Koleje wąskotorowe na Pomorzu Zachodnim
Z Wikipedii
Sieć kolei wąskotorowych na Pomorzu Zachodnim historycznie obejmowała ok. 800 km torów [1] i była jedną z największych tego typu sieci w Polsce. Obecnie czynna jest tylko jedna linia długości ok. 40 km z Gryfic Wąskotorowych do Pogorzelicy Gryfickiej. Zalicza się do niej także linie Słupskiej Kolei Wąskotorowej i CPO (z Casekow do Pomorzan), jednak nie miały one połączenia z resztą sieci.
Spis treści |
Cała sieć podzielona jest na 8 części, którymi dawniej zarządzały następujące firmy:
- Stargardzka (SKB - Saatziger Kleinbahn AG)
- Reska (RKB - Regenwalder Kleinbahn AG)
- Gryficka (GbKB - Greifenberger Kleinbahn AG)
- Kołobrzeska (KKB - Kolberger Kleinbahn AG)
- Koszalińska (KBB - AG der vereinigten Kleinbahnen der Kreise Köslin, Bublitz und Belgard)
- Sławieńska (Schlawer Kreisbahn)
- Słupska (STB - Stolper Kreisbahnen AG)
- linia CPO (AG Kleinbahn Casekow-Penkun-Oder)
W tabelach pogrubione zostały stacje węzłowe i końcowe.
[edytuj] Stargardzka Kolej Wąskotorowa
Do Stargardzkiej KW (niem. Saatziger Kleinbahn, Szadzka Kolej Wąskotorowa, od nazwy powiatu) należało 119,6 km torów o szerokości 1000 mm. Pierwsza linia otwarta w styczniu 1895 r. połączyła Stargard Szczeciński przez Starą Dąbrowę i Kozy Pomorskie z Ińskiem. W miejscowości Trąbki przecięła ona normalnotorową linię Szczecin-Gdańsk. W maju 1895 r. otwarto linię do Kanii, przedłużoną w listopadzie do Dobrej Nowogardzkiej, gdzie łączyła się z Reską KW. W sierpniu 1896 r. otwarto linię z Kóz Pomorskich przez Dobrzany do Poźrzadła Dworu. Ostatnią linię otwarto w październiku 1897 r. z Ińska do Jankowa Pomorskiego, gdzie krzyżowała się z linią Runowo Pomorskie-Szczecinek, w 1910 r. została jeszcze przedłużona do stacji Drawsko Pomorskie.
Stacje na liniach Stargardzkiej KW
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Stargard Szczeciński Wąsk.- Stara Dąbrowa- Dobra Nowogardzka |
||
0,0 | Stargard Szczeciński Wąsk. [2] | Stargard (Pommern) Ldb. |
5,1 | Żarowo | Saarow (b. Stargard) |
5,9 | Lubowo Wąsk. | Lübow (b. Stargard) |
8,3 | Małkowiny | Mulkenthin |
12,3 | Storkówko Pom. | Storkow (Kr. Saatzig) |
14,4 | Łęczyca Pom. | Lenz |
18,1 0,0 |
Stara Dąbrowa | Alt Damerow |
3,5 | Białuń Wąsk. | Müggenhall (Kr. Saatzig) |
5,7 | Chlebówko | Sassenhagen |
9,1 | Chlebowo Wąsk. | Sassenburg |
14,0 | Kania Wąsk. | Kannenberg |
19,3 | Dobropole Wąsk. | Breitenfelde |
21,7 | Zapłocie | Hospital Vorweck |
24,0 | Dobra Nowogardzka [2] |
Daber (Kr. Naugard) Süd |
linia Kozy Pom.- Poźrzadło Dwór | ||
0,0 | Kozy Pom. | Kashagen |
2,9 | Dobrzany | Jacobshagen |
5,2 | Inica | Ihnathal |
7,6 | Dolice Wąsk. | Konstantinopel |
10,7 | Bytowo Wąsk. | Butow |
14,7 | Sulibórz | Groß Silber |
17,4 | Poźrzadło Wieś | Klein Spiegel Dorf |
