Hajfa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 32°82'00" N 034°99'00" E

Hajfa

Herb Hajfy

Dewiza: brak

Izrael

Hajfa

Yona Yahav

64,6 km² km²

Położenie

32°82' N
34°99' E

Wysokość

0-546 m n.p.m.

Populacja (2006)
• liczba ludności
• gęstość
• aglomeracja

267 800
4.463 os./km²
1.1 mln

Położenie na mapie
[na mapie]

Strona internetowa miasta

Hajfa (hebr. חיפה; arab. حيفا Hayfā) - miasto w Izraelu, położone nad Morzem Śródziemnym, na zboczach Góry Karmel, na obrzeżu największego parku narodowego w kraju; 267 tys. mieszkańców (maj 2006).

Hajfa jest stolicą Dystryktu Hajfy.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Dystrykt Hajfy.

[edytuj] Populacja

W mieście żyje 25,5 tys. Arabów, stanowiąc 9,6% ogółu mieszkańców. Liczbę zagranicznych robotników szacuje się na około 66 tys. ludzi. Hajfa jest także miejscem zamieszkania dużej społeczności Bahajów. Znajduje się tutaj Światowe Centrum Bahaizmu.

Hajfa dzieli się na trzy części, z których najniższa portowa dzielnica jest najbiedniejszą, a najzamożniejsza dzielnica znajduje się na zboczach góry Karmel. Osiedla: Ha-Ir (dolne miasto), Bat Galim, Qiryat Eliezer, Hadar, Hadar Ha-Carmel, Ahuza, Merkaz Ha-Carmel ("Carmel Center"), Shprintzak, En Ha-Yam, Carmel Ma'aravi (Zachodni Carmel), Hof Ha-Carmel (Plaża Carmel), Carmeliya, Carmel Tzarfati (Francuski Carmel), Ramat HaTishbi, Stella Maris, Neve Sha'anan, Vardiya, Deniya (Hod Ha-Carmel), Ramot Sapir, Ramat Hen, Ramat Almogi, Ramat Golda, Ramat Remez, Ramat Begin, Ramat Eshqol, Halisa, Wadi Nisnas, Wadi Salib, Moshava Germanit (niemiecka kolonia), Ha-Mifratz (Zatoka Hajfa), Qiryat Chaim oraz Kababir.

[edytuj] Historia

Widok na port w Hajfie

Panorama Hajfy

Pierwsze wzmianki o Hajfie pochodzą z literatury talmudycznej z III wieku n.e. Była to wówczas niewielka żydowska osada położona w pobliżu miasta Shikmona. Do VII wieku miasto pozostawało pod panowaniem Bizancjum, a następnie zdobyli je Persowie, a potem Arabowie. W 1100 Hajfę zdobyli Krzyżowcy. Miasto i port zostały wówczas rozbudowane. W 1265 Hajfę zdobyli i zniszczyli Mamelucy. W stanie ruiny pozostała do XVII w.

W 1761 Daher el-Omar zniszczył, a następnie lokował Hajfę w nowym miejscu. Wybudowano wówczas mury obronne miasta. To wydarzenie wprowadziło Hajfę we współczesną erę. W 1799 Hajfę zdobył Napoleon Bonaparte podczas swojej kampanii w Syrii i Palestynie. Jednakże jeszcze w tym samym roku opuścił miasto. W następnych latach Hajfa pozostawała w Imperium Ottomańskim.

Na początku XX wieku Hajfa rozwinęła się w nowoczesne przemysłowe portowe miasto. Bardzo szybko liczba mieszkańców doszła do 100 tys. osób (82% muzułmańscy Arabowie, 14% chrześcijańscy Arabowie, 4% Żydzi).

Jako wynik [I wojna światowa|I wojny światowej]] Palestyna z Hajfą weszły w skład brytyjskiego mandatu na Bliskim Wschodzie. Pod panowaniem brytyjskim Hajfa rozwinęła się w największy port Palestyny. W Hajfie wybudowano nowoczesną rafinerię ropy naftowej, która docierała tutaj ropociągiem z Iraku. Rozwojowi miasta sprzyjała linia kolejowa, która łączyła Damaszek z Medyną - dzięki niej port w Hajfie się rozbudowywał i przekształcał w wielki port handlowy i ważną bazę marynarki wojennej.

Podczas wojny o niepodległość Izraela [[1948, Hajfa została zdobyta przez wojska izraelskie 23 kwietnia 1948. Większość z arabskich mieszkańców uciekła wówczas z Palestyny.

[edytuj] Kultura i nauka

Hajfa jest siedzibą dwóch uniwersytetów: Uniwersytetu Hajfa (założony w 1963) i Izraelskiego Instytutu Technologii - Technion (założone w 1924).

Z muzeów: Narodowe Muzeum Marynarki, Muzeum Sztuki, Hecht Museum, Tikotin Museum japońskiej sztuki. Na Górze Karmel znajduje się ogród botaniczny i ZOO.

[edytuj] Ekonomia

Hajfa jest największym portem morskim Izraela (35% przeładunków portowych) i ośrodkiem przemysłowym kraju. Znajduje się tutaj duża rafineria, która przerabia około 9 milionów ton ropy naftowej rocznie (66 milionów baryłek). Wokół rafinerii rozwinął się przemysł chemiczny. Na południowych przedmieściach znajduje się największy park przemysłowy (Mirkaz Ta'asiya v'Meida). Swoje siedziby mają tutaj między innymi: Intel, Elbit, Zoran, Microsoft, Philips i Amdocs.

[edytuj] Komunikacja

Port w Hajfie jest największym międzynarodowym morskim portem pasażerskim w Izraelu. Międzynarodowe oraz krajowe loty lotnicze obsługuje port lotniczy Hajfa.

Haifa Airport - port lotniczy w Hajfie.

Transport krajowy jest utrzymywany przez sześć stacji kolejowych Israel Railways i trzy główne dworce autobusowe.

W mieście funkcjonuje jedyne w Izraelu metro. Linia rozpoczyna się w dolnej dzielnicy Kikar Paris i kończy na Górze Karmel. Dwa składy obsługują sześć stacji. Jest to najmniejsze metro na świecie.