Ostrokrzew kolczasty
Z Wikipedii
| Ostrokrzew kolczasty | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Podgromada | Magnoliophytina |
| Klasa | Rosopsida |
| Podklasa | różowe |
| Nadrząd | Celastranae |
| Rząd | ostrokrzewowce |
| Rodzina | ostrokrzewowate |
| Rodzaj | ostrokrzew |
| Gatunek | ostrokrzew kolczasty |
| Nazwa systematyczna | |
| Ilex aquifolium | |
Ostrokrzew kolczasty (Ilex aquifolium) - gatunek krzewu z rodziny ostrokrzewowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie i Afryce.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Osiąga wysokość do 25 m, przyjmuje formę krzewiastą lub małego drzewa.
- Liście
- Jajowate, eliptyczne, długość do 12 cm, ciemnozielone, skórzaste, z wierzchu błyszczące, kolczaste na brzegach.
- Kwiaty
- Gatunek dwupienny. Kwitnie od maja do czerwca.
- Owoce
- Kuliste lub elipsoidalne, krwistoczerwone, nieduże, trujące. Dojrzałe owoce utrzymują się na gałązkach w ciągu zimy.
- Biotop
- Gatunek cienioznośny, wymaga lekkich, świeżych gleb i dużej wilgotności powietrza. Rośnie jako roślina podszytowa różnych drzewostanów liściastych. W Polsce przymarza lub wymarza całkowicie podczas surowszych zim.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina ozdobna: jest to jedyny gatunek ostrokrzewu uprawiany w Polsce. W celach ozdobnych szeroko rozpowszechniony w Europie Zachodniej i w Ameryce Północnej. Jest wykorzystywany do dekoracji mieszkań w okresie Bożego Narodzenia.
- Pasza: liście ostrokrzewu stanowią pokarm zimowy jeleni, a młode gałązki suszono dawniej na paszę dla krów. Patyczki z ostrokrzewu umieszczane w klatkach królików działały wzmacniająco i dodawały im apetytu.
- Drewno: delikatne i białe drewno używane było w dawnych czasach do inkrustacji i skomplikowanych prac rzeźbiarskich. Równa i gładka faktura pozwalała rzeźbić najdrobniejsze nawet ornamenty. Z drewna tego robiono też często laski i bicze. Ostrokrzew uważany do dziś za drzewo męskie, dostarczał Celtom drewna do wyrobu włóczni.
- Roślina lecznicza: stosowana w ziołolecznictwie i medycynie ludowej.
- Surowiec zielarski: liście, kora i owoce w formie świeżej jak i suszonej. Liście zawierają garbniki oraz gorzki glikozyd ilicynę.
- Działanie: napar z ostrokrzewu stosuje się w leczeniu kataru, zapalenia opłucnej, ospy wietrznej, stanów gorączkowych i reumatyzmu. Działa rozszerzająco na tętnice i lekko moczopędnie. Jagody działają wymiotnie i przeczyszczająco jednocześnie. Suszonych i sproszkowanych jagód używa się do hamowania zewnętrznych krwawień. Wilgotne okłady z kory i liści stosuje się w przypadku złamań kości i wywichnięć stawów.
- Zbiór i suszenie: zbiera się go w maju i czerwcu, w południe podczas suchej pogody.
- W Szwarcwaldzie w Niemczech liście ostrokrzewu używane bywały niegdyś jako namiastka herbaty.
[edytuj] Ciekawostki
Ostrokrzew, świete drzewo Saturna i Marsa, związane z żywiołem ognia, jest poświęcone celtyckiemu bogu światła o imieniu i bogini obfitości, którą nazywano Habondia.
Jest jednym z dziewięciu świętych drzew używanych do palenia rytualnych ognisk celtyckich . Opis ostrokrzewu znaleziono w irlandzkim kodeksie Crith Gablach pochodzącym z VII wieku.
Według przesądów ludowych ostrokrzew jest drzewem zapewniającym ochronę, często wykorzystywanym jako zaklęcie przeciw piorunom, sadzi się je przy domu w charakterze strażnika. Uważa się, że zabezpiecza przed trucizną, złymi duchami i złymi czarownikami, jak również odpędza niebezpieczne dzikie zwierzęta. Różdżka Harrego Pottera była zrobiona z drzewa ostrokrzewu.
