Toeroechansk

Toeroechansk
In het wapen van Toeroechansk is een sabelmarter te zien als verbeelding van de vroegere levendige handel van de plaats in huiden


Kerngegevens
Deelgebied	kraj Krasnojarsk
Rayon	Toeroechanski
Inwoners	4.849 (volkstelling 2002)
Coördinaten	65°49′NB 87°58′OL
OKATO-nummer
Netnummer	(+7)
Tijdzone	UTC+7 (KRAT)
Officiële website	n.b.

Toeroechansk (Russisch: Туруханск; [Toeroechansk]) is een dorp (selo) in de Russische kraj Krasnojarsk. Het ligt op 1474 kilometer ten noorden van Krasnojarsk aan de samenloop van de Jenisej en de Beneden Toengoeska waar het dienst doet als haven.

[bewerk] Geschiedenis

Toeroechansk werd gesticht in 1607 als een winterkamp (зимовье) voor kozakken en handelaren en was een van de eerste Russische nederzettingen in Siberië. Na de desastreuze branden in Mangazeja in 1619 trokken veel inwoners van deze stad naar Toeroechansk en de allesverwoestende branden van 1642 en 1662 en de bezeting door de streltsy leidde uiteindelijk tot het volledig verlaten van de plaats en de migratie van haar inwoners en gouverneur naar Toeroechansk. Toeroechansk werd daarop bekend als Nieuw Mangazeja (Novajs Mangazeja). Rond 1660 werd er het Troitski-klooster gebouwd en in 1677 werd er een houten fort met vier torens en met kannonen gebouwd (Novomangazeja-fort). De nederzetting had in de tweede helft van de 17e en tijdens de gehele 18e eeuw een van de grootste handelsmarkten van Siberië, waar handelaren en kooplui kwamen uit heel Rusland. Dit kwam door de overvloed aan sabelmarters en onderworpen 'inorodtsy' rond de plaats, die jasak moesten afdragen. De markthal had 25 kramen en er waren vele tijdelijke banken en poppenkasten op de pleinen. Op 25 wersten van Toeroechansk werd markt gehouden op grote en kleine schepen. In 1782 kreeg Toeroechansk de status van stad en in 1785 werd Toeroechansk de hoofdplaats van een oejezd. Na 1822 verlieten de overheidsfunctionarissen de stad, raakte de handel in de plaats in verval en trokken de inwoners weg.

In het Russische Rijk en de Sovjet-Unie werd Toeroechansk veel gebruikt als bannelingsoord voor politieke gevangenen. Onder de personen die hierheen werden verbannen waren Julius Martov, Jakov Sverdlov, Josef Stalin, Marina Tsvetajevas dochter Ariadna Efron en aardsbisschop Loeka Vojno-Jasenetski. In 1925 had de plaats zoveel inwoners verloren dat haar de stadstatus werd ontnomen.

[bewerk] Demografie

Ontwikkeling van het inwoneraantal
Jaar	1897	1989	2002
Bevolking	200	8.900	4.800

In het district Toeroechanski woont het merendeel van het volk van de Ketten (53% bij de laatste volkstelling van de Sovjet-Unie in 1989), waarvan een minderheid nog de Jenisejtaal Ket (Jenisej-Ostjaaks) spreekt. Ket wordt ook gesproken als tweede taal door een minderheid van de Selkoepen in het district.^[1]

[bewerk] Noten

↑ (en) Indigenous Minority Languages of Russia: Ket: General overview - 3 augustus 2001

[bewerk] Bronnen

Bron(nen):

Dit artikel, of een eerdere versie daarvan, bevat informatie uit het Brockhaus en Efron Encyclopedisch Woordenboek uit 1906 die zich in het publiek domein bevindt.