Dioda próżniowa
Z Wikipedii
Najprostszy rodzaj lampy elektronowej. Posiada tylko dwie elektrody - anodę i katodę. Katoda jest źródłem elektronów, a anoda ich odbiorcą. Emisja z katody zachodzi pod wpływem wysokiej temperatury (emisja termoelektronowa)- katoda jest żarzona najczęściej za pomocą prądu elektrycznego. Cechą charakterystyczną diody jest jednokierunkowy przepływ prądu elektrycznego: w kierunku od anody do katody (elektrony poruszają się w kierunku odwrotnym), w sytuacji gdy anoda ma potencjał dodatni względem katody. W sytuacji przeciwnej lampa prądu nie przewodzi. Jednokierunkowe przewodzenie prądu zachodzi na skutek tego, że rozgrzana katoda emituje elektrony a zimna anoda nie emituje elektronów. Po wyemitowaniu przez katodę zostaną one przyciągnięte przez anodę, gdy ta ma potencjał dodatni; gdy anoda ma potencjał ujemny elektrony zostaną przez nią odepchnięte i wrócą do katody - przepływ prądu nie nastąpi.
Pierwszą diodę próżniową skonstruował angielski fizyk John Ambrose Fleming w roku 1904, jednak w powszechne użycie weszła dopiero pod koniec lat 20., wcześniej była rzadko wykorzystywana, tylko jako elementy prostownicze dużej mocy.
Ze względu na zastosowanie diody dzielą się na detekcyjne, prostownicze i specjalne (np. mikrofalowe czy szumowe), co wymusza odpowiednie cechy konstrukcyjne. W europejskim systemie oznaczeń lamp diodom odpowiadają - po pierwszej literze definiującej rodzaj żarzenia - litery: A (dioda detekcyjna), B (podwójna dioda detekcyjna), Y (dioda prostownicza) oraz Z (podwójna dioda prostownicza). Przykładowe typy diod: EY88, AZ1, EAA91 (oznaczenia w systemie europejskim) lub RGN1054 (w systemie Telefunken).
Najprostsze diody prostownicze budowane były bez galwanicznego oddzielenia włókna żarzenia od katody. Inaczej mówiąc włókno żarzenia miało potencjał katody, co powodowało pewne utrudnienia w budowie urządzeń z użyciem takich lamp (włókno żarzenia takiej diody musiało być zasilane zazwyczaj z innego źródła, niż pozostałe lampy i miało zazwyczaj wysoki potencjał dodatni względem elektrycznej "masy" urządzenia), ale znacznie upraszczało konstrukcję samej diody. Dioda taka nazywana była dodatkowym określeniem "bezpośrednio żarzona". Taką właśnie konstrukcję miały m.in. tak podwójna dioda AZ1, jak i przedstawiona na fotografii powyżej podwójna dioda AZ12 - jedno włókno żarzenia stanowiące wspólną katodę oraz dwie anody.
Zobacz też: dioda półprzewodnikowa, prostownik
