub B i D+E - uprawnia do kierowania zespołem pojazdów określonych w kategorii B+E,
- kategorii C+E i D - uprawnia do kierowania zespołem pojazdów określonych w kategorii D+E,
- kategorii A, B, B1, C, C1, D lub D1 - uprawnia do kierowania pojazdem w nich wymienionym z przyczepą lekką,
- kategorii B+E, C+E, C1+E, D+E lub D1+E - uprawnia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami).
Warunkiem uzyskania prawa jazdy kategorii C, C1, D lub D1 jest posiadanie prawa jazdy kategorii B. Warunkiem uzyskania prawa jazdy kategorii B+E, C+E, C1+E, D+E lub D1+E jest posiadanie odpowiednio prawa jazdy kategorii B, C, C1, D lub D1.
[edytuj] Wymagania
Prawo jazdy otrzymuje osoba, jeżeli:
- osiągnęła wymagany dla danej kategorii wiek,
- uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem,
- odbyła wymagane szkolenie,
- zdała z wynikiem pozytywnym egzamin państwowy.
[edytuj] Wiek
Wymagany dla danej kategorii wiek wynosi[7]:
- 16 lat - dla kategorii A1, B1 lub T[8]
- 17 lat - dla kategorii A lub B[8]
- 18 lat - dla kategorii B+E, C, C+E, C1 lub C1+E,
- 21 lat - dla kategorii D, D+E, D1 lub D1+E[9]
[edytuj] Zastrzeżenia
Prawo jazdy nie może być wydane osobie:
- u której w wyniku badania lekarskiego stwierdzono aktywną formę uzależnienia od alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu,
- w stosunku do której orzeczony został - prawomocnym wyrokiem sądu, orzeczeniem kolegium do spraw wykroczeń lub orzeczeniem innego organu uprawnionego do orzekania w sprawach o wykroczenia w trybie dyscyplinarnym - zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych - w okresie obowiązywania tego zakazu.
[edytuj] Międzynarodowe prawo jazdy
- Prawo jazdy, z wyjątkiem prawa jazdy kategorii T, uprawnia do kierowania określonym w nim pojazdem w ruchu międzynarodowym, chyba że władze danego państwa wymagają, aby kierowca posiadał międzynarodowe prawo jazdy.
- Międzynarodowe prawo jazdy jest wydawane za opłatą przez każdego kierownika rejonowego urzędu rządowej administracji ogólnej. Jest ono wydawane na podstawie krajowego prawa jazdy na okres 3 lat. Okres jego ważności nie może jednak przekraczać terminu ważności krajowego prawa jazdy.
[edytuj] Prawo jazdy wydane za granicą
- Osoba posiadająca krajowe prawo jazdy wydane za granicą, określone w konwencjach o ruchu drogowym, może kierować odpowiednim pojazdem silnikowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie 6 miesięcy od daty rozpoczęcia stałego lub czasowego pobytu.
- Osoba posiadająca krajowe prawo jazdy wydane za granicą może otrzymać prawo jazdy odpowiedniej kategorii po oddaniu zagranicznego dokumentu organowi wydającemu prawo jazdy. Jeżeli prawo jazdy wydane za granicą nie jest określone w konwencjach o ruchu drogowym, dodatkowym warunkiem otrzymania polskiego prawa jazdy jest zdanie części teoretycznej egzaminu państwowego i przedstawienie uwierzytelnionego tłumaczenia zagranicznego dokumentu.
- Jeżeli prawo jazdy wydane za granicą zawiera ograniczenie terminu ważności, ograniczenie ze względu na stan zdrowia lub inne, należy to ograniczenie uwzględnić w wydanym prawie jazdy.
[edytuj] Informacje dodatkowe
Prawo jazdy może zawierać ograniczenie wynikające ze stanu zdrowia kierowcy lub możliwości prowadzenia określonego pojazdu.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Dz. U. Nr 98, poz. 602 z późniejszymi zmianami
- ↑ Dz. U. z 2005 r. Nr 217, poz. 1834
- ↑ Dz. U. z 2006 r. Nr 3, poz. 24)
- ↑ Dz. U. z 2004 r. Nr 24, poz. 215
- ↑ Dz. U. z 2004 r. Nr 286, poz. 2884
- ↑ 2006 r. Nr 73, poz. 514
- ↑ zgodnie z art. 90 Prawa o ruchu drogowym
- ↑ 8,0 8,1 Osoba, która nie ukończyła 18 lat, może uzyskać prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1 lub T za zgodą rodziców lub opiekuna
- ↑ Wymagany wiek do uzyskania prawa jazdy kategorii D lub D1 przez żołnierza zasadniczej służby wojskowej posiadającego prawo jazdy kategorii B wynosi 19 lat