Tyfoonseizoen van de Grote Oceaan 2006

Het Tyfoonseizoen van de Grote Oceaan 2006 duurt het hele jaar door en beslaat het gebied van de westelijke Grote Oceaan, westelijk van de datumgrens en noordelijk van de evenaar. Weliswaar loopt het seizoen het hele jaar door, toch vormen de meeste tropische cyclonen zich in de maanden mei tot november. Wat betreft nomenclatuur en klassificatie rijzen er enige problemen met dit gebied. Hoewel de Wereld Meteorologische Organisatie het Japans Meteorologisch Instituut te Tokyo heeft aangewezen als regionaal gespecialiseerd meteorologisch centrum, zoals het National Hurricane Center dat is voor de Atlantische Oceaan en oostelijke Grote Oceaan, zijn er nog een aantal andere instituten die zich toeleggen op het analyseren van, voorspellen van en waarschuwen voor tropische cyclonen. Daarbij komt nog dat deze instituten niet allemaal dezelfde klassificaties aanhouden en het Filipijnse instituut daarnaast nog een aparte namenlijst hanteert. Om het nog ingewikkelder te maken kunnen tropische cyclonen uit het basin van de centrale Grote Oceaan de datumgrens oversteken en in dit basin terechtkomen, waarna zij hun naam blijven behouden.

[bewerk] Instituten

[bewerk] Japans Meteorologisch Instituut (JMI, Engels: JMA)

Het Japans Meteorologisch Instituut te Tokyo is het regionaal gespecialiseerd meteorologisch centrum, erkend door de Wereld Meteorologische Organisatie en daarmee het officiële zenuwcentrum voor dit basin. Het Japans Meteorologisch Instituut definiëert doorstaande wind als gemeten over een periode over 10 minuten zoals dit gebruikelijk is bij de Schaal van Beaufort. Klassificatie die het Japans Meteorologisch Instituut hanteert:

• Tropische depressie: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 33 Knopen hetgeen overeenkomt met 7 Beaufort of minder.
• Tropische storm: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 34 tot 47 Knopen hetgeen overeenkomt met 8 en 9 Beaufort.
• Zware tropische storm: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 48 tot 63 Knopen hetgeen overeenkomt met 10 en 11 Beaufort.
• Tyfoon: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 64 en meer Knopen hetgeen overeenkomt met 12 Beaufort.

[bewerk] Joint Typhoon Warning Center (JTWC)

Het Joint Typhoon Warning Center is een gezamelijke instelling van de Amerikaanse Luchtmacht en Marine, die resorteert en ondergebreacht is onder het Naval Pacific Meteorology and Oceanography Center en gevestigd is te Pearl Harbor, Hawaï. Het Joint Typhoon Warning Center definiëert doorstaande wind als gemeten over een periode over 1 minuut zoals dit gebruikelijk is bij de Schaal van Saffir en Simpson. Het Joint Typhoon Warning Center doopt geen cyclonen, maar nummert ze. Tropische cyclonen dragen na hun nummer het achtervoegsel '-W' om ze te onderscheiden van tropische cyclonen die hun oorsprong in het centrale deel ('-C') of het oostelijk deel ('-E') hebben. Klassificatie die het Joint Typhoon Warning Center hanteert:

• Tropische depressie: Doorstaande windsnelheden (1 minuut) van 33 Knopen hetgeen overeenkomt met een zwakke 7 Beaufort of minder.
• Tropische storm: Doorstaande windsnelheden (1 minuut) van 34 tot 47 Knopen hetgeen overeenkomt met een sterke 7, 8, 9 en 10 Beaufort.
• Tyfoon: Doorstaande windsnelheden (1 minuut) van 64 en meer Knopen hetgeen overeenkomt met 11 en 12 Beaufort.
• Super tyfoon: Doorstaande windsnelheden (1 minuut) van 115 en meer Knopen hetgeen overeenkomt een sterke vierde-categorieorkaan.

[bewerk] Het Filipijnse Instituut voor Atmosferische, Geofysische en Astronomische Diensten (PAGASA)

Het Filipijnse Instituut voor Atmosferische, Geofysische en Astronomische Diensten (PAGASA) legt zich toe op tropische cyclonen in het gebied binnen de volgende coördinaten: 25°NB 120°OL, 5°NB 135°OL, 5°NB 115°OL, 15°NB 115°OL, 21°NB 120°OL. Indien een tropische cycloon ontstaat binnen dit gebied of van buiten uit dit gebied binnenloopt geeft het PAGASA hem een naam. Zo hebben deze tropische cyclonen meestal een officiële naam van het Japans Meteorologisch Instituut en een Filipijnse naam. Aangezien het PAGASA doorstaande wind definiëert als gemeten over een periode over 1 minuut zoals dit gebruikelijk is bij de Schaal van Saffir en Simpson, kan het zijn dat een systeem een Filipijnse naam heeft, maar volgens het Japans Meteorologisch Instituut nooit tot tropische storm is gepromoveerd. Klassificatie die het PAGASA hanteert:

• Tropische depressie: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 33 Knopen hetgeen overeenkomt met een zwakke 7 Beaufort of minder.
• Tropische storm: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 34 tot 47 Knopen hetgeen overeenkomt met een sterke 7, 8, 9 en 10 Beaufort.
• Tyfoon: Doorstaande windsnelheden (10 minuten) van 64 en meer Knopen hetgeen overeenkomt met 11 en 12 Beaufort.

