Miodunka ćma

Miodunka ćma (Pulmonaria obscura) Dum – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny ogórecznikowatych. Pospolita na całym terenie Polski. Gatunek rodzimy lub neofit.

Łodyga: Wzniesiona, pojedyncza, lub słabo rozgałęziająca się, kanciasta i cała silnie, gruczołowato owłosiona. Wysokość 20-30 cm.
Liście: Przy pomocy liści najłatwiej odróżnić ją od podobnego gatunku – miodunki plamistej. Liście odziomkowe wyrastają na ogonkach niewyraźnie oskrzydlonych, dłuższych od blaszki, a blaszka jest 2 razy dłuższa od szerokości. Liście są bez plam, lub z nieznacznymi, jasnozielonymi. Liście łodygowe lancetowatego kształtu, dolne na krótkich ogonkach, górne siedzące. Górna powierzchnia wszystkich liści pokryta szorstkimi długimi szczecinkami, pomiędzy którymi znajdują się krótsze brodawki i nieliczne gruczoły.
Kwiaty: Dwubarwne i różnosłupkowe (heterostylia): młode kwiaty różowoczerwone, starsze czerwonofioloetowe. Wyrastają na krótkich, silnie gruczołowato owłosionych szypułkach, tworząc na szczycie łodygi stosunkowo gęsty kwiatostan typu dwustronny sierpik. Kielich rurkowaty, złożony z 5 jednakowych, trójkątnych ząbków.Korona wewnątrz z 5 łukowatymi i orzęsionymi liniami. Kwitnie wczesną wiosną – od marca do maja. Kwiaty zapylane przez błonkówki.

Owoc: Składa się z 4 brunatnych lub czarnych rozłupek.
Kłącze: Silnie rozgałęzione, prawie czarne.
Biotop, Wymagania: Lasy liściaste, zarośla (zwłaszcza nadrzeczne). Jeden z naszych gatunków zakwitających i rozwijających liście wczesną wiosną, jeszcze przed rozwinięciem liści przez drzewa, pod którymi rośnie. Najczęściej rośnie na glebach próchniczych, dobrze przewietrzanych. Jest cieniolubnym hemikryptofitem.

Tworzy mieszańce z mioduną wąskolistną i miodunka węgierską.

Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : ziele (Herba Pulmonariae) miodunki ćmy, oraz miodunki plamistej zawiera: saponiny, flawonoidy, kwasy organiczne, śluzy, sole mineralne, oraz ok. 2,5 % krzemionki.
- Działanie : korzystnie wpływa na drogi oddechowe, przyspiesza gojenie się uszkodzonej tkanki płuc, zwapnienie ognisk gruźliczych, usuwanie wydzielin z górnych dróg oddechowych, pobudza ruchy ich nabłonka rzęskowego. Stosuje się ją, przeważnie w mieszance z innymi ziołami, jako środek wykrztuśny przy przewlekłym nieżycie oskrzeli oraz pomocniczo przy gruźlicy i zapaleniu płuc.
- Zbiór i suszenie : zbiera się całe ziele od marca do maja i suszy cienką warstwą.