James Bond
Z Wikipedii
James Bond, również znany jako Agent 007 – fikcyjna postać brytyjskiego szpiega stworzona przez pisarza Iana Fleminga. Bond jest protagonistą w wielu powieściach i opowiadaniach Fleminga, a po jego śmierci dalsze przygody Bonda opisywali Kingsley Amis, John Pearson, John Gardner, Raymond Benson i Charlie Higson.
James Bond najbardziej znany jest z serii filmów o nim. Do 2006 roku powstało 21 oficjalnych (wytwórni EON Productions) i 3 nieoficjalne filmy. W postać Jamesa Bonda wcielali się następujący aktorzy:
Wersja oficjalna:
Wersja nieoficjalna:
- David Niven
- Barry Nelson
- Sean Connery
Poza książkami i filmami James Bond występuje w wielu grach komputerowych (wcześniej różne firmy m.in. Rare, Electronic Arts obecnie Activision) tworzonych na podstawie filmów lub oryginalnych scenariuszy, w komiksach i wielu parodiach.
Spis treści |
[edytuj] Postać
Komandor James Bond jest tajnym agentem 007 (podwójne zero ma oznaczać licencję na zabijanie w MI6). Jest przystojnym, inteligentnym i wszechstronnie wykształconym – zna się właściwie na wszystkim – światowcem w nieokreślonym wieku. Ma nienaganne maniery, a edukację pobierał w Eton i Oksfordzie. Nosi eleganckie garnitury, jeździ supersamochodami. Jego ulubionym drinkiem jest wódka z martini, wstrząśnięta – nie mieszana. Uwielbia towarzystwo pięknych kobiet, ale pozostaje w stanie wolnym (raz był żonaty, owdowiał po dwóch godzinach).
W żadnym z filmów nie pojawia się wiele informacji biograficznych, lecz można je odnaleźć w książkach. Rodzicami Bonda byli Szkot Andrew Bond i Szwajcarka Monique Delacroix (narodowości te odnajdujemy w powieści W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości). Prawdopodobnie Fleming, pisząc o szkockim pochodzeniu agenta, inspirował się Seanem Connerym, również Szkotem, odtwórcą roli Bonda w pierwszych filmach, tymczasem imię i nazwisko matki 007 pisarz zaczerpnął od pewnej Szwajcarki, z którą był zaręczony. W swej fikcyjnej biografii Bonda, John Pearson ustalił datę jego urodzenia na 11 listopada (rocznica zakończenia I wojny światowej) 1920 r., jednak w żadnej z książek nie ma na to dowodu. Fleming inspirował się rzeczywistym szpiegiem, Serbem Dušanem Popovem, podwójnym agentem zarówno brytyjskim, jak i niemieckim, znanym również z charakteru "playboya".
[edytuj] Stworzenie Bonda
Ian Fleming stworzył brytyjskiego szpiega w lutym 1952, podczas wakacji na swej jamajskiej posiadłości nazywanej Goldeneye. Nazwał agenta 007 po amerykańskim ornitologu Jamesie Bondzie. Tłumaczył żonie Bonda, że nazwisko jej męża – krótkie, nieromantyczne, typowo angielskie, ale męskie – jest tym, czego potrzebuje. Prawdziwy James Bond napisał książkę Birds of the West Indies (Ptaki Indii Zachodnich), a Fleming, którego hobby było obserwowanie ptaków, miał kopię tej książki podczas pobytu na Jamajce i wybrał nazwisko jej autora do swojej pierwszej książki. James Bond – zbitka była na tyle krótka i dźwięczna, że dawała się łatwo wymówić w każdym języku.
Po napisaniu rękopisu powieści zatytułowanej później Casino Royale, Fleming dał go do przeczytania przyjacielowi, poecie i swemu późniejszemu wydawcy, Williamowi Plomerowi. Tekst spodobał się mu na tyle, że przekazał on go innemu wydawcy Jonathanowi Cape'owi, który pomimo pewnych zastrzeżeń zdecydował się na opublikowanie rękopisu Fleminga, kierowany pamięcią o starszym bracie Iana, Peterze, znanemu pisarzowi powieści przygodowych i podróżniczych.