[bewerk] Het Chinees Meteorologisch Instituut (CMI, Engels: CMA)

Het Chinees Meteorologisch Instituut (CMA) hanteert een geheel eigen schaal, die de schaal van Beaufort met de schaal van Saffir en Simpson combineert. Zo is kracht 13 op die schaal vergelijkbaar met categorie 2 op de schaal van Saffir en Simpson.

[bewerk] Andere Instituten

Er zijn nog andere meteorologische intituten met een regionaal karakter, zoals het Waarnemingscentrum van Hong Kong (WHK) en het Regionaal Meteorologisch Centrum van Kanton (RMCK).

[bewerk] Cyclonen

De lijst hieronder is op chronologische volgorde en wel zo mogelijk naar de volgorde waarin het JMI de cyclonen heeft benoemd. Eerst wordt de klassificatie van het Japans Meteorologisch Instituut genoemd, dan die van het Joint Typhoon Warning Center. Is de klassificatie van het Japans Meteorologisch Instituut gelijk aan die van het Joint Typhoon Warning Center, dan volgt alleen het nummer, dat het JTWC aan het systeem heeft toegekend. De eventuele Filipijnse naam is altijd tussen haakjes weergegeven. Als het PAGASA een andere klassificatie heeft toegekend dan het JTWC, staat dat tussen haakjes vermeld. Een naam zonder haakjes betekent dat de cycloon is erkend door het JMI. Een nummer met het achtervoegsel '-W' is vergeven door het JTWC en betekent dat de cycloon door die instelling is erkend. Een naam tussen haakjes duidt erop, dat de tropische cycloon op enig moment in zijn bestaan in het gebied van het PAGASA is binnen gedrongen. Vaak wordt de betrokkenheid van het PAGASA niet nader in de paragrafen besproken. Is een tropische cycloon niet door het Japans Meteorologisch Instituut erkend, dan staat, indien het door het PAGASA of JTWC is erkend, dit tussen haakjes vermeld. Regionale instituten worden alleen tussen haakjes vermeld, wanneer de cycloon niet door het JMI, het PAGASA of het JTWC is erkend. Als een tropische cycloon uit een ander basin is overgelopen, staat als laatste de eerdere klassificatie en tussen haakjes het verantwoordelijke instituut vermeld.

[bewerk] Tropische depressie (Agaton) (PAGASA)

Op 21 januari vormde zich een tropische depressie op 230 km ten oost-noordoosten van Hinatuan, Surigao del Sur en werd Agaton gedoopt door het PAGASA. Agaton bereikte zijn hoogtepunt op 23 januari met windsnelheden tot 56 km/uur en een minimale druk van 1000 mbar. Op 24 januari landde Agaton in de Philippijnen, waarna Agaton tot een lagedrukgebeid degenereerde. Boven de Zuid-Chinese Zee regenereerde op 25 januari het lagedrukgebied tot tropische depressie aldus het Chinees Meteorologisch Instituut (CMA) bron in het Chinees. Het CMA voorspelde, dat zij tot tropische storm zou aanwakkeren, wat echter niet gebeurde.

[bewerk] Tropische storm 1-W (Basyang) (JTWC & PAGASA)

Op 4 maart ontstond een tropische storm uit een storing, ten noorden van de evenaar, ten zuidoosten van Palau. Het JTWC doopte het tropische storm 1W en degradeerde de tropische cycloon, die over het algemeen een westelijke koers aanhield op 5 maart tot tropische depressie als gevolg van de schering. Op 5 maart bereikte Basyang windsnelheden (1 minuut) 65 km/uur en een minimale druk van 1000 mbar. Op 7 maart loste de tropische depressie op. Het systeem is nooit erkend door het Japans Meteorologisch Instituut.

[bewerk] Tyfoon Chanchu, Super-tyfoon 2-W (Caloy)

Tyfoon Chanchu op zijn hoogtepunt op 15 mei met windsnelheden tot 249 km/uur en een druk van 930 mbaar.

Het parcours, dat Chanchu aflegde.

Op 5 mei ontstond er een tropisch lagedrukgebied ruim ten oosten van de Filipijnen, dat westwaarts trok. De tropische onweersstoring kwam tot ontwikkeling en promoveerde tot tropische depressie 2-W op 8 mei en tot tropische storm Chanchu op 9 mei. De naam Chanchu is bijgedragen door Macau en betekent parel in de creoolse taal van Macau. Op 10 mei werd Chanchu gepromoveerd door het JTWC tot tyfoon en trok vervolgens door de Filipijnen, waar de tyfoon twee maal landde en 32 mensenlevens eiste en $1,9 miljoen schade aanrichtte. Boven de Zuid-Chinese Zee promoveerde ook het JMI Chanchu tot tyfoon en draaide vervolgens naar het noorden. Op 15 mei bereikte Chanchu super-tyfoonstatus, naast Ryan in 1995 de enige super-tyfoon in de Zuid-Chinese Zee in de geschiedenis en volgens het waarnemingscentrum van Hong Kong de zwaarste tyfoon in de maand mei. Op 18 mei landde Chanchu nabij de stad Shantou, waarbij 25 mensen omkwamen en Chanchu een schade van 7 miljard yuan aanrichtte. Chanchu verloor daarna spoedig zijn tropische kenmerken boven China.

