Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina
Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina (Unitas S.R. of U.S.R.) is een Utrechtse studentenvereniging, opgericht op 21 november 1911. Voorloper van USR was de debatingclub Forsete Wara, opgericht in 1879. Deze bestaat nog steeds, nu als onderdeel van USR. Sinds jaar en dag staat U.S.R. onder leiding van twee dagelijkse besturen; de Senaat en het Sociëteitsbestuur. Het Sociëteitsbestuur heeft de taak de kroeg draaiende te houden, terwijl de Senaat zich bezig houdt met het wel en wee van de vereniging en haar leden.
Behalve haar gemengde karakter kenmerkt U.S.R. zich door de vele jaarclubs, subverenigingen en colleges die zij rijk is, zoals bijvoorbeeld het oudste college het "Collegium Illustrissimum Hermandad".
[bewerk] Voorgeschiedenis
In 1874 legde het USC-dispuut ΠANTA NOHTA in de eigen wet vast dat niet-corpsleden werden uitgestoten. Deze leden reageerden, op 10 december 1874 met de oprichting van een eigen gezelschap, ‘Scientiis Sacrum’, dat bij de oprichting 59 leden telde. Leden van het USC waren uitgesloten van het lidmaatschap. In 1878 werd ook in de corpswet opgenomen dat alle niet-corpsleden uit de faculteiten en corpsgezelschappen werden gestoten. Daarop werden nog meer onafhankelijke (‘nihilistische’) verenigingen opgericht, zoals de Theologenbond en gymnastiekvereniging Arena Studiosorum Ultraiectina, die als subvereniging van Unitas nog lange tijd heeft voortbestaan.
Op 31 oktober 1879 werd de debatingclub Forsete Wara opgericht, dat zich zou ontpoppen tot een van de meest bloeiende nihilistenverenigingen. In 1882 werd Achter Sint Pieter de sociëteit “Jungit Junctos Et Servat Amicos” geopend. Deze telde bij haar oprichting 70 leden en gaf een eigen thuis aan de nihilistische verenigingen.
Op 24 oktober 1884 volgde de oprichting van Het Utrechtsch Studenten Bond, die de meeste nihilistenverenigingen zoals Scientiis Sacrum, Forsete Wara en Arena in zich opnam. De Theologenbond werd een van haar faculteitsverbanden en JJESA zijn sociëteit. ‘Het Bond’ was de eerste algemene studentenvereniging in Nederland die buiten de corpora stond. In 1885 volgde een, door de ontstane vijandige sfeer, van buitenaf afgedwongen fusie met het Corps. Maar omdat de afspraken, met name rond het karakter van het novitiaat, door het USC werden geschonden, werd de fusie een fiasco en traden de meeste Bondsleden weer uit het corps. Het Bond werd in 1887 geliquideerd.
In 1889 werd de vereniging Libertas opgericht, die ernaar streefde de gevolgen van de fusie ongedaan te maken. In 1891 heropende Libertas in de Keistraat de sociëteit JJESA en in 1895 volgde de oprichting van een nieuwe algemene vereniging, die ter onderscheiding van zijn voorloper De Utrechtsche Studenten Bond heette. Er waren 79 leden, en ook Libertas werd een Bondsvereniging. De sociëteit JJESA verhuisde naar de Voorstraat. In de loop der jaren verloor De Bond weer wat aan betekenis en leidde tegen 1910 een kwijnend bestaan.
In 1910 was er veel ophef over de ontgroeningspraktijken bij de corpora. Dat leidde in allerlei steden tot de oprichting van alternatieve verenigingen. In 1911 werd daarop Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina opgericht, die alle nihilistenorganisaties, waaronder De Bond, in zich verenigde.
[bewerk] Oprichting van Unitas SR
De vereniging werd in 1911 opgericht in het gebouw voor Kunsten en Wetenschappen. Er waren driehonderd studenten aanwezig om dit evenement bij te wonen. Een dagbladjournalist schreef destijds hierover: “Een onbeschrijfelijk enthousiasme dat de vergaderzaal in vlam zette, een gejuich dat als een stormzee opgolfde en langs de wanden rolde als ziedende schuimgolven van geestdrift, die over je heen daverde als een ontzetting, die je in trilling zette, als een elektrische stroom, die je dol maakte, die je mee deed brullen, dat was dronken vreugde bij de geboorte van Unitas S.R., de nieuwe studentenvereniging die alle studenten, geen enkele uitgezonderd, omvatten wil."
[bewerk] Tweede Wereldoorlog
Het voortbestaan van de vereniging heeft - net als alle andere studentenverenigingen in Nederland - te lijden onder de Tweede Wereldoorlog. Op 18 juni 1941 worden de studentenverenigingen ontbonden als ‘die kweekplaatsen en broeinesten van anti-Duitse gezinden’ (behalve de UVSV). Op 11 juli worden de sociëteiten verzegeld, en het Symposion zal gedurende de oorlog gebruikt gaan worden door de Hitlerjugend. Dat deze sluiting toch nog onverwacht komt moet wel, anders is het niet te verklaren dat de gehele inventaris van de vereniging in eerste instantie in handen van de liquidateur Beekman komt. De klok uit de voorzaal wordt door Duitse soldaten meegenomen en de biljarts worden haastig teruggevorderd door de NSB-leverancier.