19,6 | Poźrzadło Dwór | Klein Spiegel Gut |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Stara Dąbrowa- Kozy Pom.- Drawsko Pom. Wąsk. |
||
0,0 | Stara Dąbrowa | Alt Damerow |
2,9 | Nowa Dąbrowa Wieś | Neu Damerow Dorf |
3,8 | Nowa Dąbrowa | Neu Damerow |
4,8 | Krzywnica | Uchtenhagen A |
5,8 | Kępy | Uchtenhagen B |
10,1 | Trąbki Wąsk. [2] | Trampke Ldb. |
12,9 | Marianowo | Marienfließ |
15,8 | Wiechowo | Büche |
20,1 | Mosina Pom. | Mössin |
24,5 | Kępno Pom. | Kempendorf |
29,4 0,0 |
Kozy Pom. | Kashagen |
2,4 | Biała Ińska | Ball |
5,7 | Linówko | Klein Lienichen |
11,9 | Ińsko | Nörenberg |
18,3 | Studnica | Grassee |
20,1 | Chworstno | Quost |
23,0 | Ziemsko | Zamzow |
27,6 | Woliczno | Golz |
30,7 | Jankowo Pom. Wąsk. [2] | Janikow Ldb. |
33,2 | Drawsko Pom. Wąsk. [2] | Dramburg Ldb. |
W 1964 r. zamknięto linię z Ińska do Drawska Pomorskiego Wąsk., a w 1969 r. z Dobrzan do Poźrzadła Dworu. Parę lat później obie linie zostały rozebrane, a na tym terenie utworzono poligon drawski. W 1989 r. czynnych było 81,7 km linii (68%). W 1996 r. została zamknięta kolejna linia ze Starej Dąbrowy do Ińska i Dobrzan, a w 2001 ostatnia czynna linia ze Stargardu Szczecińskiego do Dobrej Nowogardzkiej.
[edytuj] Reska Kolej Wąskotorowa
Do Reskiej KW należało 52,9 km torów o szerokości 1000 mm. W lipcu 1896 r. otwarto linię z Dobrej Nowogardzkiej przez Mieszewo do Łobza oraz z Mieszewa do Żelmowa. W 1907 r. linię przedłużono do stacji Resko Północne, gdzie łączyła się z linią Płoty- Łobez.
Stacje na liniach Reskiej KW
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Dobra Nowogardzka- Mieszewo- Łobez Wąsk. |
||
0,0 | Dobra Nowogardzka [2] |
Daber (Kr. Naugard) Süd |
0,4 | Dobrzanka | Daber Freiheit |
3,6 | Karniszyn | Carolinenhöhe |
4,9 0,0 |
Mieszewo | Meesow |
0,7 | Zwierzynek | Schwerin (Kr. Regenwalde) |
4,2 | Sielsko | Silligsdorf |
8,8 | Siedlice | Zeitlitz |
10,1 | Rekowo Wąsk. | Reckow (Kr. Regenwalde) |
12,7 | Dobieszewo | Dübzow (Kr. Regenwalde) |
15,2 | Unimie | Unheim |
18,0 | Świętoborzec | Landgestüt |
19,1 | Łobez Płd. Wąsk. | Labes Süd |
20,6 | Łobez Wąsk. [2] | Labes Ldb. |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Mieszewo- Resko Płn. Wąsk. | ||
0,0 | Mieszewo | Meesow |
1,9 | Mieszewko | Meesow Vorwerk |
4,9 | Dargomyśl | Hoffelde |
6,6 | Żelmowo | Sallmow |
9,6 | Gostomin | Justemin |
10,6 | Wołkowo | Wolkow (Kr. Regenwalde) |
12,6 | Radowo Wielkie | Groß Raddow |
14,6 | Radowiec | Groß Raddow Ziegelei |
15,4 | Karnice Reskie | Karnitz (Kr. Regenwalde) |
18,4 | Dorowo | Dorow |
19,9 | Lubień Górny | Obernhagen |
21,7 | Lubień Dolny | Niederhagen |
25,2 | Resko Płn. Wąsk. [2] | Regenwalde Ldb. |
W latach 80. zamknięto linię z Mieszewa do Reska Północnego, a w 1991 r. z Dobrej Nowogardzkiej do Łobza. W 1993 r. odcinek Mieszewo- Łobez został rozebrany.
