Faye Dunaway
Z Wikipedii
Dorothy Faye Dunaway (ur. 14 stycznia 1941 roku w Bascom, na Florydzie, USA) - amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Jest jedyną córką zawodowego oficera wojskowego Johna MacDowella Dunawaya (zm. 1985) i Grace April Smith. Ma młodszego brata Maca, który z zawodu jest prawnikiem. Rodzice rozstali się w 1958r., gdy Faye miała 17 lat. Matka wyszła powtórnie za mąż w 1967r. za Jima Hartshorna.
Ukończyła University of Florida w Gainesville. Jej droga na ekran wiodła przez kilka wyższych uczelni i prestiżowe stypendium Fulbrighta. Pierwsze aktorskie kroki stawiała w studenckim teatrze Uniwersytetu w Bostonie, w stanie Massachusetts, na którym w 1962r. ukończyła wydział teatralny. Studiowała także w bostońskiej Szkole Sztuk Pięknych i Użytkowych (School of Fine and Applied Arts).
Jej właściwa kariera rozpoczęła się w 1962r. od występów na deskach nowojorskiego Lincoln Center Repertory Theater w takich spektaklach jak Oto jest głowa zdrajcy, Po upadku i Skąpiec. W 1966 odebrała prestiżową Theater World Award za kreację w off-brodwayowskim spektaklu Hogan's Goat. Spośród innych teatralnych ról z pewnością warto wymienić rolę delikatnej Blanche DuBois w sztuce Tennessee Williamsa Tramwaj zwany Pożądaniem.
W kinie zadebiutowała w 1967r. w komedii "The Happening" (1967) i "Szybki zmierzch" (Hurry Sundown) Otto Premingera, jej kariera potoczyła się gładko od rewelacyjnego występu u boku Warrena Beatty w biograficznym melodramacie kryminalnym "Bonnie i Clyde" (1967), a za brawurowo zagraną rolę Bonnie Parker, dziewczyny gangstera otrzymała nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej, Golden Laurel oraz nominację do Oscara i Złotego Globu. Przypadła jej rola niezależnej Gwen Hunt, dla której główny bohater porzuca dotychczasowe ułożone życie, zrywa wszystkie zwiazki zawodowe i niszczy małżeństwo na skutek obsesyjnego opetania w dramacie "Układ" (The Arrangement, 1969) Elii Kazana.
W dramacie kryminalnym "Chinatown" (1974) Polańskiego jako bogata Evelyn Cross Mulwray z problemami osobistymi była idealnym wcieleniem femme fatale, zdobywając po raz drugi nominację do Oscara. Nagrodę Oscara dostała wreszcie za postać pierwszoplanową Diany Christensen, zimnej i bezwzględnej kierowniczki działu telewizyjnego, amoralnej kobiety sukcesu, dla której kariera znaczy więcej niż życie osobiste w dramacie "Sieć telewizyjna" (Network, 1976) Sidney'a Lumeta.
Jej kolejne role w thrillerze "Pierwszy śmiertelny grzech" (The First Deadly Sin, 1980), "Niedobra pani" (The Wicked Lady, 1983) czy w filmie sci-fi "Supergirl" (1984), zdawały się jednak odbiegać poziomem od dotychczasowych i zdobywały nominację do Złotej Maliny dla najgorszej aktorki. Niestety, nagrody Złotej Maliny doczekała jednak za portret gwiazdy Hollywood lat 30. Joan Crawford w biograficznym dramacie "Najdroższa mamusia" (Mommie Dearest, (1981) oraz postać szefowej koncernu o lesbijskich skłonnościach w thrillerze "Bez skrupułów" (The Temp, 1993). Przychylność krytyki odzyskała dopiero po przekonywającej roli alkoholiczki, Wandy Wilcox, w "Ćma barowa" (Barfly, 1987) u boku Mickey'a Rourke, a rola ta była nominowana do Złotego Globu.
