Winterswijkse textielindustrie
De textielindustrie in Winterswijk kende haar bloeiperiode in de jaren 20 van de twintigste eeuw en kende een opleving na het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Inhoud |
[bewerk] Effect op Winterswijk
Jarenlang werd het aanzicht van Winterswijk bepaald door de vele schoorstenen van de vele fabrieken die het kleine dorp rijk was.
De textielindustrie heeft gezorgd voor een grote opleving van de Winterswijkse economie. Door de grote toestroom van arbeiders werden de eerste woningbouwverenigingen opgericht. Iedereen die in deze periode in Winterswijk woonde, had wel iemand in de familie die in een fabriek werkte. Ook werden arbeiders vanuit de wijde omstreken met bussen en treinen iedere dag vervoerd van en naar de fabrieken.
De textielfabrikanten hebben op allerlei vlakken hun sporen nagelaten, door de financiële impulsen die zij gaven aan onder andere muziekverenigingen en het ziekenhuis.
[bewerk] Textielfabrieken
Winterswijk kende in haar hoogtijdagen de volgende textielfabrieken:
[bewerk] J. Willink en Paschen/De Batavier
In 1866 begon Jan Willink een handweverij op de Zonnebrink, welke in 1869 werd voortgezet met Willem Paschen als J. Willink en Paschen (in de volksmond ook wel d'n Zwartstoom genoemd). De handweverij was ondertussen veranderd in een stoomweverij.
Deze fabriek richtte zich met name op bontweverij en ververij. Vanaf 1902 kreeg deze fabriek de naam N.V. De Batavier. In 1937 is er een grote brand geweest in het gebouw. De Batavier raakte in 1980 in een faillissement, maar maakte een doorstart onder de naam Gaudium. Deze fabriek bestaat nog steeds en richt zich op het produceren van brandveilige stoffen (onder andere stof die smelt in plaats van brandt, zoals bijvoorbeeld gebruikt wordt in de vliegtuigen van de KLM). De Batavier is afgebroken, maar de toegangspoort staat, op enkele meters van de orginele entree, als monument nog steeds op de Zonnebrink.
[bewerk] De Tricotfabriek
Zie De Tricotfabriek voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De Tricotfabriek (ook wel kortweg Tricot genoemd) is opgericht door Geert Jan Willink, neef van Jan Willink. De Tricot had zijn hoofdingang aan de Wilhelminastraat. De Tricot is in 1888 gesticht, maar het gebouw aan de Wilhelminastraat opende in [[[1890]] pas haar deuren.
Zowel de Tricot als de Tricot-villa (op de rotonde de Peperbus) staan op de lijst van monumentenzorg.
[bewerk] De Tuunte
De Tuunte is 1919 opgericht door dhr. Huiskes uit Groenlo. Het is daarmee één van de jongste textielfabrieken in Winterswijk. Het gebouw stond in het verleden aan de Europalaan, waar nu een winkel van de supermaktketen Jumbo staat. De Tuunte was een weverij voor met name huishoudtextiel. Grote afnemers waren de HEMA, de V&D en de SORBO. De laatste weverij is in 2000 gesloten, maar het magazijn van Tuunte/Reinders Fashion bestaat nog steeds aan de Laan van Hilbelink.
[bewerk] Blijdenstein
Blijdenstein (ook wel d'n Witstoom genoemd) is eind 19e eeuw opgericht door de familie Blijdenstein die in Enschede ook een fabriek hadden staan. Blijdenstein stond aan de Groenloseweg en keek op de achterzijde van de Tricot. In 1964 werden de Willinks mede-vennoten van deze fabriek en werd de naam gewijzigd in Blijdenstein-Willink. In 2003 is Blijdenstein vertrokken uit Winterswijk. De fabriek is afgebroken en heeft plaats gemaakt voor nieuwbouwwoningen.
[bewerk] De Meijerink
Meijerink & Zonen (ook wel Lange Meijerink genoemd) is opgericht in 1880 door J.H. Meijerink. Deze stond aan de Laan van Hilbelink, het gebouw waar nu het magazijn van de Tuunte zit. In 1921 is de naam gewijzigd in N.V. Stoomweverij en in 1961 is de fabriek opgegaan in de Koninklijke Textielfabrieken Nijverdal-Ten Cate N.V. (eveneens uit Enschede).
[bewerk] De Hazewind
De Hazewind is eind 19e eeuw opgericht door J.W. Meijerink (broer van J.H. Meijerink) en stond iets verder op de Laan van Hilbelink. Heden ten dage wordt het gebouw gebruikt als sportschool door "Ubcro Sport". De Hazewind richtte zich na de Tweede Wereldoorlog met name op de productie van jassen.
