Glenn Gould
Z Wikipedii
Glenn Gould (ur. 25 września 1932 w Toronto, zm. 4 października 1982 w Toronto) – kanadyjski kompozytor i pianista znany zwłaszcza ze swoich interpretacji utworów Jana Sebastiana Bacha. Szczególną sławę przyniosły mu dwie odmienne interpretacje "Wariacji Goldbergowskich", a także wykonanie "Kunst der Fuge" i "Das Wohltemperierte Klavier" oraz wiele innych. Jeden z pierwszych zachodnich pianistów, koncertujących za "żelazną kurtyną" - w ZSRR. Chętnie współpracował z Herbertem von Karajanem i Leonardem Bernsteinem. Mistrz muzyki barokowej. Sławne są również jego beethovenowskie nagrania - koncertów fortepianowych i sonat. Grał także muzykę dodekafonistów. W 1964 roku porzucił występy przed publicznością, oddając się wyłącznie nagraniom płytowym. Prowadził programy telewizyjne i audycje radiowe.
Glenn Gould obdarzony był wybujałą wyobraźnią muzyczną i słuchacze doceniali jego interpretacje rozciągające się od genialnie pomysłowych, aż do (czasami) kompletnie ekscentrycznych. Gould podobno nigdy nie zagrał tego samego utworu dwa razy tak samo. Gra jego była przejrzysta, szczególnie w przypadku kontrapunktów. Wypracował technikę pianistyczną, która pozwalała mu stosować bardzo szybkie tempa bez utraty w zakresie klarowności gry i odrębności każdej nuty. Jednym z elementów tej techniki było zajmowanie bardzo niskiej pozycji przy fortepianie. Dawało to świetne efekty przy muzyce oryginalnie pisanej na klawesyn, gorzej wychodziło z grą wirtuozowską muzyki XIX w.
Pierwszą płytę Glenn Gould nagrał w 1955 roku. Były to "Wariacje Goldbergowskie" Bacha. Później kojarzono go najczęściej właśnie z tym nagraniem. Grał ten utwór w całości lub niektóre jego części na wielu recitalach. Jednym z jego ostatnich nagrań również były "Wariacje Goldbergowskie" – jako jedno z niewielu dzieł, które nagrał dwa razy w studio. Oba nagrania są cenione przez krytyków, mimo że bardzo się różnią od siebie. Pierwsze – energiczne i zawierające bardzo szybkie tempa, drugie – wolniejsze i bardziej introspekcyjne.
Gould nagrał wiele dzieł muzyki klawiszowej Bacha, m.in. kompletne "Das Wohltemperierte Klavier" a także koncerty fortepianowe (klawesynowe). Nagrał też część "Kunst der Fuge" – jedyny raz grając wówczas na organach. Interpretował również dzieła, często mniej znane, innych kompozytorów, m.in. Arnolda Schoenberga, Jeana Sibeliusa, Paula Hindemitha, Orlanda Gibbonsa. Niektórych kompozytorów nie lubił grać, m.in. Fryderyka Chopina.
Glenn Gould znany był ze swojej ekscentryczności. Często podśpiewywał grając na fortepianie i inżynierowie dźwięku nie zawsze potem potrafili usunąć jego głos z nagrania. Twierdził, że śpiewa podświadomie a nasilało się to szczególnie, gdy fortepian odmawiał mu posłuszeństwa. Nietypowo poruszał się podczas gry. Na fortepianie grał siedząc od wczesnej młodości na krześle zrobionym mu przez ojca (nawet, kiedy już było prawie kompletnie zniszczone). Obawiał się zaziębienia, nosił więc ciepłe ubrania oraz rękawiczki nawet w ciepłe dni. Był uzależniony od wielu leków. Dbał przesadnie o swoje ciśnienie i ręce. Niektórzy lekarze twierdzą, że mogło to być związane z tzw. Syndromem Aspergera, chorobą powiązaną z autyzmem, ale inni twierdzą, że mogły być inne psychologiczne i emocjonalne wytłumaczenia jego ekscentryczności. Nie lubił być dotykany, a później odmawiał także bezpośredniej rozmowy właściwie ze wszystkimi, zdając się na telefon i listy jako formę komunikacji. Potrafił prowadzić wielogodzinne rozmowy telefoniczne, w czasie których czasami nucił np. całe utwory muzyczne, posiadał bowiem wyjątkową pamięć muzyczną.
Jego poglądy na muzykę, estetykę, upodobania muzyczne można poznać bezpośrednio z zachowanych filmów o charakterze dokumentalnym Chemins de la musique, na których przestawia je w rozmowach z Bruno Monsaingeonem.
