Mukaczewo
Z Wikipedii
Mukaczewo (niem. Munkatsch, ukr. Мукачеве - Mukaczewe, rus. Мукачів - Mukacziw, ros. Мyкaчeвo - Mukaczewo, węg. Munkács, słow. i cz. Mukačevo, jidysz Minkacz, rum. Munceag) - miasto powiatowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy. Liczba mieszkańców - 82,3 tys. [2001], powierzchnia - 28 km².
Mukaczewo leży nad Latoricą, na Nizinie Zakarpackiej. Składa się z sześciu dzielnic - Roswyhow, Pidmonastyrie, Pałanok, Pidzamok, Pidhorod i Mukaczewo-centrum. Obecnie miasto zamieszkują głównie Ukraińcy (60%), Węgrzy i Rosjanie. W Mukaczewie mieści się wydział Uniwersytetu Podkarpackiego. Miasto jest siedzibą biskupów katolickich obrządku greckiego i łacińskiego.
Mukaczewo jest ważnym węzłem transportowym. Przez miasto przebiega ukraińska droga krajowa M06 (międzynarodowa E50) oraz linia kolejowa Czop - Stryj. W Mukaczewie kończy się normalnotorowa linia kolejowa biegnąca z Węgier. Niedaleko miasta leży wielkie lotnisko wojskowe; istnieją plany utworzenia tam portu lotniczego. Ośrodek przemysłu spożywczego i drzewnego.
Mukaczewo istniało już w IX wieku, za czasów Wielkich Moraw. W X wieku należało do Rusi Kijowskiej. W 1018 zostało opanowane przez Węgry. W 1086 miasto ucierpiało od napadu Połowców. W 1241 miasto i okolice zostały spustoszone przez najazd mongolski. W XIII wieku na rozkaz króla Béli IV Wielkiego zbudowano zamek Palanka, który miał strzec wschodnich rubieży Królestwa Węgier. W latach 1396-1414 na mukaczewskim zamku z nadania króla Zygmunta Luksemburskiego miał siedzibę ruski książę Teodor Koriatowicz, który osadził w okolicy miasta licznych Rusinów. W 1445 Mukaczewo zostało ogłoszone wolnym miastem królewskim; leżało wówczas w komitacie Bereg. W XVI wieku Mukaczewo stało się regionalnym ośrodkiem handlu i rzemiosła. Po upadku Węgier w I połowie XVI wieku Mukaczewo przypadło Księstwu Siedmiogrodzkiemu. Było przedmiotem walk między Siedmiogrodem a Habsburgami, których wojska w 1567 zniszczyły miasto. Mukaczewo stanowiło ośrodek kolejnych powstań węgierskich przeciw Habsburgom. Od 1633 panowali nad Mukaczewem Rakoczy, który stracili je na rzecz cesarzy habsburskich dopiero po pokoju satmarskim w 1711. W 1726 cesarz nadał włości mukaczewskie austriackiej rodzinie Schönborn. Zamek mukaczewski stał się jedną z kluczowych twierdz monarchii habsburskiej. W XVIII wieku osiedliło się w mieście wielu Niemców. Miasto rozwijało się gospodarczo i terytorialnie. W 1919 zostało zajęte przez wojska czechosłowackie i w 1920 na mocy traktatu w Trianon włączone do nowo powstałej Czechosłowacji. Po pierwszym arbitrażu wiedeńskim miasto wraz z nadgranicznym pasem Rusi Zakarpackiej 2 listopada 1938 zostało anektowane przez Węgry. W 1944 przeważająca część żydowskiej ludności miasta, tworzącej wówczas większość jego mieszkańców, została wywieziona do obozów koncentracyjnych i wymordowana. Pod koniec 1944 Mukaczewo zostało zajęte przez Armię Czerwoną. W 1945 miasto zostało włączone do sowieckiej Ukrainy.
Od 2002 r. Mukaczewo jest stolicą rzymsko-katolickiej diecezji mukaczewskiej.
Największym zabytkiem Mukaczewa jest górujący nad miastem zamek Palanka (Palanok). Oprócz niego warto zobaczyć także gotycką kaplicę pw. świętego Marcina z XIV wieku, pałac Rakoczych (biały pałac) z połowy XVII wieku, arsenał z 1624, prawosławną katedrę i żeński klasztor pw. świętego Mikołaja, drewniany kościół przeniesiony ze wsi Szelestowe i oryginalny ratusz.
Polskie miasto Mielec jest partnerem dla Mukaczewa
