Gorset
Z Wikipedii
Gorset - część ubioru damskiego używana od końca XIV wieku do pierwszej dekady XX wieku. Podstawowym zadaniem gorsetu jest usztywnienie korpusu, uwydatnienie biustu, podkreślenie i wysmuklenie linii talii. Niekiedy zakładany również przez mężczyzn dla odpowiedniego ukształtowania sylwetki (gorset w medycynie)
Formy gorsetów, materiały wykonania zmieniały się na przestrzeni wieków, tak jak zmieniała się estetyka i lansowany ideał piękności.
- XIV wiek -- gorsety w miarę luźne, na dość szerokich ramiączkach, sznurowane na plecach, szyte z dwóch warstw i różnych materiałów. np. skórzane, płócienne, lniane, bawełniane, wykładane jedwabiem, usztywniane fiszbinami z kości lub prętów
- XVI wiek -- gorsety z pogłębionym dekoltem i wydłużone do talii.
- II połowa XVII wieku i XVIII wiek - wydłużenie z przodu, mocniej usztywniane, modelowały sylwetkę, ciasno sznurowane, zmieniały kształt żeber i tym samym wysmuklały sylwetkę. Niestety było to wielokrotnie przyczyną deformacji płuc w okresie dziecięcym, co prowadziło do niewydolności oddechowej i chorób w dojrzałym wieku i skrócenie życia. Głównym zadaniem gorsetu w XVIII wieku było podniesienie biustu widocznego w głębokim dekolcie i wysmuklenie talii. Od gorsetu odstąpiono w okresie okołorewolucyjnym, czyli na przełomie XVIII i XIX wieku. Jednak powrócono do nich już około 1820 roku.
- XIX wiek i początek XX. -- najbardziej skomplikowana forma kroju. Gorsety sięgały do połowy bioder, a więc dodatkowo spłaszczały brzuch. Usztywniane i sznurowane w ten sposób, że ściskały nieznacznie górne żebra, a ostatnie 3-4 zaginały wręcz do środka, zmniejszając tym samy objętość klatki piersiowej i spłycając oddech. W okolicach talii, krępowały narządy wewnętrzne, deformując je i nienaturalnie rozmieszczając w ograniczonej przez gorset przestrzeni organizmu. Prowadziło to do wczesnych zgonów, krwotoków wewnętrznych i niewydolności oddechowej. Szczególnie szkodliwy wpływ miały dla rozwijających się dopiero organizmów małych dzieci.
- Po pierwszej wojnie światowej fala emancypacji doprowadziła do zniesienia gorsetów i zastąpienia ich biustonoszami, bądź elastycznymi gorsetami gumowanymi.
W dzisiejszych czasach, gorset jest używany jako elegancka cześć bielizny.