[edytuj] Gryficka Kolej Wąskotorowa
Do Gryfickiej KW należało 175,6 km torów. Pierwsza linia z Gryfic Wąsk. do Niechorza powstała w 1896 r. 2 lata później zbudowano linię z Gryfic do Dargosławia. Obie linie początkowo miały prześwit toru 750 mm, który już w 1900 r. zmieniono na 1000 mm. W 1901 r. otwarto linię z Gryfic do Golczewa Wąsk., w 1903 r. wydłużoną przez Łoźnicę, gdzie istnieje skrzyżowanie z linią normalnotorową Szczecin- Świnoujście, do Stepnicy. W 1905 r. otwarta została linia z Golczewa do Śniatowa. W 1907 r. wydłużono do Trzebiatowa linię z Dargosławia, a 5 lat później z Niechorza. Ostatnie linie otwarto w 1911 r. z Czarnogłów do Rokity, w 1912 r. z Trzebiatowa do Mrzeżyna i w 1913 r. ze wsi Kołomąć do Trzygłowa.
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Gryfice Wąsk.- Rewal- Trzebiatów Wąsk. (zachodnia) | ||
0,0 | Gryfice Wąsk. [2] | Greifenberg (Pommern) Ldb. |
4,1 | Popiele | Chausseehaus |
5,9 | Rybokarty | Ribbekardt |
10,6 | Wilczkowo | Völschenhagen |
12,6 | Niedźwiedziska | Medewitz (Kr. Greifenberg Pom.) |
16,7 | Modlimowo | Muddelmow |
18,7 | Paprotno | Parpart |
22,8 | Karnice Wąsk. [2] | Karnitz (Kr. Greifen- berg Pom.) Ldb. |
26,9 | Dreżewo | Dresow |
29,6 | Trzęsacz | Hoff (Pommern) |
31,0 | Rewal | Rewahl |
32,4 | Śliwin | Schleffin |
36,4 | Niechorze | Horst Seebad |
37,4 | Liwia Łuża | Horst Liebelose |
39,5 | Pogorzelica Gryf. | Fischerkathen |
42,4 | Rogozina | Mittelhagen |
44,4 | Sadlno | Zedlin |
47,5 | Włodarka | Voigtshagen |
50,9 | Trzebiatów Mokre | Treptow (Rega) Badstübertor |
53,2 | Trzebiatów Wąsk. [2] | Treptow (Rega) Ldb. |
linia Popiele- Golczewo Wąsk.- Stepnica | ||
0,0 | Popiele | Chausseehaus |
1,8 | Rzęsin | Rensin |
4,3 | Kołomąć | Koldemanz |
7,5 | Świeszewo | Schwessow |
10,1 | Wołowiec | Ravenhorst [3] |
11,5 | Upadły | Henkenhagen (bei Greifenberg) |
14,2 | Golczewo Gaj | ? |
16,4 | Golczewo Wąsk. [2] | Gülzow Ldb. |
18,2 | Golczewo Młyn | ? |
20,8 | Kłęby | Klemmen |
22,5 | Kłodzino Kamieńskie | Klötzin |
24,9 | Buk Kamieński | Böck (Kr. Cammin) |
25,9 | Czarnogłowy | Zarnglaff |
29,4 | Trzechel | Trechel |
31,4 | Żychlikowo | Siegelkow |
36,8 | Łoźnica Wąsk. [2] | Kantreck Ldb. |
41,0 | Babigoszcz | Hammer (Kr. Cammin) |
45,5 | Widzieńsko | Hohenbrück |
47,7 | Rogów Kamieński | Rehbock [3] |
50,2 | Świbin | Schiebenhorst |
52,3 | Bogusławiec | Birkenwalde |
54,0 | Stepnica | Stepenitz |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Gryfice Wąsk.- Brojce- Trzebiatów Wąsk. (wschodnia) | ||
0,0 | Gryfice Wąsk. [2] | Greifenberg (Pommern) Ldb. |
