Karl Dedecius
Z Wikipedii
Karl Dedecius (ur. 20 maja 1921 r. w Łodzi), niemiecki tłumacz i popularyzator literatury polskiej. Zajmuje się także eseistyką, teorią przekladu, publikuje w prasie oraz wykłada na uczelniach wyższych.
Urodził się w spolonizowanej rodzinie Niemców, którzy przybyli do Polski z czeskich Sudetów i Szwabii. Skończył łódzkie Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego. W czasie II wojny światowej wcielony do Wehrmachtu we Frankfurcie nad Odrą, a od lata 1942 na froncie wschodnim pod Stalingradem. W latach 1943-50 przebywał w sowieckiej niewoli, gdzie nauczył się rosyjskiego. Po wyjściu z niewoli nie wrócił do rodzinnej Łodzi, lecz do narzeczonej w Weimarze. W 1952 wyemigrował do RFN. Pracował we frankfurckim towarzystwie ubezpieczeniowym Allianz. Hobbystycznie zaczął zajmować się tłumaczeniem.
W 1980 został założycielem i pierwszym dyrektorem (do 1998) Deutches Polen-Institut (Niemiecki Instytut Kultury Polskiej) w Darmstadt, który zajmuje się popularyzacją polskiej twórczości w Niemczech oraz kontaktami między oboma narodami. Wydawał kilkadziesiąt antologii i tomów indywidualnych pisarzy. Jest edytorem 50-tomowej serii Polnische Bibliothek (Biblioteka Polska) obejmującej literaturę polską od średniowiecza po współczesność. Łącznie tłumaczył ponad 300 poetów i prozaików w tym Mickiewicza, Miłosza, Szymborską, Różewicza, Leca, Herberta, Wojtyłę. Za dzieło życia uznawana jest 7-tomowa Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts (Panorama literatury polskiej XX wieku).
W 1963 roku odnowił i utrzymuje bliski kontakt z rodzinną Łodzią. Po udzieleniu swojej zgody, 19 listopada 2003 Karl Dedecius został patronem Publicznego Gimnazjum nr 43 w Łodzi [1].
[edytuj] Nagrody
- nagroda Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung w Darmstadt (1967),
- nagroda Fundacji Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1968),
- Dyplom Honorowy ZAiKS (1970),
- nagroda ZAiKS (1978),
- nagroda specjalna Polskiej Fundacji Kultury (1988),
- Nagroda Pokojowa Niemieckich Księgarzy (1990),
- Honorowy Obywatel Miasta Łodzi (1992),
- Wielki Federalny Krzyż Zasługi z Gwiazdą (1994),
- krzyż komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1995),
- Nagroda im. Samuela Lindego (1996),
- Nagroda im. Andreasa Gryphiusa (1997),
- I Nagroda Uniwersytetu Viadrina we Frankfurcie nad Odrą (1999)
- Order Orła Białego (3 maja 2003)
Doktoraty honoris causa
- Uniwersytet Alberta Magnusa w Kolonii (1976),
- Katolicki Uniwersytet Lubelski (1987),
- Uniwersytet Łódzki (1990),
- Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu (1994)
- Uniwersytet Jagielloński (2000)
Kategorie: Kawalerowie Orderu Orła Białego • Ludzie związani z Łodzią • Teoretycy kultury • Niemcy (biografie) • Doktorzy honoris causa UMK • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego • Doktorzy honoris causa KUL • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego • Urodzeni w 1921
