Sumatra hoen (groot)
Sumatra (Ayam gallak)
Geschiedenis
Over het ontstaan van het ras heerst nogal wat speculatie. Sommigen beweren dat ze een subras zouden zijn van Junglehoenders voor er ingekruisd werd met andere rassen. Anderen geloven dat ze een kruising zijn van Gallus varius, Groene junglehoenders of zelfs dat het fazantenkruising zou kunnen zijn. Hoe dan ook, het is ontstaan op Sumatra (Indonesië- Soenda eilanden) en is een van de oudere hoenderrassen. Ondanks de elegante verschijning zijn het toch echte vechthoenders. Onder de naam Ayam Sumatra waren de Sumatra’s zuiver in gebruik voor hanekampen.
Rond 1850 zijn ze in Amerika ingevoerd waar ze door hun intense, groene glans en exotische karakter al snel aan populariteit toenamen. Nadat de hanekampen met dit ras aan populariteit verloor is men ze voor de show gaan fokken. In 1883 zijn ze in Amerika gestandardiseerd en opgenomenin de ASP (American Standard of Perfection) Rond diezelfde periode zijn ze in Duitsland geïntroduceert en rond 1900 in Groot-Britannië waarna andere Europese landen ook volgden. In Nederland is de krielvariant gefokt, zowel in zwart als blauw, maar gezien hun aantal is dat momenteel een zeldzame verschijning.
Raskenmerken
Kleurslagen
In Nederland is alleen de zwarte kleurslag met kevergroene glans erkend en daarmee ook de meest bekende kleurslag.
Echter in Duitsland komen zwart rode dieren ook voor en in de oude DDR bestonden zelfs wildkleurigen, maar deze zijn uiterst zeldzaam.
In Scandinavische landen en Amerika komen naast zwarte dieren ook blauwe dieren voor, en er zouden ooit door inkruising met witte leghorns een aantal witte exemplaren gefokt zijn, maar daar is weinig meer van te vinden. In de jaren 90 van de 20e eeuw zijn er blauwe dieren uit Scandinavië naar Nederland gehaald en met die basis zijn er nu een aantal fokkers van blauwe dieren. De blauwe dieren zijn te kruisen met zwarte. Uit blauwe onderlinge kruisingen kunnen vuilwitte (Splash) tevoorschijn komen, die uiterst geschikt zijn om de blauwe kleur te intensiveren, mocht deze te donker zijn. 
Exterieur
De houding van Sumatra doet fazantachtig aan, het lichaam wordt nagenoeg horizontaal gedragen. Zowel haan als hen hebben een laaggeplaatste, drierijige erwtenkam, die zo klein mogelijk moet zijn. Dit kenmerk stamt nog uit de hanenkamp tijd, aangezien grote kammen sneller verwonden en hevig bloeden.
De kopversierselen variëren van rood tot purperrood. Bij jonge dieren zie je vaak dat deze lichter zijn en naarmate ze ouder worden zie je ze steeds donkerder worden. De ogen zijn bruin tot donkerbruin (hoe donkerder hoe beter) zolang er nog maar onderscheid is te zien tussen iris en pupil. De kop is opvallend klein (slangenkop), wat een typisch raskenmerk is.
De bevedering is strak aanliggend en vol. Zadelbehang en halsbehang zijn bijzonder rijk. De staart is rijk bevederd en de sikkels buigen pas na tweederde van de lengte om, liefst niet slepend. De veerschachten zijn erg stijf en hard.
Bij de hennen zijn de bovenste staartstuurveren gebogen. De poten zijn zwartachtig tot olijfgroen, met gele zolen. Witte zolen zijn op shows een uitsluitingsfout. Soms is de zool geel zwart gevlekt hetgeen gepaard lijkt te gaan met donkerdere kopversierselen.
Sumatrahanen kunnen meersporig zijn, wat ook een typisch raskenmerk is. Bij sommige stammen groeien meerdere sporen volledig uit terwijl andere alleen spooraanzet vertonen.