[bewerk] Tropische storm Jelawat, 3-W (Domeng)

Het parcours, dat Jelawat aflegde.

Op 23 juni ontstond er een moessonstoring ten oost-zuidoosten van de Filipijnen. Het systeem trok west-noordwestwaarts over de Filipijnen. Boven de Zuid-Chinese Zee promoveerde de storing tot tropische depressie 3-W op 26 juni en op 27 juli werd het door het JMI gepromoveerd tot tropische storm Jelawat. Jelawat is bijgedragen door Maleisië en is de naam van een karpersoort. Jelawat bereikte zijn hoogtepunt met windsnelheden (1 min) tot 83 km/uur en een minimale druk van 996 mbar. Op 28 juni degradeerde Jelawat tot tropische depressie, die op 29 juni in het zuiden van China landde. Jelawat loste later die dag op. Jelawat liet veel neerslag achter; tot 310 mm in Haikou. Zeven mensen overleefden Jelawat niet en één werd vermist. Negentienduizend hectare akkerland werd verwoest evenals 190 huizen.

[bewerk] Tyfoon Ewiniar, Super-tyfoon 4-W (Ester)

Ewinar op zijn hoogtepunt op 5 juli

Het parcours van Ewinar.

Op 29 juni promoveerde de JTWC een tropische onweersstoring tot tropische depressie 4-W ten oosten van Palau. De tropische depressie trok naar het noordwesten en werd op 30 juni door zowel de JTWC als het JMI tot tropische storm gepromoveerd en kreeg de naam Ewiniar. Ewiniar, bijgedragen door Micronesië is een Micronesische Stormgod. Op 5 juli bereikte Ewiniar zijn hoogtepunt ten noordoosten van de Filipijnen met windsnelheden tot 241 km/uur (1 min) en tot 185 km/uur (10 min) en een minimale druk van 930 mbar. Daarna verzwakte Ewiniar langzaam boven koeler wordend water. Ewiniar trok als tyfoon over de Riukiu-eilanden en schampte de Chinese oostkust van de Oost-Chinese Zee en de Gele Zee. Op 10 juli landde Ewiniar als zware tropiche storm in Zuid-Korea en kwam daarna boven de Japanse Zee terecht, waarna hij zijn tropische kenmerken verloor. Ewiniar heeft tenminste 40 mensen het leven gekost. De schade is (nog) niet bekend.

[bewerk] Tropische depressie 3 (CMI)

Op 3 juli identificeerde het Chinees Meteorologisch Instituut (CMI) een tropische depressie op 200 km ten zuiden van Sanya op het eiland Hainan. Het CMI doopte het systeem tropische depressie 3, die vervolgens noordwesten trok en dezelfde dag landde op het eiland Hainan. Boven de Golf van Tonkin won tropische depressie 3 de volgende dag nog iets aan kracht en landde op 4 juli nabij de grens tussen Guangxi en Vietnam en loste spoedig daarna op.

[bewerk] Zware tropische storm Bilis, Tropische storm 5-W (tyfoon Florita)

Bilis op 13 juli ten oosten van Taiwan.

Het parcous van Bilis.

Op 7 juli ontstond er een tropische onweersstoring ten noordoosten van het eiland Yap in Micronesië. Het systeem won snel aan convectie en organisatie en promoveerde op 8 juli tot tropische depressie 5-W. Tropische depressie 5-W trok noordwestwaarts en promoveerde tot tropische storm Bilis op 9 juli. De naam Bilis is bijgedragen door de Filipijnen en betekent snel of snelheid in het Tagalog. Bilis promoveerde op 10 juli tot zware tropische storm en het PAGASA doopte de tropische cycloon Florita en promoveerde haar tot tyfoon, maar dat is nooit door het JMI of het JTWC erkend. Op 13 juli bereikt Bilis zijn hoogtepunt ten oosten van Taiwan met windsnelheden tot 110 km/uur (10 min) en een minimale druk van 970 mbar. Die dag landde Bilis op Taiwan en op 14 juli nogmaals op de Chinese kust in de provincie Fujian. Op 15 juli degradeerde Bilis tot tropische depressie boven het zuidoosten van China, die snel degenereerde tot resterend lagedrukgebied. Bilis richtte grote schade aan op de Filipijnen, in de Republiek China en de Volksrepubliek China. Bilis eiste 630 mensenlevens en veroorzaakte voor meer dan $2,5 miljard schade.

[bewerk] Tyfoon Kaemi, 6-W (Glenda)

Het parcours van Kaemi.

Kaemi op 22 juli ten noordoosten van de Filipijnen.

