Jan Garbarek

Z Wikipedii

Jan Garbarek (ur. 4 marca 1947 w Mysen w Norwegii) jest saksofonistą norweskim. Uważany za jednego z ważniejszych współczesnych muzyków jazzowych, a także za ojca skandynawskiej sceny jazzowej.

Grę na saksofonie rozpoczął w wieku czternastu lat po usłyszeniu w radiu muzyki Johna Coltrane'a.

[edytuj] Twórczość

Jego pierwszą (a drugą w ogóle) płytą wydaną przez monachijski ECM (w którym wydał niemal wszystkie albumy) była nagrana w 1970 roku wspólnie z gitarzystą Terjem Rypdalem, basistą Arildem Andersenem oraz perkusistą Jonem Cristensenem Afric Pepperbird, na której usłyszeć można pewne elementy muzyki afrykańskiej.

Jego współpraca z Bobo Stensonem zaowocowała płytą Witchi-Tai-To (1973).

W latach 70. występował głównie wspólnie z pianistą Keithem Jarrettem, basistą Palle Danielssonem oraz Jonem Cristensenem jako tzw. Kwartet Europejski. Nagrał z nimi następujące płyty:

• Belonging - 1974
• My Song - 1977
• Personal Mountains - 1979
• Nude Ants - 1979

Nagrywał także z Kennym Wheelerem (Deer Wan), Ralphem Townerem (Solstice, Sounds and Shadows), Egberto Gismontim (Sol Do Meio Dia, Magico), Davidem Darlingiem (Cycles).

Od lat '80 XX w. można zauważyć w twórczości Garbarka coraz wyraźniejsze wpływy muzyki etnicznej z różnych stron świata:

• skandynawskiej:
  • All Those Born with Wings - 1986
  • Legend of the Seven Dreams - 1988
  • I Took Up the Runes - 1990
  • Rosensfole - 1988 - razem z Agnes Buen Garnås
  • Twelve Moons - 1992 - nagrana m.in. z Mari Boine, Marilyn Mazur, Eberhardem Weberem
  • Ragas and Sagas - 1990)

• czy arabskiej:
  • jak wspomniana wcześniej płyta Ragas and Sagas - wspólnie z muzykami pakistańskimi, a także:
  • Vision - 1983 - z Ravi Shankarem
  • Song for Everyone - 1984 - z Shankarem, Trilokem Gurtu, Zakirem Hussainem
  • Madar - 1992 - z Anouarem Brahemem.

Z sukcesem spotkała się jego współpraca z brytyjskim, męskim kwartetem wokalnym The Hilliard Ensemble. Wspólnie nagrali dwie płyty:

• Officium - 1993, oraz
• Mnemosyne - 1998,

na których zawarte zostały niepowtarzalne opracowania kilkusetletnich pieśni liturgicznych.

Ostatnia, wydana w 2004 roku płyta to In Praise of Dreams - trudny do skatalogowania efekt kooperacji z perkusistą Manu Katchém oraz altowiolistką Kim Kashkashian.

[edytuj] Pochodzenie

Odnośnie jego rzekomo polskiego pochodzenia narosło wiele wątpliwości. Oddajmy więc głos jemu samemu:

• Ilekroć pada twoje nazwisko, zaraz pojawiają się pytania, czy masz coś wspólnego z naszym krajem?

• Tak, mój ojciec jest Polakiem z pochodzenia, a wśród miast, które pojawiają się w jego opowieściach rodzinnych, znajdują się Jasło i Krosno. Wiele z nim rozmawiałem na temat Polski, jednak osobiście nie czuję w sobie nic z Polaka. Wiem natomiast, że to co gram, jest bardzo w waszym kraju cenione.[1]

Ojciec przebywał w czasie wojny w obozie jenieckim.