Zelfvervuller
Een zelfvervuller is een woord dat zelf de eigenschap bezit die het benoemt.
Alle woorden benoemen iets. Bijvoorbeeld: tafel benoemt een plat voorwerp met poten eronder en rood benoemt een bepaalde opvallende kleur. Een zefvervuller benoemt niet alleen iets anders, maar ook zichzelf.
[bewerk] Categorieën
Er zijn verschillende categorieën zelvervullers denkbaar. Enkele daarvan zijn:
- Taalkundig
- Spelling, voorbeeld: spelfaut
- Stijlfiguur, voorbeeld: draaiaard (palindroom)
- Uiterlijk
- Letterbeeld, voorbeeld: S-bocht
- Woordbeeld, voorbeeld: ge-vie-ren-deeld
- Opbouw, voorbeeld: elfletterig
- Wiskundig, voorbeeld: twee vijf zesde – een derde = twee en een half (in cijfers: 2 5/6 – 1/3 = 2 1/2). Geef elke letter de alfabetische letterwaarde (a = 1, b = 2, c = 3), tel alle waardes per formuleonderdeel op en de formule klopt!
[bewerk] Meer voorbeelden
- Draaiaard (palindroom, benoemt woorden die omgedraaid hetzelfde geschreven worden) is zelf ook een draaiaard, want als je het omdraait, staat er weer hetzelfde.
- ragnaam (anagram), een woord dat kan ontstaan als de letters dooreen geragd worden.
- Isogram (is zelf een isogram), elke letter komt maar één keer voor.
- Oploop (oploper, woord waarvan de letters in oplopend aantal voorkomen) is zelf ook een oploop, want de aantallen letters ervan zijn: 1x l, 2x p en 3x o.
- HOOFDLETTERS bestaat uit hoofdletters.
- vijf-let-ter-gre-pig bestaat uit vijf lettergrepen.
- Vet is zelf vetgedrukt.
- Afko is een afkorting van afkorting.
- Woord is zelf ook een woord.
- Verkleinwoordje is zelf een verkleinwoord.
- H O N D E R D Z E V E N – Z E V E N = H O N D E R D is in letterwaarde:
- (8+15+14+4+5+18+4+26+5+22+5+14) – (26+5+22+5+14) = (8+15+14+4+5+18+4), ofwel: 140 – 72 = 68 (wiskundig vervullen deze woorden dus zelf de aftreksom die ze benoemen)
[bewerk] Bron
Het verschijnsel werd beschreven in het tijdschrift Onze Taal, in het nummer van mei 2005.
