Utopisch socialisme
Utopisch socialisme is een door Karl Marx en Friedrich Engels geïntroduceerde term voor de eerste (proto-)socialistische theorieën, zoals die minstens sinds de tijd van de Franse Revolutie bestonden. Een belangrijk kenmerk van utopisch socialistische theorieën is dat ze vooral denkbeelden zijn van perfecte, egalitaire samenlevingen, zonder ideeën over hoe deze samenleving bereikt moet worden.
Prominente utopisch socialistische denkers waren Gracchus Babeuf, Robert Owen, Saint-Simon en Charles Fourier.
Marx' kritiek op het utopisch socialisme dat het geen rekening hield met materiële, economische verhoudingen, maakte dat het utopisch socialisme in de tweede helft van de negentiende eeuw zijn positie als ideologie van de arbeidersbeweging verloor aan het marxisme.
Ook de anarchistische theoreticus Proudhon rekende al in zijn Philosophie de la misère 1846 af met het utopisme dat volgens hem zijn voorgangers kenmerkte.