[edytuj] Filmy
[edytuj] Oficjalna seria wytwórni EON
Wszystkie filmy do 1975 roku stworzył duet producentów, Albert R. Broccoli i Harry Saltzman. Wtedy to Broccoli zajął się kolejnymi częściami samodzielnie. Od 1995 pracę ojca kontynuuje córka, Barbara Broccoli, wraz ze swym pasierbem, Michaelem G. Wilsonem.
[edytuj] Aktorzy
- Sean Connery – 1962-1967, 1971
- George Lazenby – 1969
- Roger Moore – 1973-1985
- Timothy Dalton – 1987-1989
- Pierce Brosnan – 1995-2002
- Daniel Craig – od 2006
Lp. | Tytuł | Tytuł oryginalny | Rok | James Bond | Reżyser | Przychód - USA (w $) |
Przychód - świat (w $) |
Liczba widzów (w mln) | Budżet (w $) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Doktor No | Dr. No | 1962 | Sean Connery | Terence Young | 16,100,000 | 59,600,000 | 72.1 | 1,000,000 |
2 | Pozdrowienia z Moskwy | From Russia with Love | 1963 | Sean Connery | Terence Young | 24,800,000 | 78,900,000 | 95.3 | 2,500,000 |
3 | Goldfinger | Goldfinger | 1964 | Sean Connery | Guy Hamilton | 51,100,000 | 124,900,000 | 130.1 | 3,500,000 |
4 | Operacja Piorun | Thunderball | 1965 | Sean Connery | Terence Young | 63,600,000 | 141,200,000 | 166.0 | 11,000,000 |
5 | Żyje się tylko dwa razy | You Only Live Twice | 1967 | Sean Connery | Lewis Gilbert | 43,100,000 | 111,600,000 | 81.7 | 9,500,000 |
6 | W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości | On Her Majesty's Secret Service | 1969 | George Lazenby | Peter R. Hunt | 22,800,000 | 87,400,000 | 62.4 | 7,000,000 |
7 | Diamenty są wieczne | Diamonds Are Forever | 1971 | Sean Connery | Guy Hamilton | 43,800,000 | 116,000,000 | 70.3 | 7,200,000 |
8 | Żyj i pozwól umrzeć | Live and Let Die | 1973 | Roger Moore | Guy Hamilton | 35,400,000 | 161,800,000 | 91.6 | 7,000,000 |
9 | Człowiek ze złotym pistoletem | The Man with the Golden Gun | 1974 | Roger Moore | Guy Hamilton | 21,000,000 | 97,600,000 | 51.6 | 7,000,000 |
10 | Szpieg, który mnie kochał | The Spy Who Loved Me | 1977 | Roger Moore | Lewis Gilbert | 46,800,000 | 187,300,000 | 84.0 | 14,000,000 |
11 | Moonraker | Moonraker | 1979 | Roger Moore | Lewis Gilbert | 70,300,000 | 210,300,000 | 85.1 | 34,000,000 |
12 | Tylko dla twoich oczu | For Your Eyes Only | 1981 | Roger Moore | John Glen | 54,800,000 | 202,800,000 | 72.9 | 28,000,000 |
13 | Ośmiorniczka | Octopussy | 1983 | Roger Moore | John Glen | 67,900,000 | 187,500,000 | 59.5 | 27,500,000 |
14 | Zabójczy widok | A View to a Kill | 1985 | Roger Moore | John Glen | 50,700,000 | 157,800,000 | 44.5 | 30,000,000 |
15 | W obliczu śmierci | The Living Daylights | 1987 | Timothy Dalton | John Glen | 51,200,000 | 191,200,000 | 48.9 | 40,000,000 |
16 | Licencja na zabijanie | Licence to Kill | 1989 | Timothy Dalton | John Glen | 34,700,000 | 156,200,000 | 39.1 | 42,000,000 |
17 | GoldenEye | GoldenEye | 1995 | Pierce Brosnan | Martin Campbell | 106,400,000 | 353,400,000 | 81.2 | 60,000,000 |