Tropische depressie 6-W vormde zich op 18 juli nabij de Carolinen. Dezelfde dag promoveerde tropische depressie 6-W tot tropische storm Kaemi. De naam Kaemi is bijgedragen door Zuid-Korea en is het Koreaanse woord voor mier. Kaemi won aan kracht en promoveerde op 20 juli tot zware tropische storm en op 21 juli tot tyfoon. Kaemi bereikt haar hoogtepunt met windsnelheden tot 148 km/uur (10 min) en een minimale druk van 960 mbar op 21, 22 en 23 juli. Kaemi landde op 25 juli nabij Jinjiang, Fujian als minimale tyfoon. Het PAGASA had de tropische cycloon oorsprokelijk tyfoon Gloria gedoopt, maar tyfoon Gloria viel samen met de troonrede van de Filipijnse president Gloria Macapagal-Arroyo. Het PAGASA veranderde Gloria in Glenda uit piëteit voor het presidentiële protocol. Maar het weerhield talloze demonstranten er niet van hun president met de tyfoon in verband te brengen. Kaemi veroorzaakte zware regenval en overstromingen op Taiwan en de noordelijke Filipijnen. In China eiste Kaemi ten minste 32 mensenlevens. Zestig mensen werden vermist.

[bewerk] Tropische depressie niet nader omschreven (Regionaal Meteorologisch Centrum van Kanton)

Op 21 juli identificeerde het Regionaal Meteorologisch Centrum van Kanton een tropische depressie op 300 km ten zuiden van Xisha. De tropische depressie had windsnelheden tot 45 km/uur en een minimale druk van 1002 mbar, maar de depressie verzwakte en was de volgende dag verdwenen.

[bewerk] Tyfoon Prapiroon, 7-W (Henri)

Het parcours van Prapiroon.

Tyfoon Prapiroon op 2 augustus boven de Zuid-Chinese Zee.

Op 28 juli ontstond tropische depressie 7-W ruim ten oost-zuidoosten van de Filipijnen en doopte haar tropische depressie Henri. De tropische depressie trok noordwaarts en promoveerde op 1 augustus tot tropische storm Prapiroon. De naam Prapiroon werd bijgedragen door Thailand en is de naam van een Thaise Regengod. Op 2 augustus promoveerde Prapiroon tot zware tropische storm en werd enkele uren later, 15h00 UTC door het JTWC en het Waarnemingscentrum van Hong Kong als Tyfoon erkend. Het JMI promoveerde Prapiroon negen uur later op 3 augustus. Prapiroon landde in het zuiden van China in de provincie Kanton op 3 augustus. Het vliegverkeer op Hong Kong International Airport had ernstig te lijden onder de tropische cycloon en 70% van alle vluchten van en naar Hong Kong werden geannuleerd of vertraagd of werden omgeleid. Zeshonderdzestigduizend mensen moesten worden geëvacueerd. Praoiroon trof ook de provincies Hunan, Guangxi en Hainan. Prapiroon eiste 77 mensenlevens en veroorzaakte 5,4 miljard Yuan aan schade.

[bewerk] Zware tropische storm Maria, Tyfoon 9-W

Het parcours van Maria

Maria op haar hoogtepunt op 7 augustus. Het JTWC promoveerde Maria tot tyfoon, maar dit werd niet door het Japans Meteorologisch Instituut erkend.

Op 4 augustus identificeerde het JMI een tropische depressie (9-W) ten zuidwesten van het Japanse eiland Minami Torishima. De volgende dag promoveerde tropische depressie 9-W tot tropische storm Maria, nie noordwestwaarts. De voornaam Maria was voorgedragen door de Verenigde Staten. Op 6 augustus promoveerde Maria tot zware tropische storm en het JTWC promoveerde Maria heel even tot tyfoon, hetgeen niet door het JMI erkend werd. Maria had toen haar hoogtepunt bereikt met windsnelheden tot 110 km/uur (10 min) en een minimale druk van 975 mbar. Daarna draaide Maria naar het noorden en bedreigde Japan. Maria trok langs de Japanse westkust naar het noordoosten en verzwakte. Op 9 augustus verloor Maria haar tropische kenmerken.

[bewerk] Tyfoon Saomai, Super-tyfoon 8-W (Juan)

Tyfoon Saomai op 10 augustus ten noorden van Taiwan, net na zijn hoogtepunt. Op zijn hoogtepunt was Saomai een zeer krachtige tyfoon, die wat intensiteit betreft overeenkwam met de vijfde categorie op de schaal van Saffir en Simpson.

Tyfoon Saomais parcours.

Op 31 juli ontstond een tropische onweersstoring ten oosten van de Micronesische Chuuckeilanden. De storing trok noordwestwaarts en het JTWC ontwaarde op 4 augustus, dat zich tropische depressie 8-W uit de tropische onweersstoring had ontwikkeld bij de Carolinen. Het JMI erkende dit negen uur later op 5 augustus en die dag promoveerde tropische depressie 8-W tot tropische storm Saomai. Saomai was door Vietnam bijgedragen en is een samentrekking van sao Mai, dat 'Morgenster' betekent en verwijst naar Venus. Op 6 augustus promoveerde Saomai tot zware tropische storm en op 7 augustus tot tyfoon. Daarna maakte Saomai een snelle krachtstoename door en bereikte op 9 augustus haar hoogtepunt ten noordoosten van Taiwan met windsnelheden tot 176 km/uur (10 min), 259 km/uur (1 min) en een minimale druk van 925 mbar. Gemeten op de schaal van Saffir en Simpson zou dat overeen komen met een vijfde-categorieorkaan. Saomai passeerde ten zuiden van het eiland Okinawa en draaide meer en meer bij naar het westen. Saomai schampte het noorden van Taiwan, voordat hij op 10 augustus landde in de Chinese provincie Zhejiang nog steeds met een intensiteit, die overeenkomt met de vierde categorie. Boven China verzwakte Saomai op 11 augustus uiteindelijk tot tropische depressie, die snel daarna oploste. In China werden 990.000 mensen uit de provincie Zhejiang en 569.000 mensen uit Fujian werden geëvacueerd en in schuilkelders ondergebracht. Meer dan 20.000 soldaten van het Volksleger werden gemobiliseerd. Saomai eiste meer dan 441 slachtoffers, voornamelijk in China. De stormwinden, ardverschuivingen en overstromingen vernietigden tienduizenden woningen en tienduizenden hectaren akkerland. Saomai veroorzaakte meer dan 6,3 miljard Yuan schade.

