Białogon

Z Wikipedii

Białogon - dzielnica Kielc, jej początki sięgają I połowy XVII w., kiedy zaczęła istnieć jako osada przemysłowa. Położona jest na obrzeżach miasta, w pobliżu drogi krajowej 7 . Posiada własną stację kolejową, na której zatrzymują się jedynie pociągi osobowe. Przy ulicy Fabrycznej, naprzeciw Parku oraz Arboretum im. Wł. Dzikowskiego, znajduje się zabytkowy drewniany, kryty gontem, kościółek Przemienienia Pańskiego, wybudowany w latach 1917 - 1918, wraz z ogrodzeniem i dzwonnicą, w stylu podhalańskim. Został zaprojektowany przez Mateusza Galasa, a jego architektura nawiązuje do modnego wówczas stylu zakopiańskiego. Nieopodal, na ulicy Pańskiej 1A znajduje się Dom Harcerza im. Natalii Machałowej.

Spis treści 1 Historia 2 Warunki przyrodnicze 3 Znaczenie ekonomiczne 4 Bibliografia 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

Jak głosi legenda, podróżni wędrujący z różnych zakątków kraju i świata często przystawali u brzegów rzeki Bobrzy, przemierzając biegnący tędy szlak kupiecki. Podczas tych postojów, często widywano dziwne białe ogony, nie wiedząc, że to słońce odbijające się w sierści żyjących w rzece bobrów czyni ich ogony białymi, wiec okrzyknięto to miejsce jako słynące z białych ogonów. Powstałą tu wkrótce osadę nazwano Białymi Ogonami, następnie Białogonami, aż wreszcie przybrała obecną formę - Białogon.

Dzielnica Białogon zaczęła istnieć jako osada przemysłowa w I połowie XVII wieku, wraz ze wzniesieniem tu huty miedzi i ołowiu przez Franciszka i Piotra Konieckickich. W latach 1814 - 1817, z inicjatywy Stanisława Staszica wybudowano hutę „Aleksandra”, w której pozyskiwano miedź, bito srebrne monety, oraz produkowano wyroby ogólnego użytku. W trakcie powstania listopadowego powstawały tu m.in. lufy armatnie, pociski artyleryjskie oraz karabiny. Projekt osiedla wzorowano na tzw. „Róży Wersalskiej”, a końcowy układ stanowi pięć, promieniście rozłożonych ulic, wychodzących spod bramy zakładu. Rozplanowanie to, powstałe w 1817 roku, uznano za zabytkowe. Po gruntownej przebudowie oraz rozbudowie zakład został zamieniony, w 1966 roku, w „Kielecka Fabryka Pomp - Białogon”, która prowadzi produkcję do dnia dzisiejszego. Białogon został włączony do granic miasta Kielce i od tego momentu stanowi jego dzielnicę.

Nazwa Białogon jest po raz pierwszy wzmiankowana w dokumentach z roku 1601 i ma związek z tutejszą kulturą rolniczą. Stanowi ona złożenie przymiotnika biały (określającego kolor wapiennego podłoża) oraz rzeczownika gon, oznaczającego prawdopodobnie przeganianie bydła ^[1].

[edytuj] Warunki przyrodnicze

Na Białogonie znajduje się miejsce, gdzie rzeki Silnica i Sufraganiec wpadają do Bobrzy. Do połowy lat 90. XX wieku istniał tzw. Staw Białogoński, niestety na skutek zaniedbania regulacji stawideł, nadmiar wody spowodował przerwanie grobli. W głębi lasu znajduje się rezerwat przyrody Biesak-Białogon, najmniej znany i najtrudniej dostępny kielecki kamieniołom. Z podziemnych źródeł białogońskich czerpana jest woda do miejskich wodociągów.

[edytuj] Znaczenie ekonomiczne

Na Białogonie, na końcu ulicy Fabrycznej, z siedzibą na ul. Druckiego-Lubeckiego 1, znalazła Kielecka Fabryka Pomp, swojego czasu jeden z ważniejszych zakładów pracy. Przy tej samej ulicy znajduje się obecnie także firma Formaster S.A., producent przepływowych ogrzewaczy i systemów filtracyjnych. Do momentu ogłoszenia bankructwa w 2004 mieściło się tu również przedsiębiorstwo PiA-Piasecki, zajmujące się produkcją urządzeń armaturyjnych. Obecnie na Białogonie, przy ulicy Górników Staszicowskich, mieści się kielecki zbór Świadków Jehowy.

[edytuj] Bibliografia

1. ↑ Władysław Dzikowski, Danuta Kopertowska, Toponimia Kielc, Warszawa-Kraków 1976

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Dom Harcerza im. Natalii Machałowej
• Google Maps

To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. świętokrzyskim. Jeśli możesz, rozbuduj go.