Ludobójstwo

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł wymaga dopracowania.
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz w dyskusji tego artykułu lub na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.

Ludobójstwo
ciężar gatunkowy	zbrodnia
przepis karny	art. 118 § 1. K.k.
grożąca kara	pozbawienia wolności nie krótsza od lat 12, 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotniego pozbawienia wolności
forma winy	umyślna w zamiarze bezpośrednim kierunkowym
typ kwalifikowany / uprzywilejowany: nie / nie

uwagi: karalne przygotowanie

Ludobójstwo
ciężar gatunkowy	zbrodnia
przepis karny	art. 118 § 2. K.k.
grożąca kara	pozbawienia wolności nie krótsza od lat 5 albo 25 lat pozbawienia wolności
forma winy	umyślna w zamiarze bezpośrednim kierunkowym
typ kwalifikowany / uprzywilejowany: nie / nie

uwagi: karalne przygotowanie

Ludobójstwo - celowe wyniszczanie całych narodów, grup etnicznych, religijnych lub rasowych, zarówno poprzez fizyczne zabójstwa członków grupy, jak i kontrolę urodzin, przymusowe odbieranie dzieci czy stworzenie warunków życia obliczonych na fizyczne wyniszczenie.

Termin "ludobójstwo" (a dokładnie genocide, który później został przetłumaczony na ludobójstwo) wprowadził polski prawnik Rafał Lemkin (1900–1959) (po emigracji do USA używający imienia Raphaël) w swojej pracy "Axis Rule in Occupied Europe" ("Rządy Osi w okupowanej Europie") wydanej w 1944 r. w USA. Użyto go w akcie oskarżenia w procesie norymberskim (choć Karta Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze nie wymieniała expressis verbis ludobójstwa, lecz jedynie zbrodnie przeciwko ludzkości, których kwalifikowaną postacią jest właśnie ludobójstwo). Do języka prawnego termin ludobójstwo wszedł za sprawą Konwencji ONZ w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa podpisanej 9 grudnia 1948 r., której wstępny projekt był współtworzony przez Lemkina.

Konwencja ta wskazuje, że karane jest nie tylko ludobójstwo, ale także podżeganie do niego, współuczestnictwo, usiłowanie jego popełnienia oraz zmowa w celu jego popełnienia. W celu skutecznego ścigania zbrodni, zapowiedziano karanie winnych bez względu na ewentualne sprawowanie przez nich funkcji państwowych. Karanie za zbrodnię ludobójstwa zostało powierzone sądownictwu wewnętrznemu państw-członków konwencji oraz sądownictwu międzynarodowemu, o ile dane państwo jest członkiem tego systemu.

Samo zjawisko jest o wiele starsze – ludobójstwem było na przykład wyniszczenie Jaćwingów i Prusów przez Krzyżaków w XIII-XIV w., represje Anglików w Irlandii w XVII wieku za rządów Olivera Cromwella, wyniszczenie Wandei w XVIII wieku przez rządowe "kolumny piekielne" w okresie Rewolucj Francuskiej. W XX wieku ludobójstwo było zjawiskiem powszechnym w czasie wojen, by wspomnieć tylko rzeź Ormian dokonaną przez Turków, ludobójstwa wielu mniejszości narodowych przeprowadzane przez Związek Radziecki i rzezie dokonywane przez walczące strony w Afryce i Azji.

Eksterminacja ludności miała też miejsce w czasie kolonizacja obu Ameryk, w szczególności Ameryki Północnej, gdzie wpierw Hiszpanie doprowadzili do wytępienia rodzimej ludności na południu kontynentu poprzez zmuszanie ich do niewolniczej pracy, a później amerykańscy pionierzy i wojsko Stanów Zjednoczonych likwidując indiańskie wioski w trakcie kolonizacji środkowej części kontynentu. W obu przypadkach eksterminacja nie była celem samym w sobie, lecz wynikiem ekspansji terytorialnej Europejczyków na ziemiach nowego lądu. Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku wyniszczania rdzennej ludności w Ameryce Południowej i w północnowschodniej Syberii, gdzie wyniszczona została populacja Ainów czy w Australii, gdzie masowo ginęli Aborygeni.

Często jednak wymieranie tych grup etnicznych było spowodowana nie tylko zmuszaniem ich do ciężkiej pracy czy dosłownym zabijaniem lecz także niemożliwością przystosowania się do nowych warunków kulturowych wprowadzanych przez Europejczyków. Jednoznacznie nie można określić na ile procesy te były celowe i planowe, a na ile wynikały z nieświadomości odpowiednich instytucji.

Ludobójstwem była rzeź polskiej inteligencji w Katyniu czy sztucznie wywołany Hołodomor. Wspólnota międzynarodowa pod naciskiem niektórych państw niewszystkie te przypadki chce uznać jako ludobójstwo sensu stricte. Podobnie niektóre państwa nie chcą uznać swojej winy wbrew opinii międzynarodowej i wbrew faktom.