[bewerk] Zware tropische storm Bopha, Tropische storm 10-W (Indai)

Zware tropische storm Bopha op haar hoogtepunt op 8 augustus ten oosten van Taiwan.

Het parcours, dat Bopha aflegde.

Het JMI ontwaarde op 5 augustus boven de Grote Oceaan tropische depressie 10-W, die noordwestwaarts trok en promoveerde haar dezelfde dag tot tropische storm Bopha. Bopha draaide bij naar het westen en passeerde ten noordwesten en ten noorden van de Filipijnen, alwaar de zuidwest-moesson door haar werd gestimuleerd. De naam Bopha is voorgedragen door Cambodja en is zowel een Cambodjaanse meisjesnaam als een Combodjaanse bloem. Op 7 augustus promoveerde Bopha tot zware tropische storm, waarna zij iets in intesiteit fluctueerde. Bopha bereikte haar hoogtepunt met windsnelheden tot 93 km/uur (10 min) en een minimale druk van 985 mbar. Op 8 augustus degradeerde Bopha tot tropische storm en zij landde op 9 augustus op Taiwan. Boven het eiland verloor zij aan kracht en degradeerde tot tropische depressie. Weer boven het noorden van de Zuid-Chinese Zee degenereerde tropische depressie Bopha verder tot een resterend lagedrukgebied op 10 augustus.

[bewerk] Tropische storm Wukong, 11-W

Tropische storm Wukong op 13 augustus ten zuiden van Japan.

Het tracé dat Wukong aflegde.

Op 12 augustus vormde zich tropische depressie 11-W ten zuiden van het Japanse eiland Iwo Jima. Tropische depressie 11-W trok naar het west-noordwesten en promoveerde op 13 augustus tot tropische storm Wukong. De naam Wukong is bijgedragen door de Volksrepubliek China en is de naam van een held uit een Chinees epos. Wukong nam vervolgens Sonamu in zich op en raakte vervolgens stationair boven Kyushu. Daarna vervolgde Wukong zijn koers naar het noord-noordwesten. Op 20 augustus degradeerde Wukong tot tropische depressie. Op zijn hoogtepunt ging Wukong gepaard met windsnelheden tot 83 km/uur (10 min) en een minimale druk 980 mbar.

[bewerk] Tropische storm Sonamu, 12-W (Katring)

Tropische storm Sonamu op 14 augustus boven de Grote Oceaan.

Koers, die Sonamu aflegde.

Op 13 augustus vormde zich tropische depressie 12-W zich ten zuiden van Naha op Okinawa. Later die dag promoveerde tropische depressie 12-W tot tropische storm Sonamu. Sonamu is bijgedragen door Noord-Korea en is Koreaans voor een soort denneboom. Op 15 augustus hinderde de uitstoot van tropische storm Wukong meer en meer Sonamu. De uitstoot gaf een schering over Sonamu, die door Wukong gedomineerd werd. Op 16 augustus degredeerde Sonamu tot tropische depressie, die later door Wukong werd opgenomen. Op zijn hoogtepunt had Sonamu windsnelheden tot 74 km/uur (10 min) en een minimale druk van 992 mbar.

[bewerk] Tropische depressie 13-W (JTWC)

Tropische depressie 13-W op 25 augustus op het moment van haar landing in de provincie Kanton.

Het Chinees Meteorologisch instituut ontwaarde tropische depressie 13-W als eerste nabij de Chinese provincie Hainan. Daarna volgden het Waarnemingscentrum Hong Kong (dezelfde dag) en het JTWC op 24 augustus. Op 25 augustus landde tropische depressie 13-W op de kust van de provincie Kanton, waarna de tropische cycloon snel boven land oploste. Het JMI heeft de tropische cycloon nooit erkend.

[bewerk] Tyfoon Ioke, Super-tyfoon 1-C, Orkaan Ioke (CPHC)

Zie Ioke (orkaan, tyfoon) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Ioke, als vierde-categorieorkaan op 22 augustus om 4h00 UTC.