Postać Laury Staton w telewizyjnym filmie kryminalnym Columbo: It's All in the Game (1993) z Peterem Falkiem przyniosła jej nagrodę Emmy.
W 1995 napisała autobiografię pt. Looking for Gatsby: My Life.
W 1998 roku, na jubileuszowej 70. ceremonii rozdania Oscarów pojawiła się na scenie w specjalnej, uroczystej prezentacji aktorów - wszystkich dotychczasowych laureatów Oscara.
W 2001 roku zadebiutowała jako reżyser filmu "Yellow Bird".
Wystające kości policzkowe, wytworny szyk, wyniosła i chłodna, obdarzona błyskotliwym przekonaniem, uchodzi za tzw. trudny charakter i nie wszyscy producenci czy reżyserzy zabiegają o jej współpracę.
[edytuj] Życie prywatne
Romansowała z komediantem Lenny'm Bruce'em, fotografem i reżyserem Jerrym Schatzbergiem (1966-1968), aktorem Marcello Mastroiannim (1968-1970), aktorem Harrisem Yulinem (1970-1972). Skandalem było jej małżeństwo z młodszym o pięć lat wokalistą rockowej grupy The J. Geils Band - Peterem Wolfem, które trwało od 7 sierpnia 1974 i rozpadło się po pięciu latach. W 1980r. Faye Dunaway urodziła syna Liama. Jego ojcem był angielski fotograf Terry O'Neill, z którym w lipcu 1983r. wzięła ślub, jednak i to małżeństwo w roku 1987 zakończyło się rozwodem.
[edytuj] Nagrody i nominacje
- 1968 - nominacja do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Bonnie i Clyde"
- 1968 - nominacja do Oscara w kategorii anjlepsza aktorka za film "Bonnie i Clyde"
- 1968 - BAFTA w kategorii najbardziej obiecująca aktorka za "Bonnie i Clyde"
- 1971 - nominacja do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Zagadka dziecka klęski"
- 1975 - nominacja do Oscara w kategorii najlepsza aktorka za film "Chinatown"
- 1975 - nominacja do BAFTY w kategorii najlepsza aktorka za film "Chinatown"
- 1975 - nominacja do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Chinatown"
- 1976 - nominacja do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Trzy dni kondora"
- 1977 - Oscar w kategorii najlepsza aktorka za film "Sieć"
- 1977 - Złoty Glob w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Sieć"
- 1978 - nominacja do BAFTY w kategorii najlepsza aktorka za film "Sieć"
- 1981 - nominacja do Złotej Maliny w kategorii najgorsza aktorka za film "Pierwszy śmiertelny grzech"
- 1982 - Złota Malina w kategorii najgorsza aktorka za film "Mommie Dearest"
- 1984 - nominacja do Złotej Maliny w kategorii najgorsza aktorka za film "The Wicked Lady"
- 1985 - nominacja do Złotej Maliny w kategorii najgorsza aktorka za film "Supergirl"
- 1988 - nominacja do Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka w dramacie za film "Ćma barowa"
- 1994 - Złota Malina w kategorii najgorsza aktorka za film "Bez skrupułów"
- 1997 - nominacja do Złotej Maliny w kategorii najgorsza aktorka drugoplanowa za film "Komora "
- 1998 - nominacja do Złotej Maliny w kategorii najgorsza aktorka drugoplanowa za film "Biały aligator"
- 1999 - Złoty Glob w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu lub filmie telewizyjnym za film " Gia"
