Yves Congar
Yves Congar (8 april 1904 - 22 juni 1995) behoort tot de bekendste en invloedrijkste katholieke theologen van de 20e eeuw. Vooral op het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) speelde hij een belangrijke rol. Hij behoorde tot de stroming van de progressieve Nouvelle Théologie.
Yves-Marie-Joseph Congar zag in 1904 het levenslicht in het Franse Sedan. Heel bewust maakt hij de Eerste Wereldoorlog mee. Uit deze periode is zijn eigenhandig geïllustreerd dagboek bewaard gebleven. Hij trad in bij de Dominicanen en ging theologie studeren. In 1930 ontving hij de priesterwijding. Vanaf 1932 was hij verbonden aan de dominicaanse opleiding van Le Saulchoir, waar ook Marie-Dominique Chenu (1895-1990) doceerde. Hij gaf er college over oosterse theologie en historische dogmatiek. Tevens startte hij in die jaren een uitgavereeks op het gebied van de ecclesiologie, de leer van de ontwikkeling van de visie op de kerk.
In 1945 werd hij professor in Parijs, maar al na enkele jaren leidden kerkelijke bezwaren en aanklachten over neo-modernisme tot een lange periode waarin hij praktisch als balling leefde. Hij zette zich vòòr en na de oorlog sterk in voor de vereniging van de christelijke kerken. Al vroeg onderhield hij namelijk persoonlijke oecumenische contacten. In zijn wetenschappelijk werk hield Congar zich zowel met de kerk in het heden als in het verleden bezig. Zo droeg hij met zijn Jalons pour une théologie du laïcat (1953) bouwstenen aan voor een nieuwe visie op de rol van leken in de katholieke kerk, maar L'ecclésiologie du haut Moyen-Age (1968) betreft het kerkbeeld in de Rooms-Katholieke Kerk tot de elfde eeuw.
Eind jaren vijftig vond Congar weer genade in kerkelijke ogen. Aan het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) nam hij als adviseur mee. Op verschillende constituties heeft hij duidelijk herkenbare invloed uitgeoefend. In Mon Journal du Concile doet Congar verslag van zijn deelname aan Vaticanum II. In 1965 richtte hij met andere theologen als Chenu, Edward Schillebeeckx, Karl Rahner en Joseph Ratzinger en Hans Urs von Balthasar het internationale progressieve theologische tijdschrift Concilium op.
Voor Congar is theologie wezenlijk verbonden met geschiedenis, zoals ook zijn eigen leven niet los te denken valt van de historische ontwikkelingen in de twintigste eeuw. In 1994, een half jaar voor zijn dood op 22 juni 1995, werd hij nog tot kardinaal gecreëerd.