1,1 | Gryfice Cukrownia | Greifenberg (Pommern) Zuckerfabrik |
5,1 | Lubieszewo | Lübsow |
7,7 | Przybiernowo | Wendisch Pribbernow |
10,1 | Tąpadły | Dummadel |
11,9 | Stołąż | Stölitz |
15,1 | Brojce | Broitz |
18,3 | Strzykocin | Streckenthin |
20,5 | Dargosław | Dargislaff |
23,2 | Uniestowo | Nestau |
25,1 | Siemidarżno | Zimdarse |
27,9 | Gosław | Gützlaffshagen |
29,9 | Paliczyno | Jungfernbrück |
33,3 | Warcisław | Grünhaus |
36,4 | Trzebiatów Wąsk. [2] | Treptow (Rega) Ldb. |
linia Trzebiatów Mokre- Mrzeżyno Gryfickie | ||
0,0 | Trzebiatów Mokre | Treptow (Rega) Badstübertor |
1,1 | Nowielice | Neuhof (Kr. Greifenberg) |
2,7 | Trzebusz Gryficki | Triebs |
7,3 | Roby | Robe |
10,8 | Mrzeżyno Gryfickie | Deep |
linia Kołomąć- Trzygłów | ||
0,0 | Kołomąć | Koldemanz |
3,1 | Trzygłów | Trieglaff [3] |
linia Golczewo Wąsk.- Śniatowo | ||
0,0 | Golczewo Wąsk. [2] | Gülzow Ldb. |
4,0 | Gadom | Wildenhagen [3] |
5,1 | Ocim | Schäf (?) [3] |
6,8 | Niemica | Nemitz [3] |
8,5 | Koplino | Kopplin [3] |
10,8 | Śniatowo | Schnatow |
linia Czarnogłowy- Rokita | ||
0,0 | Czarnogłowy | Zarnglaff |
? | Czarnogłowy Wieś | Zarnglaff Dorf |
7,4 | Rokita [2] | Rackitt |
Pierwsza została zamknięta i rozebrana linia z Czarnogłowów do Rokity.[4] Kolejne linie zamknięto w 1961 r. Były to: Kołomąć- Trzygłów oraz rozebrane w późniejszym czasie: Mrzeżyno Gryf.- Trzebiatów Mokre oraz linia Golczewo Wąsk.- Śniatowo. W 1975 zamknięto linię z Łoźnicy Wąsk. do Stepnicy. W 1990 r. czynnych było 126,4 km linii (72%). Rok później zamknięto linię z Trzebiatowa do Dargosławia, a w 1996 r. dalszą jej część do Gryfic oraz linię z Gryfic do Łoźnicy. Ostatnią zamkniętą linią była w 1999 r. linia z Trzebiatowa do Pogorzelicy.
Obecnie czynna jest tylko jedna linia z Gryfic Wąsk. do Pogorzelicy Gryf. o długości 39,5 km (22% linii Gryfickiej KW). Linia jest finansowana przez gminę Rewal.
[edytuj] Kołobrzeska Kolej Wąskotorowa
Do Kołobrzeskiej KW należało 124 km torów o szerokości 1000 mm. Pierwszy odcinek na Kołobrzeskiej (zwanej także Kołobrzesko-Karlińską) Kolei Wąskotorowej został otwarty w styczniu 1895 r. Było to połączenie z Reska Pn. Wąsk. (Reska KW) do Skrzydłowa. W maju otwarto linię ze Skrzydłowa przez Gościno do Kołobrzegu Wąsk., a we wrześniu z Gościna do Sławoborza. W 1899 r. połączono Kołobrzeską KW z Gryficką KW budując odcinek ze Skrzydłowa do Tąpadeł. 10 lat później otwarto linię z Gościna do wsi Pobłocie Wielkie, w 1915 r. przedłużoną przez Lubiechowo do Karlina Wąsk. W tym samym roku zbudowano jej odnogę z Lubiechowa do Włościborza.
