1 Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii
Z Wikipedii
1 Warszawska Samodzielna Brygada Kawalerii - jednostka kawalerii ludowego Wojska Polskiego utworzona w ZSRR w 1944 jako 1 Samodzielna Brygada Kawalerii.
Był to jedyny związek taktyczny kawalerii polskiej sformowany po kampanii wrześniowej. Brygadę formowano od marca do maja 1944 w Trościańcu na południowy wschód od Sum (Ukraina) według etatu 06/450 radzieckiej samodzielnej brygady kawalerii. Stan Brygady wynosił 3025 żołnierzy, a po zmianach – 3500. Rozkazem nr 38 z 8 maja 1944 została włączona w skład Armii Polskiej w ZSRR. Od 6 sierpnia 1944 do końca wojny działała w składzie I Armii WP.
Żołnierze rekrutowali się przede wszystkim z kawalerzystów polskich – uczestników walk we wrześniu 1939. Ok. 75% stanowili żołnierze 19 Pułku Ułanów Wołyńskich i 21 Pułku Ułanów Nadwiślańskich, pozostali – z 6 Pułku Ułanów Kaniowskich, 9 Pułku Ułanów Małopolskich, 12 Pułku Ułanów Podolskich, 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich, 23 Pułku Ułanów Grodzieńskich oraz 2 i 3 Pułku Strzelców Konnych i inni, także spoza jednostek kawalerii. Braki były jednak w kadrze oficerskiej. Poszczególne oddziały i pododziały zaprzysiężono w Dobrzyńcu Wielkim 4, 6 i 13 października 1944.
Spis treści |
[edytuj] Skład organizacyjny
- Dowództwo,
- Sztab,
- 2 Pułk Ułanów (Kawalerii),
- 3 Pułk Ułanów (Kawalerii),
- 4 Dywizjon Artylerii Konnej (12 armat 76 mm ZiS-3)
- dywizjon szkolny,
- 8 Bateria Przeciwlotnicza,
- 12 Szwadron Saperów,
- służby:
- 4 Park Amunicyjny,
- 5 Ambulans Weterynaryjny,
- 6 Szwadron Medyczno-sanitarny,
- 7 Kolumna Taborowa,
- 9 Szwadron Zabezpieczenia Technicznego,
- 10 Szwadron Łączności,
- Wojskowa Stacja Pocztowa nr 2977.
Stan etatowy: 3025 ludzi (302 oficerów, 693 podoficerów, 2 030 szeregowych), następnie 3 500 ludzi; 3 004 konie, 7 motocykli, 109 samochodów, 25 radiostacji, 429 pistoletów maszynowych, 2 427 karabinków, 60 karabinów maszynowych, 6 wkm (DSzK), 48 rusznic ppanc, 24 moździerze 82 mm, 20 armat 76 mm, 6 armat plot 37 mm wz.39.
[edytuj] Dowództwo
Dowódca Brygady:
- płk Włodzimierz Radziwanowicz (12 kwietnia 1944 – 12 lutego 1945),
- p.o. ppłk Konstanty Gryżawski (15 lutego – 2 marca 1945),
- płk Aleksander Dawidziuk (3 marca – 1 maja 1945).
Zastępca dowódcy Brygady ds. polityczno-wychowawczych:
- rtm. (mjr, ppłk) Stanisław Arkuszewski (1 maja 1944 – do końca wojny).
Zastępca dowódcy Brygady ds. liniowych:
- wakat – do 8 kwietnia 1945,
- ppłk Andrzej Lisowski (8 kwietnia 1944 – do końca wojny).
Szef sztabu:
- ppłk Mikołaj Pichowicz (1 maja 1944 – 5 lutego 1945),
- p.o. mjr Leonid Maksimow (5 lutego – 3 marca 1945),
- ppłk Mikołaj Pichowicz (3 marca 1945 – do końca wojny).
[edytuj] Sztandar i proporczyki
Sztandar został ufundowany przez społeczeństwo Lublina w lipcu 1944 i wręczony na froncie.
Proporczyki sztabu brygady i służb były czerwono-jasnoniebieskie.
[edytuj] Nazwy wyróżniające i odznaczenia
Rozkazem dowódcy 1 Armii WP nr 60 z 24 lutego 1945 Brygada otrzymała miano: Warszawska (wg innych źródeł, rozkazem Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej nr 011 z 19 lutego 1945 roku).
Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 127 z 8 maja 1946 została odznaczona Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy.
[edytuj] Działania bojowe
Po ukończeniu szkolenia i otrzymaniu wyposażenia, Brygada osiągnęła gotowość bojową w czerwcu i została skierowana do Chełma. 15 sierpnia 1944 wzięła udział w defiladzie w Lublinie, przed m.in. przewodniczącym KRN Bolesławem Bierutem.
Do walki Brygada weszła po raz pierwszy we wrześniu 1944 roku na przyczółku warecko-magnuszewskim. Następnie wkroczyła na Pragę, gdzie podjęto próbne forsowanie Wisły, po czym oddziały zajęły pozycje na prawym brzegu rzeki. Od października do grudnia Brygada znajdowała się na linii frontu w rejonie Glinianka - Kołbiel, a następnie Świdry Małe - Karczew.
Podczas radzieckiej ofensywy styczniowej 1945, Brygada sforsowała Wisłę i wkroczyła do Warszawy od strony Służewca, po czym otrzymała rozkaz przejścia do Bydgoszczy. Następnie walczyła na Pomorzu wraz z oddziałami 1 Armii WP, m.in. o Podgaje, Jastrowie, Wielboki, Sośnicę.
1 marca 1945 Brygada przeprowadziła ostatnią w historii jazdy polskiej szarżę kawaleryjską, na pozycje niemieckie we wsi Borujsko (Schönfelde), stanowiące część trzeciej linii umocnień Wału Pomorskiego. Wcześniejsze natarcia tego dnia czołgów i oddziałów 2 Dywizji Piechoty na Borujsko nie przynosiły powodzenia z uwagi na trudny podmokły teren i położenie wsi na wzniesieniu, na otwartym terenie. Do wsparcia kolejnego natarcia wyznaczono grupę bojową kawalerii w składzie dwóch szwadronów pod dowództwem majora Waleriana Bogdanowicza. Grupa konna po zaciętej walce zdobyła Borujsko, przy stratach zaledwie 7 ułanów zabitych i 10 rannych.
Brygada wzięła następnie udział w walkach o Gryfice oraz dokonała uroczystych zaślubin Polski z morzem w Mrzeżynie. W kwietniu 1945 roku zajmowała pozycje obronne wzdłuż brzegów rzeki Dziwnej i Zalewu Szczecińskiego. Po przekroczeniu Odry, Brygada rozpoczęła walki na terenie Niemiec, podchodząc do północnych podmiejskich dzielnic Berlina. W pierwszych dniach maja Brygada przeszła w okolice Łaby, kończąc szlak bojowy.
W dniu 15 maja 1945 rozkazem Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego przeformowano 1 Samodzielną Warszawską Brygadę Kawalerii na 1 Warszawską Dywizję Kawalerii, istniejącą do 1947 roku.
[edytuj] Zobacz też
Historia | Jednostki organizacyjne | Generałowie
1 Dywizja Zmechanizowana | 12 Dywizja Zmechanizowana | 16 Dywizja Zmechanizowana | 11 Dywizja Kawalerii Pancernej | Pomorski Okręg Wojskowy | Śląski Okręg Wojskowy | Wyższa Szkoła Oficerska | Szkoły Podoficerskie | Centra Szkolenia
|