18 | Jutro nie umiera nigdy | Tomorrow Never Dies | 1997 | Pierce Brosnan | Roger Spottiswoode | 125,300,000 | 346,600,000 | 75.5 | 110,000,000 |
19 | Świat to za mało | The World Is Not Enough | 1999 | Pierce Brosnan | Michael Apted | 126,900,000 | 390,000,000 | 77.1 | 135,000,000 |
20 | Śmierć nadejdzie jutro | Die Another Day | 2002 | Pierce Brosnan | Lee Tamahori | 160,900,000 | 456,000,000 | 78.6 | 142,000,000 |
21 | Casino Royale | Casino Royale | 2006 | Daniel Craig | Martin Campbell | 150,000,000 | |||
22 | Bond 22 | Bond 22 | 2008 | Daniel Craig | |||||
Razem | Filmy 1-22 | 1,217,600,000 | 3,818,000,000 | 1,567.5 | 796,200,000 |
- Wszystkie kwoty bez uwzględnienia inflacji. Niezależnie od wytwórni EON powstały 3 filmy o Jamesie Bondzie: Pierwsze Casino Royale (1954), gdzie grał Barry Nelson, remake Casino Royale (1967) z Davidem Nivenem i Never Say Never Again (Nigdy nie mów nigdy), gdzie pojawił się Sean Connery.
[edytuj] Słynne elementy
[edytuj] Sekwencja początkowa
Od pierwszej oficjalnej części, Doktora No, każdy z filmów poprzedzany jest charakterystyczną sekwencją. Ukazuje ona widok przez otwór gwintowanej lufy, a w nim sylwetkę Bonda, który przechodzi kilka kroków, po czym nagle odwraca się w bok i strzela. Następnie na ekran spływa czerwień (symbolizując krew przeciwników 007), zaś światło lufy przemieszcza się w dół ekranu. W Doktorze No stanowi ono później motyw przewodni napisów początkowych, podczas gdy w Pozdrowieniach z Moskwy i Goldfingerze światło lufy maleje i znika. Od Operacji Piorun otwiera początkową część filmu, poprzedzającą napisy. Zostało to zmienione w Śmierć nadejdzie jutro – gdy Bond odwraca się i strzela, z lufy pistoletu wydobywa się kula. W kolejnej części, Casino Royale, pominięty został chód Bonda, a pojawia się jedynie sam strzał. Pomimo wszystkich poprawek, główny charakter sekwencji początkowej został zachowany do dziś.
[edytuj] Zwroty
Słynne przedstawianie się agenta 007 słowami "Bond. James Bond" po raz pierwszy pojawiło się w Doktorze No, gdzie Sean Connery wypowiada je z papierosem w ustach przy stoliku w kasynie. Słowa te przeszły do kanonu zachodniej kultury masowej. 21 czerwca 2005 r. American Film Institute umieścił je na 22. miejscu w rankingu najsłynniejszych cytatów w historii kina.
Zwyczajowe zamówienie Bonda w barach, "Martini z wódką. Wstrząśnięte, nie mieszane.", po raz pierwszy wypowiedziane przez 007 w Goldfingerze (choć jeden z przeciwników wypowiada je już w Doktorze No, zaś sama wzmianka o nim pojawia się nawet wcześniej w tym samym filmie) uplasowało się na 90. pozycji listy AFI. Zwrot został sparodiowany w najnowszym filmie: Bond po przegranej partii pokera zamawia martini z wódką. Gdy barman pyta "wstrząśnięte czy zmieszane" bohater odpowiada "Czy wyglądam tak jakby mi robiło różnicę?".