[edytuj] Filmografia
- 1967 The Happening
- 1967 Szybki zmierzch (Hurry Sundown)
- 1967 Bonnie i Clyde (Bonnie and Clyde)
- 1968 Kochankowie (Amanti)
- 1968 Sprawa Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair)
- 1969 Układ (The Arrangement)
- 1969 The Extraordinary Seaman
- 1970 Mały Wielki Człowiek (Little Big Man)
- 1970 Zagadka dziecka klęski (Puzzle of a Downfall Child)
- 1971 Doc
- 1971 Hogan's Goat
- 1971 Dom pod drzewami (La Maison sous les arbres)
- 1972 The Woman I Love
- 1973 Trzej muszkieterowie (The Three Musketeers)
- 1973 Taka była Oklahoma (Oklahoma Crude)
- 1974 Czterej muszkieterowie (The Four Musketeers)
- 1974 Po upadku (After the Fall)
- 1974 Chinatown
- 1974 Płonący wieżowiec (The Towering Inferno)
- 1975 Trzy dni kondora (Three Days of the Condor)
- 1976 Sieć (Network)
- 1976 Przeklęty rejs (Voyage of the Damned)
- 1976 Zniknięcie Aimee (The Disappearance of Aimee)
- 1978 Oczy Laury Mars (Eyes of Laura Mars)
- 1979 Arthur Miller on Home Ground
- 1979 Mistrz (The Champ)
- 1980 Pierwszy śmiertelny grzech (The First Deadly Sin)
- 1981 Evita Peron
- 1981 Mommie Dearest
- 1982 The Country Girl
- 1983 The Wicked Lady
- 1984 Wyspa Ellis (Ellis Island)
- 1984 Supergirl
- 1984 Ordeal by Innocence
- 1985 Thirteen at Dinner
- 1985 Krzysztof Kolumb (Christopher Columbus)
- 1986 Raspberry Ripple
- 1987 Ćma barowa (Barfly)
- 1987 Casanova
- 1988 Burning Secret
- 1988 Partia (La Partita)
- 1988 Midnight Crossing
- 1989 Wait Until Spring, Bandini
- 1989 Cold Sassy Tree
- 1989 W pewną noc, w świetle księżyca (In una notte di chiaro di luna)
- 1990 Opowieść Podręcznej (The Handmaid's Tale)
- 1990 Dwóch Jake'ów (The Two Jakes)
- 1990 Silhouette
- 1991 Gorąca noc (Scorchers)
- 1992 Lahav Hatzui
- 1993 Bez skrupułów (The Temp)
- 1993 Columbo: It's All In the Game
- 1993 Arizona Dream
- 1993 It Had to Be You
- 1995 Świat mody przez dziurkę od guzika (Unzipped)
- 1995 Pijacy (Drunks)
- 1995 Rodzinny dylemat (A Family Divided)
- 1995 Don Juan DeMarco
- 1996 Najbliżsi sąsiedzi (The People Next Door)
- 1996 Małpa w hotelu (Dunston Checks In)
- 1996 w hołdzie starszym kobietom (En brazos de la mujer madura)
- 1996 Biały aligator (Albino Alligator)
- 1996 Komora (The Chamber)
- 1997 The Twilight of the Golds
- 1997 Rebeka (Rebecca)
- 1998 A Will of Their Own
- 1998 Fanny Hill
- 1998 Gia
- 1999 Afera Thomasa Crowna (The Thomas Crown Affair)
- 1999 Joanna D'Arc (The Messenger: The Story of Joan of Arc)
- 1999 Love Lies Bleeding
- 2000 Ślepy tor (The Yards)
- 2000 Gorączka wyborcza (Running Mates)
- 2000 Stanley's Gig
- 2001 Yellow Bird
- 2002 Żyć szybko, umierać młodo (The Rules of Attraction)
- 2002 Biograf (The Biographer)
- 2002 Mid-Century
- 2002 Changing Hearts
- 2003 Blind Horizon
- 2004 El Padrino
- 2004 Jennifer's Shadow
- 2004 Last Goodbye
- 2004 Back When We Were Grownups
- 2004 Anonymous Rex
- 2005 Chronicle Of The Raven
- 2005 Ghosts Never Sleep
- 2006 The Gene Generation
- 2006 Love Hollywood Style