Dąbie

Miejscowość wzmiankowana po raz pierwszy w 1232 r. jako własność klasztoru Norbertanek w Strzelnie. W dokumencie z 1397 r. nazwana miastem. Na prawie magdeburskim lokował Dąbie Władysław Jagiełło w 1423 r.; miasto stanowiło już wówczas własność królewską. Było niewielkim miasteczkiem, na wojnę polsko-krzyżacką wystawiło zaledwie jednego piechura. Sytuacja gospodarcza miasta pogorszyła się jeszcze bardziej w wyniku potopu szwedzkiego. W 1774 r. liczyło ono tylko 300 mieszkańców. Pomyślny rozwój miasta, związany z rozkwitem produkcji rzemieślniczej, rozpoczął się w XIX wieku. Ludność miasta wzrosła do 998 osób w 1816 r. i do 1722 - w 1825 r. Dąbie było wówczas silnym ośrodkiem rzemieślniczym, w połowie XIX wieku poważną rolę w życiu miasta odgrywał również handel. 14 kwietnia 1864 r. w pobliżu miasta miała miejsce potyczka zbrojna powstańców z wojskami carskimi. W 1902 r. Dąbie liczyło 4850 mieszkańców. Czynne tutaj wówczas były dwa młyny, istniała również spółka rolniczo-handlowa "Zorza". W czasie I wojny światowej miasto zostało zniszczone w wyniku bitwy prusko-rosyjskiej. W okresie międzywojennym mieściło się tu kilka drobnych przedsiębiorstw przemysłowych, m.in.: pięć młynów, cztery wiatraki, destylarnia, browar i cegielnia. Część ludności znajdowała zatrudnienie także w rolnictwie. W roku 1939 władze niemieckie zmieniły nazwę miasta na Eichstädt. W czasie okupacji hitlerowskiej wielu mieszkańców miasta pochodzenia żydowskiego zamordowano w pobliskim obozie zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem. Ograbiono kościół parafialny i całkowicie zniszczono żydowską synagogę. Dąbie zostało wyzwolone przez wojska radzieckie 21 stycznia 1945 r. Obecnie miasto stanowi zaplecze usługowo-handlowe dla roliniczej okolicy.

[edytuj] Zabytki

Klasycystyczny ratusz, składający się z przykrytego czterospadowym dachem korpusu głównego i dwóch wolno stojącyh pawilonów, zbudowano w 1814 r.

Kościół św. Mikołaja Biskupa, wzniesiony według projektu Hilarego Szpilowskiego w latach 1807-09. W ołtarzu głównym obraz "Opłakiwanie" z 1736 r. Przy świątyni murowana dzwonnica z pierwszej połowy XIX wieku. Dąbska parafia administracyjnie należy do dekanatu kłodawskiego.

Kościół ewangelicki, obecnie nieczynny, z 1806 r. przebudowany w stylu neogotyckim w 1905 r.

[edytuj] Sport

W miejscowości działa klub sportowy Zryw Dąbie, założony w 1979 r. W roku 2001, drużyna seniorów awansowała do IV ligi, w której występowała dwa sezony. Obecnie sekcja piłkarska występuje w konińskiej klasie okręgowej.

[edytuj] Transport

Kilka kilometrów od miasta przebiega linia kolejowa tzw. Magistrala węglowa, łącząca Gdynię ze Śląskiem, na której znajduje się stacja kolejowa Dąbie nad Nerem. W Dąbiu rozpoczynała się, zlikwidowana obecnie, linia wąskotorowa Dąbie - Koło - Sompolno.

Dąbie jest znacznym węzłem drogowym. Krzyżują się tu drogi wojewódzkie:

263 Dąbie - Kłodawa - Sompolno
473 Koło - Dąbie - Łask

Dwa kilometry na południe od miasta, przy drodze na Łask, znajduje się węzeł drogowy Dąbie ze zjazdem na autostradę A2 , łączącą Łódź z Poznaniem.

[edytuj] Znane osoby związane z miastem

Gedeon Goedel - żołnierz napoleoński, były burmistrz Dąbia.
Janusz Kapusta - rysownik, malarz, scenograf, twórca figury K-dron.

[edytuj] Bibliografia

Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Piotr Maluśkiewicz, Konin 1997, ISBN 83-86139-28-5
Koło, Kłodawa, Uniejów, Dąbie, Przedecz oraz okolice – przewodnik turystyczny, Andrzej Czesław Nowak, Poznań 1987, ISBN 83-85034-05-6