Kamień (dzielnica Rybnika)

Z Wikipedii

Kamień – jedna z dzielnic Rybnika. Dzielnica najbardziej odizolowana od układu osadniczego miasta, na zasadzie "półwyspu". Znajduje się w niej ośrodek wypoczynkowy MOSiR, na terenie którego jest hotel Olimpia (***), korty tenisowe, basen. Kamień posiada również z lokalny klub piłkarski (KP Kamień – obecnie uczestniczy w rozgrywkach "B klasy"). Dzielnica liczy ok. 3 700 mieszkańców.

[edytuj] Historia

Dzieje Kamienia sięgają XIII wieku. Pochodzenie nazwy tej miejscowości wydaje się być proste do wytłumaczenia – od słowa kamień. Prawdopodobnie nazwa wywodzi się od południowo-zachodniej części Kamienia (w okolicach MOSiR), gdzie jeszcze na początku XX wieku istniała stara huta szkła, która swoją produkcję opierała na wydobywanym tam wysokogatunkowym białym piasku. Prawdopodobnie w poprzednich wiekach oprócz piasku, dawni mieszkańcy natrafili na złoża piaskowca. Z kamieni tych najprawdopodobniej wyrabiano potrzebne na co dzień żarna do mielenia zboża i inne zamówione przedmioty. Na terenie Kamienia było kiedyś wiele głazów narzutowych. Z Kamienia pochodzi wykonany z piaskowca kamień drogowy, który wiosną 1998 roku ustawiono przed wejściem do Muzeum (na tyłach Ratusza). Prawdopodobnie Kamień miał kiedyś wielkie kamieniarskie tradycje. Ich ślad pozostał w nazwie miejscowości i herbie. Przedstawia on człowieka, kamieniarza trzymającego w prawej ręce kamień, zaś w lewej młotek. Nie posiadamy zbyt wielu informacji na temat właścicieli dawnego Kamienia. Wiemy m.in. że w XV wieku właścicielem wsi był rycerz Mikulczyn. Losy kolejnych właścicieli Kamienia znane są tylko dopiero od przełomu XIX i XX wieku. Wtedy oprócz drobnych gospodarzy w Kamieniu były dwa wielkie majątki ziemskie: "Szpendlowiec" i "Dwór Eigerta". Szpendlowiec obejmował tereny dzisiejszego ośrodka MOSiR-u. Oprócz zabudowań gospodarczych do dworu należał tartakwodny z kołami napędowymi o drewnianych zębach, mała huta szkła i zakład produkujący gonty. Ostatnim właścicielem majątku z rodu Spendlów (stąd nazwa posiadłości) był Aleksy Spendel.

Drugi majątek w Kamieniu ciągnął się wzdłuż dzisiejszej ulicy Arki Bożka w kierunku Leszczyn. W połowie XIX wieku jego właścicielem był pan Kochatowski, który sprzedał dobra panu Eigertowi. Rodzina ta długo rządziła w Kamieniu. Eigert w II poł. XIX wieku, choć sam był protestantem ufundował w Kamieniu murowaną kapliczkę pw. św. Jana Nepomucena.

Około 1900 roku majątek kupił Austriak Morgenbeser. Morgenbesery jako ludzie o nastawieniu proniemieckim po powstaniach śląskich rozparcelowali swój majątek i sprzedali a następnie wyjechali z Polski.

W latach 1890-1900 wybudowana została cegielnia, która produkowała bardzo dobrą cegłę. W 1918 r. zakład ten uległ parcelacji, a samą cegielnię przejął pan Pogoda.

Obecnie cegielnia została rozebrana, a parcela sprzedana.

Wielką tragedię przeżyli mieszkańcy Kamienia w styczniu 1945 r., kiedy to dojechał do Rzędówki pociąg z więźniami z likwidowanych przez hitlerowców obozów. Więźniów tych prowadzono przez Kamień w kierunku Wielopola. Mieszkańcy Kamienia, poruszeni widokiem wynędzniałych i krańcowo wyczerpanych jeńców, z narażeniem życia udzielali im pomocy, dając żywność, odzież lub ukrywając ich. W 1995 r. na terenie ośrodka MOSiR została wmurowana tablica upamiętniająca ten "marsz śmierci". Od tej pory uczniowie szkoły składają pod tą tablicą kwiaty. Uczniowie szkoły podstawowej z Kamienia wspólnie z uczniami z Książenic dbają też o zbiorową mogiłę ofiar "marszu śmierci" znajdującą się na cmentarzu w Książenicach.

Pierwsza szkoła w Kamieniu powstała ok. 1858 roku. W latach 1929-1930 jako naczelnik gminy i przewodniczący Zarządu Szkolnego, Alojzy Szewczyk sprawował ogólny nadzór nad budową nowej szkoły, która funkcjonuje do dzisiaj. Obecnie mieści się tam Szkoła Podstawowa nr 28 im. Alojzego Szewczyka przy ulicy nazwanej Jego imieniem.

W 1907 r. powstało w Kamieniu z inicjatywy Józefa Molendy, ówczesnego sołtysa gminy, Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności Ochotniczej Straży Pożarnej, które działało aż do zakończenia I wojny światowej. W okresie powstań śląskich działalność ta została przerwana, a następnie w 1924 r. reaktywowana. W czasie okupacji hitlerowskiej miejscowa Straż Pożarna istniała jako straż przymusowa. Od kwietnia 1945 r. OSP Kamień służy mieszkańcom Kamienia i okolic.

W listopadzie 1989 r. utworzono w Kamieniu oddzielną parafię, której proboszczem został ks. Jerzy Korduła. W latach 1990-1994 r. dzięki ogromnemu zaangażowaniu księdza proboszcza oraz pracowitości i ofiarności parafian wybudowano kościół pw. św. Brata Alberta.

Od 1977 r. Kamień jest dzielnicą Rybnika, którą zamieszkuje ok. 3700 mieszkańców. Dzięki staraniom Rady Dzielnicy oraz mieszkańców, Kamień staje się jedną z najpiękniejszych dzielnic Rybnika.

DRUPCZ TO JE MÓJ SONSIOD