Kosinowo (województwo warmińsko-mazurskie)
Z Wikipedii
Kosinowo | |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | ełcki |
Gmina | Prostki |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
87 |
Tablice rejestracyjne | NEL |
Kosinowo (niem. Kossinowken, Andreaswalde) - wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Prostki.
W latach 1975-1988 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Wieś założona została w 1436, a jej pierwszym właścicielem był Marcin Drygalski.
[edytuj] Bracia polscy
W 1666, dzięki przyzwoleniu księcia Bogusława Radziwiłła, Kosinowo stało się własnością zastawną Samuela Przypkowskiego i jego zięcia Mikołaja Suchodolskiego. Byli to przedstawiciele braci polskich, którzy osiedli na terenie Prus. Kosinowo obok Rudówki było najważniejszym ośrodkiem ariańskim na terenie Prus Ksiażęcych. Funkcjonowała tu ariańska szkoła o wysokim poziomie nauczania i zbór. Ministrowie zboru byli zwykle nauczycielami w tej szkole. Znani kaznodzieje zboru w Kosinowie: Samuel Arciszewski, od 1669 Krzysztof Crell-Spinowski, od 1680 Krzysztof Szlichtyng , od 1684 Benedykt Wiszowaty, Paweł Crell-Spinowski ( syn Krzysztofa), Tobiasz Wilkowski, od 1754 Andrzej Łabęcki (wcześniej był kaznodzieją w Rudówce), a ostatnim był Krzysztof Jonasz Szlichtyng (zmarł 1803). Zbór w Kosinowie rozwiązany został w 1803.
Opinię o arianach z Kosinowa, z roku 1748 Lucanusa (radcy sądu dworskiego) zacytował Toeppen: "Wiedli żywot cichy i spokojny, odprawiając nabożeństwa w domu prywatnym i szukając rady u wybranego z ich sekty zwierzchnika. Oddawali się wszelkiego rodzaju profesjom, również gospodarstwu i uprawie roli. Kobiety nadzwyczaj starannie szyły, haftowały, zajmowały się koronczarstwem. Wykazywały się także umiejętnością subtelnego naklejania na drewnianych szkatułkach, pudełkach i puszkach farbowanej słomy, dobieranej według odcieni i układanej w zgrabne obrazki. Częściowo było to ich źródłem utrzymania."
Po braciach polskich w Kosinowie pozostała Ariańska Góra. Jest to największy cmentarz ariański w Posce, po zniszczeniu takiego cmentarza w XIXw. w Pińczowie i zepchnięciu spychaczami w latach 60. XXw. cmentarza w Rakowie.
[edytuj] Bibliografia
- Max Toeppen, "Historia Mazur", Wspólnota Kulturowa Borussia, Olsztyn, 1995, ISBN 83-900380-3-X.
- "Pisz. Z dziejów miasta i powiatu.", wyd. Pojezierze, Olsztyn 1970.
- To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. warmińsko-mazurskim. Jeśli możesz, rozbuduj go.