Voor de volledigheid is het eerdere verloop van Ioke in het basin van de centrale Grote Oceaan toch hier beschreven. Op 16 augustus verscheen er een storing op de Grote Oceaan in een trog van lage druk, ver ten zuidoosten van Hawaï. Deze storing trok westwaarts, en vertoonde meer en meer convectie, maar bezat geen gesloten circulatie. Deze ontwikkelde zich langzaam, ondanks dat de winden op grote hoogte aanvankelijk niet gunstig waren voor cyclongenesis. Op 20 augustus promoveerde het systeem tot tropische depressie 1-C nabij 10°NB, 158°WL, oftewel 1250 km ten zuiden van Honolulu en maakte vanaf dat moment deel uit van het orkaanseizoen van het centrale deel van de Grote Oceaan 2006. Tropische depressie 1-C trok verder west-noordwestwaarts en promoveerde enkele uren later tot tropische storm Ioke. In het basin van de centrale Grote Oceaan zijn tropische cyclonen geen allerdaags verschijnsel; elk jaar vormen er zich een paar, maar het is 4 jaar geleden, dat de laatste tropische depressie promoveerde tot tropische storm en een naam kreeg. De naam Ioke is de Hawaiaanse versie van de Engelse naam Joyce. Ioke nam snel in kracht toe en promoveerde binnen 24 na haar ontstaan tot de eerste orkaan in het basin van de centrale Grote Oceaan in vier jaar. Ioke trok in west-noordwestelijke richting onder invloed van een trog van lagedruk in de middelste en hogere lagen van de atmosfeer ten noordwesten van Ioke, dat in samenspel met een rug van hogedruk ten oost-noordoosten van Ioke voor een west-noordwestelijke stroming zorgde. Ioke won snel aan kracht en bereikte op 21 augustus de derde categorie, waarmee zij de eerste majeure orkaan in het basin van de centrale Grote Oceaan werd. Ioke ontwikkelde een robuste, symetrische oogrok en bereikte zes uur later op 22 augustus haar voorlopig hoogtepunt met windsnelheden tot 213 km/uur en een minimale druk van 945 mbar; een orkaan van de vierde categorie. Daarna verzwakte Ioke door zuidwestelijke schering van ongeveer 18 knopen. Op 23 augustus passeerde Ioke rakelings ten zuidwesten van Johnstoneiland als stevige tweede-categorieorkaan. Het eiland, een natuurreservaat is sinds een jaar onbewoond. Toch moesten 13 opvarenden van een onderzoeksschip van de Amerikaanse luchtmacht dekking zoeken voor Ioke in een verlaten, orkaanbestendige bunker. Daarna won Ioke opnieuw aan kracht: haar oog werd gereconstrueerd en haar vorm won aan symetrie, zodat zij op 24 augustus opnieuw de derde categorie bereikte. Door de sterke, opbouwende rug van hoge druk aan haar noordflank in combinatie met een westwaarts trekkende trog van lage druk net ten westen van de datumgrens draaide Ioke bij van het noordwesten naar het west-noordwesten en later naar het westen. Daarna won zij nog meer aan symetrie en haar oogrok werd robuust en weer geheel gesloten.

Infraroodbeeld van orkaan Ioke op 25 augustus 2006 om 1h00 UTC, enkele uren voordat zij tot de vijfde categorie promoveerde. De dieprode kleuren geven de laagste temperaturen aan en het donkerste violet is het warmst. Let op het oog, dat donkerder blauw van kleur, en dus warmer is, dan de gebieden buiten de schijf, die Ioke voorstelt. Dit beeld past bij een intense orkaan met T-nummer 6,5 à 7,0.

Zij bereikte op 25 augustus de vijfde categorie. Dit is op zich al geen alledaags verschijnsel, het is in het basin van de centrale Grote Oceaan slechts de vijfde orkaan van de vijfde categorie in de geschiedenis. Echter Ioke is de enige vijfde-categorieorkaan, die geboren en getogen is in dit basin (cyclogenese, tropische-stormstatus, orkaanstatus, majeure-orkaanstatus en de vijfde categorie allemaal bereikt in het eigen basin). De laatste orkaan, die in het basin van de centrale Grote Oceaan de vijfde categorie bereikte, was orkaan John in 1994 en zoals zijn naam verraadt, kwam hij -zoals alle andere vijfde-categorieorkanen voor Ioke- oorspronkelijk uit een ander basin. Daarna maakte zij op 25 en 26 augustus een oogrokvervangingscyclus door, waardoor zij tijdelijk tot de vierde categorie verzwakte. Toen zij de cyclus had voltooid, koelde haar cirrusbewolking opnieuw af tot -72°C à -75°C en promoveerde zij twaalf uur later op 26 augustus nogmaals naar de vijfde categorie met een iets lagerde druk; 920 mbar. De rug van hoge druk aan haar noordflank breidde zich nog verder westwaarts uit, zodat Ioke op 27 augustus bijdraaide naar het west-zuidwesten. Enkele uren later die dag bereikte Ioke de datumgrens, waar zij haar titel orkaan aflegde en verder ging als tyfoon Ioke.Tyfoon Ioke maakte vanaf dat moment deel uit van het tyfoonseizoen van de Grote Oceaan 2006. Na haar oversteek van de datumgrens zakte zij opnieuw naar de vierde categorie, maar bereikte op 29 augustus opnieuw de vijfde categorie. Op 31 augustus passeerde Ioke rakelings ten noordoosten van Wake-eiland. Daarna verzwakte Ioke gestaag boven koeler wordend water. Op 3 september naderde een trog van lage druk op grote hoogte vannuit het westen en stuwde Ioke in een noordwestelijke richting. Bovendien begon Ioke schering te ondervinden door de trog. Op 4 september begon Ioke, terwijl zij Japan naderde, steeds meer naar het noorden en later naar het noordoosten bij te draaien. Zij koerste noordoostwaarts ruim ten oosten van de Japanse kust boven steeds koeler water en degradeerde op 5 september tot zware tropische storm. Op dat moment begon zij echter haar teopische kenmerken te verliezen ten noordoosten van Japan en 12 uur later staakte het Joint Typhoon Warning Center zijn observaties van Ioke. Later degradeerde op 6 september het Japans Meteorologisch Instituut Ioke tot zware tropische storm en verklaarde op 7 september, dat Ioke een extra-tropischestorm was geworden.