Stacje na liniach Kołobrzeskiej KW
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Kołobrzeg Wąsk.- Gościno | ||
0,0 | Kołobrzeg Wąsk. [2] | Kolberg Ldb. |
1,1 | Kołobrzeg Kostrzewno Wąsk. |
Kolberg Siederland Ldb. |
3,4 | Radzikowo | Neugeldern |
4,9 | Zieleniewo | Sellnow (Kr. Kolberg) |
6,8 | Bezpraw | Kautzenberg |
8,2 | Błotnica-Przećmino | Spie-Prettmin |
11,9 | Charzyno | Garrin |
15,6 | Ząbrowo Wąsk. | Semmerow |
17,2 | Jarogniew | Karlshof (bei Kolberg) |
19,2 | Gościno | Groß Jestin |
linia Gościno- Sławoborze | ||
0,0 | Gościno | Groß Jestin |
1,1 | Gościno Żalno | Groß Jestin Friedhof |
4,4 | Karkowo | Karkow (Pommern) |
6,5 | Dargocice | Eickstedtswalde |
8,4 | Wierzbka Dolna | Groß Vorbeck |
9,8 | Ramlewo | Ramelow (bei Kolberg) |
12,0 | Sikorzyce | Meisegau |
14,2 | Rokosowo Kołobrzeskie | Rogzow (Kr. Kolberg) |
16,6 | Lepino | ? |
? | Lepino Trójkąt | Leppin |
20,2 | Sławoborze | Stolzenberg |
linia Skrzydłowo- Resko Pn. Wąsk. | ||
0,0 | Skrzydłowo | Mühlenbruch |
3,2 | Ostrobodno | Ostenheide |
3,6 | Myszyna | ? |
6,2 | Stołążek | Stölitzhöfchen |
7,0 | Puszczyki | ? |
9,7 | Iglice | Geiglitz |
11,0 | Malenino | ? |
12,7 | Potuliny | Flackenhagen (Pommern) |
14,6 | Łabuń Mały | Neu Labuhn |
16,5 | Prusim nad Regą | Prützen [3] |
19,2 | Resko Pn. Wąsk. [2] | Regenwalde Ldb. |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Tąpadły- Skrzydłowo- Gościno | ||
0,0 | Tąpadły | Dummadel |
3,1 | Charnowo | Ostenhagen |
5,1 | Wyszobór | Wisbu |
7,0 | Natolewice | Natelfitz |
11,0 | Wicimice | Witzmitz |
12,8 | Pniewo Łobeskie | Pinnow (Kr. Regenwalde) |
15,8 0,0 |
Skrzydłowo | Mühlenbruch |
1,0 | Czartkowo | Brückenkrug |
2,3 | Rzesznikowo | Reselkow |
5,9 | Rymań Wąsk. | Roman (Pommern) |
8,6 | Ledowo | Waldhof (Kr. Kolberg) |
10,9 | Drozdowo Kołobrzeskie | Drosedow |
14,7 | Trzynik | Trienke |
18,4 | Pławęcino | Plauenthin |
22,5 | Gościno | Groß Jestin |
linia Gościno- Karlino Wąsk. | ||
0,0 | Gościno | Groß Jestin |
1,1 | Gościno Żalno | Groß Jestin Friedhof |
2,8 | Gościno Dwór | Groß Jestin Gut |
4,2 | Myślino Kołobrzeskie | Moitzlin |
7,3 | Pobłocie Małe | Klein Pobloth |
9,1 | Pobłocie Wielkie | Groß Pobloth |
11,0 | Lisiny | Fuchsmühle |
12,5 | Karścino | Kerstin |
15,8 | Lubiechowo | Lübchow |
19,3 | Karlino Wąsk. [2] | Körlin (Persante) Ldb. |
linia Lubiechowo- Włościbórz | ||
0,0 | Lubiechowo | Lübchow |
1,0 | Lubiechowo Dwór | ? |
2,3 | Krężoł | ? |
5,9 | Kłopotowo | Klaptow [3] |
8,6 | Piotrowice | Peterfitz [3] |
10,9 | Włościbórz | Lustebuhr [3] |
Pierwsza linia z Lubiechowa do Włościborza została zamknięta już w 1959 r. Następne z Kołobrzegu i Karlina do Gościna w 1961 r. W późniejszych latach wszystkie te linie zostały rozebrane. Pozostałe linie zostały zamknięte w 1989 r. Wyjątkiem był odcinek Lepino Trójkąt- Sławoborze, który wraz z linią z Białogardu został zamknięty po 1991 r.
[edytuj] Koszalińska Kolej Wąskotorowa
Do Koszalińskiej KW (niem. Aktiengesselschaft der vereinigten Kleinbahnen der Kreise Köslin, Bublitz und Belgard, tłum. dosł. Połączone koleje wąskotorowe powiatów koszalińskiego, bobolickiego i białogardzkiego, spółka akcyjna) należało 103,4 km torów o początkowym prześwicie toru 750 mm. Pierwsza linia, z Białogardu do Świelina została otwarta w 1895 r. 3 lata później oddano do użytku linię z Koszalina do Manowa, przedłużoną w 1905 r. do Bobolic. W 1909 r. oddano ostatnią linię z Białogardu do Rarwina.
