Jan Oort
Z Wikipedii
Jan Hendrik Oort (ur. 28 kwietnia 1900 roku w Franeker, Holandia, zm. 5 listopada 1992 w Leiden) - wybitny holenderski astronom.
Jego badania nad Układem Słonecznym oraz budową i pochodzeniem Drogi Mlecznej, stanowią fundamentalny wkład w astronomię XX wieku.
Studiował w Groningen wraz z Jacobusem Kepteynem. W 1927 r. udowodnił na podstawie ruchów gwiazd, że galaktyki Drogi Mlecznej obracają się. W 1935 r. został profesorem University of Leiden, na wydziale którego kierownikiem był Ejnar Hertzsprung.
Fascynowały go fale radiowe pochodzące ze wszechświata. Po II wojnie światowej został pionierem radioastronomii.
W 1950 roku przedstawił hipotezę okołosłonecznego obłoku komet, który miałby się znajdować w odległości ok. 1 roku świetlnego od Słońca (tzw. Obłok Oorta).
W latach 50. otrzymał fundusze na nowy radioteleskop w Dwingeloo, we wschodniej części Holandii, mający służyć przeszukiwaniu centrum wszechświata. W 1970 r. zbudowano w Westbork większy teleskop (ang. the Westerbork Synthesis Radio Telescope), składający się ze współpracujących ze sobą 12 mniejszych teleskopów, przeznaczony do badania interferometrii fal radiowych.
Jednym z osiągnięć Oorta było także zademonstrowanie, że światło pochodzące z mgławicy Kraba jest spolaryzowane.
[edytuj] Odkrycia Oorta
- Obliczył, że odległość fragmentu Drogi Mlecznej, położonego w kierunku gwiazdozbioru Strzelca, od Ziemi wynosi 30 000 lat świetlnych.
- Zademonstrował, że Droga Mleczna ma 100 miliardów większą masę od Słońca.
- W 1950 r. zasugerował, że komety pochodzą ze wspólnego obszaru Układu Słonecznego, co zostało później udowodnione.
- Odkrył, że światło z mgławicy Kraba jest spolaryzowane oraz tworzone przez promieniowanie synchrotronowe.
[edytuj] Zasługi
Nagrody
- Bruce Medal w 1942
- Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego w 1946
- Stypendium Henry'ego Norrisa Russella w 1951
- tytuł doktora honoris causa UMK (1973)
Nazwane jego imieniem
- asteroida 1691 Oort
- Obłok Oorta
- stała Oorta
