Verkeerslichtbeïnvloeding
Verkeerslichtbeïnvloeding is het beïnvloeden van de werking van verkeerslichten door bussen en trams om zo kruispunten sneller te kunnen oversteken, waardoor de doorstroming, de (gemiddelde rijsnelheid) van het openbaar vervoer verbetert, maar ook de stiptheid (91% van de reistijdvariatie bij Haagse stadstrams bleek bij onderzoek in 1980 te worden verklaard door de variatie in verkeerslichtoponthoud).
Inhoud |
[bewerk] OV-licht
De beïnvloeding betreft zowel de gewone verkeerslichten, als speciale lichten die enkel voor het OV gelden:
[bewerk] België
In België bestaat het OV-licht uit drie lampen (van boven naar beneden):
- een verticale witte streep: doorgaan
- een horizontale witte streep: stop
- en een wit rondje: stoppen, als stoppen niet meer mogelijk is: doorgaan
[bewerk] Nederland
In Nederland bestaat het OV-licht (negenoog) uit een vierkant van maximaal negen lampjes:
- Twee witte lampjes in een verticale of diagonale lijn al dan niet knipperend: doorgaan rechtdoor of doorgaan linksaf / rechtsaf (knipperen betekent dat er nog kruisend verkeer mogelijk is). De stand van de wissel bij trams wordt echter met een apart blauwschijnend wissellicht weergegeven.
- In oudere trams wordt de stand van de wissel ook bediend met VETAG (zie volgende paragraaf). In nog oudere trams zelfs nog met de hand, omdat de VETAG in deze oudere trams niet het lijnnummer meegeeft.
- Twee rode lampjes in een horizontale lijn: stop
- Een geel lampje in het midden: stoppen, als stoppen niet meer mogelijk is: doorgaan
Ook de hulpdiensten zoals brandweer, politie en ambulance maken gebruik van VETAG. Niet zozeer om voorang te verkrijgen, men maakt daarvoor immers gebruik van geluidssignalen en lichtsignalen, maar om bijvoorbeeld een slagboom voor een bustunnel of bussluis te openen.
[bewerk] VETAG en VECOM
Vetag staat voor Vehicle Tagging en is een van de oudste vormen van verkeerslichtbeïnvloeding. In het wegdek worden inductielussen aangebracht. Bussen en trams met een transponder zenden het door de bestuurder ingestelde lijnnummer door naar de inductielus, zodat het verkeerslicht voor de bus of tram op groen maar meestal 'wit' kan worden. Bij de meeste Vetag-lussen zijn OV-lichten geplaatst.
Vecom is een verbetering van Vetag en betekent Vehicle Communication. Hiermee is niet alleen contact van het voertuig naar de wal, maar ook tussen de wal en het voertuig mogelijk.
Vetag/vecom wordt niet alleen toegepast voor het beinvloeden van verkeerslichten. Het kent vele toepassingen, zoals: 1) wisselbediening. 2) Plaatsbepaling. 3) Bediening van slagbomen en obstakels die in de rijweg kunnen weg zinken. 4) Laden of dumpen van rij en rit gegevens. 5) Aansturen van dynamische tram en busstations.
[bewerk] KAR
KAR staat voor Korteafstandsradio en beïnvloedt verkeerslichten met een radiosignaal. Het voordeel is dat er in het wegdek geen dure en breukgevoelige detectielussen meer nodig zijn. KAR wordt momenteel gebruikt bij de stadsbus Maastricht (SBM-Connex) en bij de Zuidtangent (pas sinds 29 mei 2005 volledig operationeel). In de Achterhoek tussen Doetinchem en Gendringen wordt KAR eveneens gebruikt, en vanaf 2005 zal KAR ook in Apeldoorn operationeel zijn. Ook bij Sabimos wordt de KAR-functionaliteit toegepast. Het is nog in ontwikkeling. Bij voornoemde systemen zijn de voertuigen nog niet onderling uitwisselbaar, door het toen nog ontbreken van een standaard.
[bewerk] Sabimos
Zie: Sabimos
[bewerk] Sonem2000
In 2003 wordt in de gemeente Ede een experiment gedaan naar de beïnvloeding van verkeerslichten door het geluid van sirenes van brandweerauto's en ambulances. Hiervoor wordt, vanwege de hoge kosten, geen transponder in het voertuig gemonteerd, maar wordt er een detector in verkeersregelinstallatie ingebouwd die reageert op het geluid van de sirene. De leverancier voor Nederland van Sonem2000 is het bedrijf TPA.
[bewerk] Externe links
Categorieën: Bus | Tram | Verkeerskunde