[edytuj] Muzyka
Słynny motyw The James Bond Theme został napisany przez Monty'ego Normana i wykonany po raz pierwszy przez Orkiestrę Johna Barry'ego dla filmu Doktor No z 1962 roku, jednak aktualne autorstwo muzyki od wielu lat stanowi powód licznych kontrowersji. Niemniej jednak w 2001 Norman wygrał 30,000 funtów w sprawie sądowej przeciwko brytyjskiemu dziennikowi The Sunday Times, który sugerował, że to Barry był całkowicie odpowiedzialny za skomponowanie utworu. John Barry kontynuował tworzenie oprawy muzycznej w 11 zakontraktowanych filmach. Jest też autorem motywu 007, który pojawia się w kilku produkcjach jako alternatywa The James Bond Theme oraz popularnego orkiestrowego motywu On Her Majesty's Secret Service. Zarówno The James Bond Theme, jak i On Her Majesty's Secret Service doczekały się wielu remake'ów, tworzonych m.in. przez The Art of Noise, Moby'ego, Paula Oakenfolda czy Propellerheads.
Spuścizna po Barrym przypadła Davidowi Arnoldowi, obecnemu kompozytorowi bondowskich filmów. Casino Royale jest czwartym filmem z rzędu, do którego muzykę napisał właśnie Arnold.
[edytuj] Postacie
Serie książek i filmów o Jamesie Bondzie obfitują w wiele ciekawych postaci, będących sprzymierzeńcami lub przeciwnikami głównego bohatera. Zwierzchnicy 007 i pozostali oficerowie brytyjskiego wywiady są zwykle określani pojedynczymi literami, jak choćby M czy Q. W powieściach Bond ma dwie sekretarki, Loelię Ponsonby i Mary Goodnight, których role i kwestie w filmach przejęła sekretarka M, Panna Moneypenny. Bond pracuje czasem ze swym przyjacielem z CIA, Felixem Leiterem. W filmach Leiter pojawia się regularnie w produkcjach z udziałem Seana Connery'ego, w jednej z Rogerem Moore'em i obu z Timothy Daltonem. Był jednak tylko dwukrotnie grany przez tego samego aktora. Po nieobecności w filmach z Pierce'em Brosnanem w roli głównej, Leiter powraca w Casino Royale z Danielem Craigiem.
Kobiety, zwłaszcza w filmach, mają nieraz dwuznaczne imiona, prowadzące do nieśmiałych żartów, np. "Pussy Galore" (Goldfinger, imię wymyślone przez samego Fleminga), "Plenty O'Toole" (Diamenty są wieczne) czy "Xenia Onatopp" (GoldenEye, kobiecy-czarny charakter, którą podnieca duszenie mężczyzn udami).
Zarówno w treści powieści, jak i filmów, pojawia się jedynie niewielka grupka powtarzających się postaci.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Jamesa Bonda (en)
- Oficjalna strona Casino Royale (en)
- Międzynarodowy fanklub Jamesa Bonda (en)
- Strona oficjalna Ian Fleming Publications (en)
- Styl życia według Jamesa Bonda (en) Żyje się tylko raz – Żyj jak Bond!
- Strona polskiego fana filmów o Jamesie Bondzie
Doktor No - Pozdrowienia z Moskwy - Goldfinger - Operacja Piorun - Żyje się tylko dwa razy - W tajnej służbie Jej Królewskiej Mości - Diamenty są wieczne - Żyj i pozwól umrzeć - Człowiek ze złotym pistoletem - Szpieg, który mnie kochał - Moonraker - Tylko dla twoich oczu - Ośmiorniczka - Zabójczy widok - W obliczu śmierci - Licencja na zabijanie - GoldenEye - Jutro nie umiera nigdy - Świat to za mało - Śmierć nadejdzie jutro - Casino Royale - Bond 22