[bewerk] Tyfoon Shanshan, 14-W (Luis)

Shanshan met windsnelheden tot 185 km/uur (10 min) en windstoten tot 269 km/uur, op 16 september na haar passage over de Yaeyamaeilanden, hier ten zuiden van het oog op de satellietfoto te zien.

Op 9 september identificeerde het Waarnemingscentrum van Hong Kong de tropische depressie als eerste op 460 km ten noorden van het eiland Yap. Het JTWC volgde dezelfde dag en het Japans Meteorologisch Instituut op 10 september. Tropische depressie 14-W trok noordwestwaarts. Dezelfde dag doopte het PAGASA het systeem Luis en het JMI promoveerde de tropische depressie tot tropische storm Shanshan. De naam Shanshan is voorgedragen door Hong Kong en is een Chinese meisjesnaam. Shanshan nam snel in kracht toe en promoveerde op 11 september tot zware tropische storm. Later die dag promoveerde het JTWC Shanshan tot tyfoon en op 12 september volgde het JMI. Shanshan trok aanvankelijk westwaarts richting Taiwan en fluctueerde in intensiteit. Ten oosten van Taiwan wennde Shanshan zich naar het noorden en nam in kracht toe. Op 16 september trok Shashan op haar hoogtepunt met windsnelheden tot 185 km/uur (10 min) of 222 km/uur (1 minuut) over de Yaeyamaeilanden. Op 17 september landde Shanshan op Kyushu en begon haar tropische kenmerken te verliezen. Daarop staakte het JTWC zijn adviezen. Het JMI echter bleef Shanshan volgen totdat zij haar transitie tot extratropische storm had voltooid. Op 18 september degradeerde tyfoon Shanshan tot zware tropische storm. Op 19 september had Shanshan haar tropische kenmerken volledig verloren en staakte ook het JMI het volgen van de cycloon. Shanshan eiste negen mensenlevens, voornamelijk op het eiland Kyushu. Een windhoos, waarmee Shanshan gepaard ging, deed een trein ontsporen bij Nobeoka, Miyazaki, waarbij wonderwel geen slachtoffers vielen.

[bewerk] Tropische depressie 15-W

Tropische depressie 15-W voor de Kantonese kust op 13 september.

Op 12 september ontwaarde het Waarnemingscentrum van Hong Kong (WHK) een tropische depressie boven de Zuid-Chinese Zee op 360 km ten oost-noordoosten van Xisha. De tropische depressie trok west-noordwestwaarts en werd later die dag door het Joint Typhoon Warning Center en het JMI erkend. Op 13 september nam de tropische depressie iets in kracht toe, tot haar hoogtepunt nmet windsnelheden tot 56 km/uur en een minimale druk van 1004 mbar, voordat zij landde op de Kantonese kust. Boven China loste tropische depressie 15-W snel op.

[bewerk] Tyfoon Yagi, Super-tyfoon 16-W

Yagi op 20 september met windsnelheden tot 213 km/uur, vlak voordat hij promoveerde tot super-tyfoon.

Vanaf 13 september dreef een storing ten noorden van Chuuk in Micronesië langzaam noordwaarts en het systeem begon zich langzaam beter te organiseren. Op 17 september promoveerden zowel het JTWC als het JMI de storing tot tropische depressie 16-W. Enkele uren later wakkerde tropische depressie 16-W aan tot tropische storm Yagi. Yagi dreef doelloos boven het westelijk deel van de Grote Oceaan. De naam Yagi is Japans en betekent steenbok. Op 18 september promoveerde Yagi tot zware tropische storm en het JTWC promoveerde Yagi die dag tot tyfoon en het JMI volgde een dag later. Yegi begon daarna westwaarts te trekken en versnelde weldra. Ook won Yagi behoorlijk in kracht, draaide bij naar het noordwesten en promoveerde op 21 september tot super-tyfoon en bereikte vervolgens de vijfde-categorie. Yagi is na Ioke en Saomai de derde super-tyfoon van het seizoen en de derde tyfoon, die de vijfde categorie bereikt. Yagi nam de voplgende dag in kracht af en degradeerde op 22 september tot tyfoon. Op 23 september begon Yagi zijn transformatie tot extra-tropische cycloon en het JTWC staakte zijn waarschuwingen ten aanzien van Yagi op 24 september. Daarna wendde Yagi zich versneld naar het noordoosten en voltooide zijn transformatie tot extra-tropische cycloon ten zuiden van de westelijke Aleoeten op 25 september.