Stacje na liniach Koszalińskiej KW
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Koszalin Wąsk.- Bobolice Wąsk. | ||
0,0 | Koszalin Wąsk. [2] | Köslin Ldb. |
1,4 | Koszalin Podgórze | Köslin Gasanstalt |
3,0 | Koszalin Żalno | Köslin Friedhof |
4,5 | Kretomino | Krettmin |
8,6 | Bonin | Bonin |
11,7 0,0 |
Manowo | Manow |
2,0 | Przybyradz | Finkenborn |
4,0 | Żabowa | Wilhelmstal (Kr. Köslin) |
6,6 | Zacisze | Grünhof |
8,1 | Rosnowo Wąsk. | Roßnow |
9,4 | Gniewice | Hirschfelde (Kr. Köslin) |
10,2 | Kurozwęcz | Kursewanz |
13,7 | Krępica | Krampe (Kr. Köslin) |
14,6 | Krępa Koszalińska | Krampe (Kr. Köslin) Dorf |
16,3 0,0 |
Świelino | Schwellin |
4,6 | Bożniewice | Hofenberg |
8,1 | Dobrociechy | Dubbertech |
10,7 | Głodowa Koszalińska | Goldbeck (Kr. Köslin) |
11,7 | Głodowiec | Goldbeck Hp. |
17,8 | Bobolice Wąsk. [2] | Bublitz Ldb. |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Białogard Miasto- Świelino | ||
0,0 | Białogard Miasto [2] | Belgard Rb. |
0,6 | Białogard Wąsk. | Belgard Ldb. |
1,9 | Białogard Wąsk. Przystanek | Belgard Hp. |
3,4 | Dębczyno | Denzin Hp. |
6,1 | Rogowo-Byszyno | Roggow-Boissin |
8,5 | Moczyłki | Spingkrug |
9,9 | Żytelkowo | Siedkow Schneidemühl |
11,9 | Dobrówko | Klein Duberow |
13,0 | Dobrowo Białogardzkie | Groß Duberow |
17,3 | Słonino | Schlennin |
19,7 | Bukówko | Neu Buckow (Kr. Belgard) |
22,9 | Bukowo Białogardzkie | Alt Buckow |
26,9 | Tyczewo | Tietzow |
32,6 | Świelino | Schwellin |
linia Białogard Wąsk.- Lepino Trójkąt | ||
0,0 | Białogard Wąsk. | Belgard Ldb. |
3,7 | Łęczenko | Lenzen Wiesenhof |
5,6 | Łęczno | Lenzen Ziegelei |
6,8 | Kamosowo-Stanomino | Kammisow-Standemin |
7,9 | Kamosowo | Kammisow |
10,8 | Nasutowo | Natztow |
12,4 | Zagórze | Sager |
15,5 | Rychowo | Groß Reichow |
16,6 | Podwilcze | Podewils (Kr. Belgard) |
19,4 | Rarwino | Rarfin |
25,5 | Lepino Trójkąt | Leppin |
W 1945 r. zamknięto wszystkie linie. 3 lata później przywrócono ruch na linii Białogard- Świelino- Bobolice, a w 1950 r. na liniach z Koszalina do Bobolic i z Białogardu do Rarwina z nowym prześwitem toru 1000 mm, dostosowując szerokość do innych linii wąskotorowych na Pomorzu Zachodnim. W 1951 r. otwarto odcinek z Rarwina do Lepina łącząc Koszalińską Kolej Wąskotorową z Kołobrzeską i resztą linii.
W latach 80. XX wieku zamknięto pierwszą z linii - ze Świelina do Bobolic. W 1996 r. to samo stało się z liniami z Białogardu do Lepina i Świelina. Ostatnia linia z Koszalina do Świelina została zamknięta w 2001 r.
