Jesion wyniosły
Z Wikipedii
| Jesion wyniosły | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Podgromada | Magnoliophytina |
| Klasa | Rosopsida |
| Podklasa | jasnotowe |
| Nadrząd | Oleanae |
| Rząd | oliwkowce |
| Rodzina | oliwkowate |
| Rodzaj | jesion |
| Gatunek | jesion wyniosły |
| Nazwa systematyczna | |
| Fraxinus excelsior | |
Jesion wyniosły (Fraxinus exscelsior L.) - gatunek drzewa należący do rodziny oliwkowatych. Występuje w Europie i Azji, pospolity na terenie całej Polski.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Jajowato stożkowa korona. Początkowo rośnie szybko, w wieku ok. 100 lat przestaje rosnąć na wysokość, żyć może 300 lat.
- Pień
- Często rozwidlony, osiąga wysokość do 30 m. Kora u młodych drzew gładka, jasnozielonkawo szara, u starszych spękana, szorstka, ciemnobrązowa.
- Drewno
- Ciężkie, twarde i elastyczne z żółtawą bielą i jasną twardzielą.
- Liście
- Duże, nieparzystopierzaste, składające się z 9-15 listków. Listki są podłużnie jajowate, zaostrzone, nierówno piłkowane, siedzące z owłosionym głównym nerwem.
- Kwiaty
- Wyrastają z pąków bocznych zeszłorocznych pędów, tworząc wiechę. Kwiaty są jednopłciowe, albo obupłciowe, wiatropylne lub owadopylne, kwitną przed rozwojem liści – od kwietnia do maja.
- Owoce
- Jednonasienne podłużne, spłaszczone orzeszki ze skrzydełkiem umożliwiającym rozsiewanie przez wiatr. Opadają z drzewa od późnej jesieni przez całą zimę. Muszą przeleżeć jeszcze rok w ziemi, zanim zaczną kiełkować. Drzewo zaczyna owocować dopiero w wieku 30-40 lat.
- Korzeń
- Głęboki, palowy.
- Biotop, Wymagania
- Najliczniej występuje w wilgotnych lasach łęgowych oraz w górach, gdzie rośnie do 1000 m n.p.m. Siewki i młode rośliny wybitnie cieniolubne, duże drzewa są roślinami światłolubnymi. Wymagają głębokich, żyznych gleb.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : sadzony jako drzewo użytkowe, czasami także w parkach jako roślina ozdobna.
- Roślina lecznicza
- Surowiec zielarski : kora i liście zawierają pochodne kumaryny.
- Działanie : żółciopędne, moczopędne. W medycynie ludowej napary z liści używano jako środka przeczyszczającego i poprawiającego przemianę materii, a w mieszance z innymi ziołami wykorzystywano do leczenia reumatyzmu.
- Ma bardzo cenne drewno wykorzystywane w meblarstwie, do produkcji parkietów, części maszyn, przyrządów gimnastycznych, wioseł i in.
- Do karmienia papug - pół dojrzałe nasiona można zamrażać. Jeszcze w zimie można zbierać z drzew nasiona. Najlepiej wieszać papugom całe gałęzie z nasionami. (źródło: http://www.papugi.resnet.pl)