[bewerk] Tropische storm 17-W (JTWC)

Tropische storm 17-W op zijn hoogtepunt als zwakke tropische storm met windsnelheden tot 65 km/uur voor de kust van Vietnam.

Op 22 september ontwaarde het waarnemingscentrum van Hong Kong en het Chinees meteorologisch instituut een tropische depressie in de Zuid-Chinese Zee. De tropische depressie trok westwaarts en organiseerde zich beter. Op 23 september erkende het JTWC de tropische depressie als 17-W en promoveerde haar de volgende dag korte tijd tot tropische storm. Daarna degradeerde de westwaarts trekkende tropische storm 17-w tot tropische depressie, als gevolg van behoorlijke schering. Het Chinees Meteorologisch Instituut echter hield het op een tropische storm totaan de landing. Op 25 september landde tropische depressie 17-W ten zuiden van Hainan in Vietnam. Tropische storm 17-W veroorzaakte veel regen in het gebied tot 143 mm. Het JMI heeft tropische storm 17-W nooit erkend; tropische storm 17-W was de dertiende tropische storm die wél door het JTWC en niet door het JMI werd erkend, in de zes jaar, dat de huidige conventies omtrent klassificering en nomenclatuur van kracht zijn.

[bewerk] Tyfoon Xangsane, 18-W (Milenyo)

Tyfoon Xangsane op 27 september, vlak voordat Xangsane aan land ging in de Filipijnen.

Op 25 september promoveerde het PAGASA een lagedrukgebied ten westen van de Filipijnen tot tropische depressie Milenyo. Het JTWC volgde spoedig en noemde het systeem tropische depressie 18-W. Milenyo/18-W nam in kracht toe en promoveerde tot tropische storm, dat zowel door het JTWC als het JMI op 26 september werd erkend. Van het JMI kreeg de tropische storm de naam Xangsane mee, dat door Laos is voorgedragen, en olifant betekent. Dezelfde dag nog promoveerde het JMI Xangsane tot zware tropische storm en het JTWC promoveerde Xangsane tot tyfoon. Later volgden het JMI en het PAGASA. Xangsane nam snel in kracht toe en bereikte de vierde categorie en landde op het eiland Samar op 27 september. Xangsane liet veel regen achter op de Filipijnen. Xangsane eiste 103 mensenlevens in de Filipijnen en legde veerdiensten in de archipel plat, waardoor 3500 reizigers strandden. In Manilla en omgevingen werden scholen en overheidsgebouwen gesloten. Daarna trok Xaangsane verder westwaarts en landde op 1 oktober nabij Hué in Vietnam als tyfoon. Boven land verzwakte Xangsane tot zware tropische storm. In Vietnam vielen ten minste 16 slachtoffers. Op 2 oktober degradeerde Xangsane tot tropische depressie boven Laos.

[bewerk] Tropische depressie 19-W (Tropische storm Neneng)

Actief

Op 1 oktober ontwikkelde tropische depressie 19-W zich uit een lagedrukgebied net ten oosten van de Filipijnen. De tropische depressie werd erkend door het JTWC en het JMI. Het PAGASA promoveerde tropische depressie 19-W tot tropische storm Neneng.

[bewerk] Actuele Status

Om 03h00 UTC, 2 oktober bevindt tropische depressie 19-W zich nabij 14,4° Noorderbreedte, 131,1° Oosterlengte en trekt met 19 km/uur westwaarts. Tropische depressie 19-W gaat gepaard met doorstaande windsnelheden (1 min) tot 56 km/uur en met windstoten tot 74 km/uur en een minimale druk van 998 mbar.

Zie ook de volgende verwijzingen:

• Recentste waarschuwing van het JTWC betreffende Tropische depressie 19-W.

[bewerk] Namen

Het Japans Meteorologisch Instituut hanteert de volgende lijsten. De lijsten worden continu gebruikt en niet onderbroken door de kalender zoals in de Atlantische Oceaan of de oostelijke Grote Oceaan. Op de lijst heeft ieder land in het Vere Oosten twee namen bijgedragen. De zwartgedrukte namen zijn gebruikt. De volgende naam, die aan de beurt is, is Bebinca.

Ioke komt uit het basin van de centrale Grote Oceaan en is Hawaïaans voor Joyce.

[bewerk] Filipijnse lijst

Het PAGASA hanteert een lijst met namen, die wel door de kalender wordt onderbroken (ieder seizoen beging dus met 'A').

[bewerk] Zie ook

• Atlantisch orkaanseizoen 2006
• Orkaanseizoen van de Grote Oceaan 2006

[bewerk] Externe verwijzingen

• Typhoon2000 Filipijnse tyfoon website
• Joint Typhoon Warning Center
• Vertaling van de verschillende bijgedragen namen (JMA)
• Japans Meteorologisch Instituut - Informatie tropische cyclonen (日本語)
• Digital Typhoon - Tyfoon satellietbeelden en informatie
• PAGASA - Tropische cyclonen informatie voor de Fillippijnen
• Tropische cyclonen informatie gepubliceerd door Hong Kong
• Tropische cyclonen informatie gepubliceerd door Taiwan