[edytuj] Sławieńska Kolej Wąskotorowa
Do Sławieńskiej KW należało 86,1 km torów. Podobnie jak na liniach Koszalińskiej KW miały one szerokość 750 mm. Pierwsza linia ze Sławna do Polanowa została otwarta w 1897 r., dwie następne z Polanowa do Gołogóry i z Manowa do Jacinek rok później. W 1926 r. zamknięto odcinek z Żydowa Pom. do Gołogóry. W 1934 na odcinku ze Sławna do Jacinek zmieniono prześwit toru na normalny (1435 mm), a z Jacinek do Polanowa utworzono splot dla linii wąskotorowej 750 mm i normalnotorowej 1435 mm. W 1945 wszystkie te linie zostały rozebrane.
Stacje na liniach Sławieńskiej KW
Polskie nazwy stacji pochodzą od nazw miejscowości i/lub z pierwszego powojennego rozkładu jazdy
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Sławno Wąsk.- Jacinki | ||
0,0 | Sławno Wąsk. [2] | Schlawe Ldb. |
4,2 | Kwasowo | Quatzow |
5,7 | Kosierzewo | Kusserow |
9,2 | Ostrowiec Sławieński | Wusterwitz |
11,2 | Podgóry | Deutsch Puddiger |
13,4 | Żegocino | Segenthin |
15,0 | Święcianowo | Wiesenthal |
17,0 | Sulechowo | Soltikow |
20,1 | Lejkowo | Leikow |
22,6 | Borkowo | Borkow (Kr. Schlawe) |
26,1 | Laski Pom. | Latzig |
28,9 | Bukowo Sławieńskie | Buckow (Pommern) |
32,1 | Świerczyna | Schwarzin |
34,9 | Jacinki | Jatzingen |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Manowo- Jacinki- Gołogóra | ||
0,0 | Manowo | Manow |
1,7 | Manowice | Manow Gutsweiche |
4,8 | Wyszewo | Seidel |
7,0 | Smogorzewice Korzybskie | Leopoldshöhe |
11,3 | Wiewiórowo | Viverow |
16,9 | Kościernica Wąsk. | Kösternitz (Kr. Schlawe) |
20,6 | Nacław | Natzlaff |
23,8 | Nadbór | Nadebahr |
27,0 0,0 |
Jacinki | Jatzingen |
3,8 | Polanów [2] | Pollnow |
13,5 | Wietrzno | Vettrin |
16,3 | Chocimino Wąsk. | Gutzmin Ldb. |
18,7 | Żydowo Pom. | Sydow |
24,2 | Gołogóra | ? |
[edytuj] Słupska Kolej Wąskotorowa
Do Słupskiej KW należało 93,4 km torów o początkowej szerokości 750 mm. W 1894 r. zbudowano pierwszą linię ze Słupska do Dębnicy Kaszubskiej, rok później przedłużoną do Jamrzyna. W 1897 r. otwarto linię Słupsk - Dargoleza, w 1902 r. wydłużoną do Cecenowa. W tym samym roku powstała jej odnoga Żelkowo - Siecie-Wierzchocino, która łączyła ją z linią Ustka - Smołdzino. Jednak nie istniała długo, bo już w 1913 r. została rozebrana. W 1906 r. oddano ostatni odcinek z Jamrzyna do Budowa.
W latach 1935-1936 wszystkie tory zostały przekłute na szerokość normalnotorową (1435 mm). W tym samym czasie przestał istnieć odcinek z Dargolezy do Cecenowa. Pozostałe linie zostały rozebrane przez Armię Czerwoną w 1945 r.