Een bijzonder persoon tijdens deze tijd was de Utrechtse student Daniël de Moulin (1919-2002), lid van Unitas SR en Het Collegium Illustrissimum Hermandad, die tijdens de Tweede Wereldoorlog betrokken raakte bij het studentenverzet. Ook gaf de Moulin leiding aan het College van Ephoren, die na de ontbinding van USR ondergronds de vereniging in stand hielden en de heroprichting na de oorlog waarborgde. Door zijn illegale werk en weigering de loyaliteitsverklaring voor studenten te ondertekenen, werd de grond hem te heet onder zijn voeten en week hij uit naar Engeland.
Tijdens zijn reis hield hij een dagboek bij, een bijzonder ooggetuigenverslag met levendige en luchtige beschrijvingen van de vele tegenslagen en ontberingen. Meer hierover valt te lezen in het dagboek van Daniël de Moulin, gepubliceerd door Stichting DdM.
[bewerk] De jaren ‘60
In de progressieve jaren ’60 hadden de traditionele studentenverenigingen het moeilijk. Ook Unitas had te kampen met afnemende ledenaantallen. Het studentenleven buiten de traditionele verenigingen won aan betekenis. In 1972 waren er nog maar 390 leden, een dieptepunt. Dit leidde tot een aantal maatregelen. Zo werden vanaf 1972 ook HBO-studenten toegelaten als lid. De oprichting van Stichting Symposion, die de Eettafel ging exploiteren, bood financieel soelaas. Vanaf medio jaren ’70 begon het ledental weer te stijgen, dankzij een beleid dat erop gericht was met name de eerstejaars actief te krijgen binnen de vereniging. In 1979 waren er weer 700 leden.
[bewerk] Het heden
Tegenwoordig is Unitas een bloeiende vereniging met zo'n 1.250 leden. De beginselen die deze vereniging al vanaf de oprichting kent, staan nog steeds hoog in het vaandel. Eén van de belangrijkste is de gelijkheid van de leden. Dit houdt in dat iedereen gelijke rechten heeft en dat je al vanaf je eerste jaar actief kunt worden in verschillende commissies en besturen. Daarnaast kent Unitas S.R. een lage financiële drempel en een gemengd karakter, wat inhoudt dat zowel mannen als vrouwen lid kunnen worden.
[bewerk] De sociëteit
Sinds 13 februari 1919 is de vereniging gehuisvest in haar sociëteit 'Symposion' op het Lucas bolwerk. De Hijweegebar bevindt zich op de eerste verdieping van het pand en vormt het centrale punt van de vereniging. In 1999/2000 is de sociëteit groots verbouwd. In verband met geluidsoverlast van de buren is de toenmalige Eetzaal uitgebouwd tot een grote feestzaal, welke door middel van een zogenaamde 'doos-in-doos constructie' volledig geluidsdicht is. Ondanks dat de verbouwing de bestemming van de Eetzaal behoorlijk veranderde wordt deze nog steeds zo genoemd, mede omdat hier nog steeds iedere avond gegeten wordt door de leden.
[bewerk] Lustrum
In 2006 vierde Unitas S.R. haar 19e lustrum. Om dit heuglijke feit te vieren zijn er het gehele jaar door de Lustrumcommissie 'Uit de Kunst' activiteiten georganiseerd voor de leden. Zo is een deel van de leden op wintersport geweest in het Franse Risoul, was er een heuse liftrace vanuit Nederland, eindigend in Spanje, genaamd Santiago Express en natuurlijk was er de lustrumweek zelf. Na een spectaculaire opening in het Academiegebouw te Utrecht en een groot feest op Symposion werd maar liefst drie keer de musical 'Absolutely Dazzling' opgevoerd, waarin Unitas' eigen leden schitterden.
Al vanaf maart hebben 10 acteurs en 6 dansers en een zes koppige band geoefend en gerepeteerd om dit spetterende resultaat neer te zetten voor drie uitverkochte zalen in Theater Kikker. De gehele week waren er tal van andere activiteiten voor de leden, maar het gala in Praag was toch wel de klap op de vuurpijl. Meer dan vijfhonderd leden reisden af naar het Oosten om daar een gala mee te maken zoals deze hoort te zijn, een meer dan chique locatie en genoeg muzikaal vertier om tot in de kleinste uurtjes dansen. Natuurlijk werd ook de bijzonder mooie stad zelf door de leden bewonderd en was dit gala een passend einde voor dit meer dan briljante lustrum.
