Makowate
Z Wikipedii
Makowce | |
Mak polny |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Ranunculopsida |
Podklasa | jaskrowe |
Nadrząd | Ranunculanae |
Rząd | makowce |
Rodzina | makowate |
Nazwa systematyczna | |
Papaveraceae | |
Juss. 1789 |
Makowate (Papaveraceae Juss., Gen. Pl.: 235. 1789) - rodzina obejmująca głównie rośliny zielne, należąca do rzędu makowców (Papaverales Dumort.). Zasięg kosmopolityczny, obejmuje głównie obszary strefy umiarkowanej i subtropikalnej.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Rośliny zielne, rzadko krzewy i niewysokie drzewa.
- Liście
- Skrętoległe, o blaszce liściowej zazwyczaj podzielonej (pierzastodzielnej), ogonkowe, brak przylistków.
- Kwiaty
- Obupłciowe, promieniste, bezwonne. Kielich dwudziałkowy, z reguły szybko opadający. Barwna korona dwukrotna, dwuokółkowa, również często prędko opadająca. Pręciki parzyste lub liczne wielookółkowe. Słupek górny, 2-18-krotny. Kwiaty większości przedstawicieli makowców sa owadopylne, wyjątkowo wiatropylne, pojedyncze lub rzadko u niektórych przedstawicieli tworzą kwiatostany.
- Owoc
- Przeważnie wielonasienna torebka otwierająca się po dojrzeniu lub niełupka. Nasiona zawierają bielmo, obfitują w substancje oleiste.
Wszystkie części roślin posiadają kanały mleczne, które wytwarzają sok mleczny o różnej barwie (biała, żółta, czerwona).
[edytuj] Zastosowanie
Wiele gatunków makowatych charakteryzuje się właściwościami leczniczymi lub trującymi. Jest to spowodowane powszechnym występowaniem w tej rodzinie alkaloidów takich jak tebaina, narkotyna, narceina itp. Ze względu na efektowne kwiaty o dużych rozmiarach wiele gatunków to rośliny ozdobne, np. eszolcja kalifornijska.
Mak lekarski (Papaver somniferum) jest źródłem opium i opiatów, również nasiona maków są używane do gotowania i pieczenia.
[edytuj] Systematyka
Rodzinę makowatych ujmuje się w różnych systemach klasyfikacyjnych na dwa sposoby:
- Papaveraceae sensu lato, włączając rośliny zaliczane do rodzin Fumariaceae i Pteridophyllaceae,
- Papaveraceae sensu stricto, wyłączając wyżej wymienione rodziny.
W systemie APG II (podobnie jak we wcześniejczej jego wersji APG I) rodzina makowatych zaliczona jest do rzędu jaskrowców (Ranunculales), kladu kladu dwuliściennych właściwych (eudicots). Rodzina w wąskim ujęciu (z wyłączeniem rodzin Fumariaceae i Pteridophyllaceae) liczy około 26 rodzajów i 250 gatunków. Wybrane rodzaje i gatunki należące do makowatych:
- argemon (Argemone)
- bokkonia (Macleaya)
- eszolcja (pozłotka, Eschscholtzia)
- eszolcja kalifornijska (Eschscholtzia californica)
- glistnik (Chelidonium)
- glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus)
- kokorycz (Corydalis)
- mak (Papaver)
- mekonops (Meconopsis)
- siwiec (Glaucium)