Stacje na liniach Słupskiej KW
Polskie nazwy stacji pochodzą od nazw miejscowości i/lub z pierwszego powojennego rozkładu jazdy
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Słupsk Wąsk.- Cecenowo | ||
0,0 | Słupsk Wąsk. [2] | Stolp Ldb. |
1,9 | Słupsk Ryczewo | Ritzow |
4,4 | Siemianice | Schmaatz |
6,8 | Swochowo | Schwuchow |
11,1 | Karżcino | Karzin |
14,8 | Kępno[2] | Gabel |
18,1 | Lękwica | Lankwitz (Kr. Stolp) |
19,3 | Żoruchowo | Sarchow |
23,1 0,0 |
Żelkowo | Wendisch Silkow |
3,0 | Choćmirowo | Neugutzmerow |
5,3 | Będziechowo | Bandsechow |
7,7 | Rumsko | Rumbske |
10,5 | Klęcino | Klenzin |
12,7 | Główczyce | Glowitz |
15,9 | Wykosowo | Vixow |
18,1 | Przebędowo | Prebendow (Kr. Stolp) |
20,3 | Dargoleza | Dargeröse |
? | Wolinia | Wollin |
26,2 | Cecenowo | Zezenow |
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Słupsk Wąsk.- Budowo | ||
0,0 | Słupsk Wąsk. | Stolp Ldb. |
1,4 | Słupsk Przymieście | Stolp Schlachthof |
3,9 | Zalesiczki | Waldkatze |
5,2 | Zalesie Słupskie | Stadtwald |
7,0 | Krępa Słupska | Krampe (Kr. Stolp) |
10,9 | Lubuń | Labuhn (Kr. Stolp) |
13,8 | Lubuniec | Labuhnerbrück |
15,5 | Skarszów Dolny | Scharsow |
18,9 | Dębnica Kaszubska | Rathsdamnitz |
22,7 | Starnice | Starnitz |
24,2 | Dobieszewo | Dübsow (Kr. Stolp) |
26,9 | Jamrzyno | Jamrin |
30,4 | Niemczewo | Roden |
34,2 | Motarzyno | Muttrin |
37,7 | Budowo | Budow |
linia Żelkowo- Siecie-Wierzchocino | ||
0,0 | Żelkowo | Wendisch Silkow |
6,3 | Siecie- Wierzchocino[2] |
Zietzen-Virchenzin |
[edytuj] linia Casekow-Penkun-Oder
km | polska nazwa | niemiecka nazwa |
linia Casekow- Pomorzany Wąsk. | ||
0,0 | (brak nazwy) [2] | Casekow |
2,3 | (brak nazwy) | Zimmermannshof |
4,1 | (brak nazwy) | Wartin Siedlung |
5,9 | (brak nazwy) | Wartin |
9,4 | (brak nazwy) | Neuhof |
11,3 | (brak nazwy) | Sommersdorf |
14,3 | (brak nazwy) | Penkun |
15,7 | (brak nazwy) | Friedefeld-Wollin |
17,8 | (brak nazwy) | Battinsthal |
20,1 | (brak nazwy) | Krackow |
23,3 | (brak nazwy) | Hohenholz |
25,1 | (brak nazwy) | Hohenholz Försterei |
26,3 | (brak nazwy) | Kyritz |
28,8 | (brak nazwy) | Ladenthin |
granica państwowa niemiecko-polska (od 1945 r.) | ||
30,7 | Barnisław | Barnimslow |
31,4 | Warnik | Warningshof |
32,6 | Karwowo | Carow (Bz. Stettin) |
34,2 | Będargowo | Mandelkow (Bz. Stettin) |
36,5 | Warzymice Wąsk. [2] | Klein Reinkendorf Ldb. |
38,3 | Gumieńce Wąsk. [2] | Scheune Ldb. |
40,4 | Wstowo Wąsk. | Güstow |
42,1 | Pomorzany Wąsk. | Pommerensdorf Ldb. |
Polskie nazwy stacji pochodzą od nazw miejscowości i/lub z pierwszego powojennego rozkładu jazdy
Linia kolei wąskotorowej, nazywana ze względu na przebieg Casekow-Penkun-Oder (CPO) o prześwicie toru 750 mm, została zbudowana w dwóch etapach: w kwietniu 1899 r. oddano do użytku odcinek z Casekow do Gumieniec, a w październiku dalszy jej trzyszynowy fragment (splot dla linii wąskotorowej 750 mm i normalnotorowej 1435 mm) do Pomorzan.
W 1945 r. z powodu przecięcia linii granicą państwową, została ona rozebrana. Ocalał tylko odcinek z Gumieniec do Pomorzan, na którym zlikwidowano środkową szynę. Obecnie jest on nieprzejezdny.
Patrz także:
[edytuj] Przypisy
- ↑ Długość obejmuje wszystkie 8 linii.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 Skrzyżowanie z linią normalnotorową.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Nazwa wsi i prawdopodobna nazwa stacji.
- ↑ Daty zamknięcia i rozebrania linii są nieznane.