[bewerk] Bekende oud-leden
- Martinus Gerard Gerritsen (*1888), predikant
- Izaak Maurits Kolthoff (*1894), hoogleraar natuurwetenschappen, scheikunde
- Johannes Henricus van Maarseveen (*1894), minister
- Henri Théodore Fischer (*1901), hoogleraar volkenkunde, rector magnificus Universiteit Utrecht (lid van verdienste)
- Albert Alberts (*1911), schrijver
- Anton Koolhaas (*1912), toneelschrijver
- Kees Stip (*1913), schrijver
- Jan Hendrik van den Berg (*1914), hoogleraar psychologie
- Leo Vroman (*1915), schrijver
- Daniël de Moulin (*1919), medicus, wetenschapper, Engelandvaarder
- Henk Zeevalking (*1922), minister
- Hans Vliegenthart (*1936), hoogleraar scheikunde (lid van verdienste)
- Jaap Pop (*1941), burgemeester van Haarlem
- Arthur Docters van Leeuwen (*1945), bestuursvoorzitter Autoriteit Financiële Markten
- Vincent Icke (*1946), hoogleraar sterrenkunde
- Cees Rein van den Hoogenband (*1949), chirurg
- Feike Sijbesma, (*1959), voorzitter Raad van Bestuur DSM
- Menno Bentveld (*1967), televisiepresentator
- Peter Beets (*1971), jazzpianist
[bewerk] Commissies der Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina
- Activiteitencommissie (Feesten)
- Advertentiecommissie
- CMB (Tappers voor de Eetzaal)
- Commissie tot Redactie van het Unitas Boek (CRUB)(Almanak)
- Commissie tot Redactie van de Vivos Voco (Verenigingsblad)
- Designcommissie "Offset" (Drukwerk ontwerp)
- Diescommissie (Jaarlijkse verjaardag van de vereniging)
- DJcommissie (DJ's voor feesten)
- Eerstejaarscommissie (Activiteiten voor eerstejaars)
- Fotocommissie Clique (Foto's tijdens verenigingsactiviteiten)
- La Groupe Michelin (Verzorgt de dagelijkse eettafel)
- Hijweege Tappersgilde (Tappers voor de Hijweege)
- Introductie Commissie Intern (Activiteiten op USR tijdens de UIT)
- Intercitycommissie (Activiteiten samen met verenigingen uit andere steden)
- Joosbarcommissie (Tappers voor de Joosbar)
- Kroeglustrumcommissie (Lustrum van de sociëteit)
- Lustrumcommissie (Lustrum van de vereniging)
- Novitiaatscommissie
- Onderhoudscommissie (Klein onderhoud aan de sociëteit)
- PR Commissie
- Slapstick Toernooi Commissie (Jaarlijks hockeytoernooi)
- Symposium Commissie (Jaarlijks symposium)
- Website Commissie
[bewerk] Subverenigingen der Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina
- Atlas (Studiesub, Geografie)
- Dreghtvaerders (Ontspanningssub, Zeilen)
- Forsete Wara (Ontspanningssub, Debat)
- Historisch Literair Genootschap Unitas (H.L.G.U.) (Studiesub, Letteren)
- Ius in Unitate (Studiesub, Rechten)
- Knipoog (Ontspanningssub, Fotografie)
- Medisch Dispuut Tetracholoi (Studiesub, (Para-)Medische Wetenschappen)
- Mercator (Studiesub, Economie)
- Geologisch College Miölnir (Studie, Geologie)
- Oedipus (Studiesub, Sociale Wetenschappen)
- Pegasus (Ontspanningssub, Paardrijden)
- Ratio (Studiesub, Bèta Wetenschappen)
- Regius (Studiesub, Farmacie)
- Serengeti (Studiesub, Biologie)
- Stukken en Schijven (Ontspanningssub, (Bord)Spellen)
- U.M.G. (Ontspanningssub, Muziek)
- U.S.T.V. (Ontspanningssub, Toneel)
- U.S.B.C. (Ontspanningssub, Klaverjas)
- Veterinair Dispuut Unitas (studiesub, diergeneeskunde)
[bewerk] Colleges & Disputen der Unitas Studiosorum Rheno-Traiectina
- Het Collegium Illustrissimum Hermandad (CIH) (sinds eind 19e eeuw)
- Het Collegium Cantantissimum Bachchus (sinds 1975)
- Het Brabants Genootschap (sinds 1988)
- College der Geuzen (sinds 1996)
- Angel
- Capoeira
- Genoveva
- Kroeg Kommissarissen College
- Broederschap der Ladderianen (sinds 1991)
- Notenkrakers
[bewerk] Externe link
| Bron(nen): |
|
| {{{afb_links}}} | Federatie Utrechtse Gezelligheidsverenigingen | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
B.I.T.O.N. - CS Veritas - S.S.R.-N.U. - Unitas S.R. - USC - U.V.S.V./N.V.V.S.U. - |
