Ksawery Pruszyński
Z Wikipedii
Franciszek Ksawery Pruszyński (ur. 4 grudnia 1907, zm. 13 czerwca 1950), polski publicysta, literat, dyplomata, przedstawiciel literatury faktu.
Absolwent gimnazjum jezuitów w Chyrowie (1927). Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wstąpił do organizacji Myśl Mocarstwowa. Drukował pierwsze artykuły w związanych z tą organizacją pismach: Dniu Akademickim oraz Civitas Academica. Za przedmiot studiów wybrał niemieckie prawo średniowiecza, wykładane przez prof. Stanisława Estreichera. W 1929 został zastępcą asystenta u Estreichera. Podjął pracę w redakcji krakowskiego Czasu najpierw jako korektor, następnie autor przeglądów prasy zagranicznej, zaś od 1930 - autor reportaży (pierwszy - cykl reportaży z Węgier). W 1932 opublikował prorocze reportaże z Gdańska, które złożyły się na debiutancką książkę Sarajewo 1914, Szanghaj 1932, Gdańsk 193?. Był znany z lewicowych poglądów. W latach 30. publikował w piśmie Bunt Młodych , redagowanym przez Jerzego Giedroycia i był członkiem środowiska młodych konserwatystów - piłsudczyków związanych z tym pismem ( Adolf Bocheński, Aleksander Bocheński, Piotr Dunin-Borkowski i inni ) . W latach 1936 - 1939 przebywał w ogarniętej wojną domową Hiszpanii. W czasie wojny na emigracji w Londynie. Po wojnie wrócił do Polski; w służbie dyplomatycznej, był związany z polską poetką Julią Hartwig, zginął w wypadku samochodowym wracając z placówki.
Był jednym z najbardziej aktywnych i operatywnych reporterów polskich gazet. Zjawiał się w miejscach zapalnych - objętych wojną i okupacją, wszędzie, gdzie działo się coś ważnego.
[edytuj] Twórczość
- Sarajewo 1914, Szanghaj 1938, Gdańsk? (1932)
- Podróż po Polsce (1937)
- W czerwonej Hiszpanii (1939)
- Droga wiodła przez Narvik
- Trębacz z Samarkandy
- Artykuły i opowieści
- Różaniec z granatów
- Noc na Kremlu