Statische elektriciteit
Onder statische elektriciteit wordt elektriciteit bedoeld waarbij geen stroom loopt, maar wel een hoge (gelijk)spanning aanwezig is.
Elektrische tegenpolen trekken elkaar aan. Dus als er geen stroom loopt is er toch een effect. Statische elektriciteit kan met apparatuur opgewekt worden, maar ook mechanisch.
Door wrijving van verschillende materialen kan statische elektriciteit opgewekt worden. In een elektriseermachine, zoals de Van de Graaffgenerator, wordt dat principe gebruikt. Personen kunnen statisch geladen worden door de wrijving tussen schoenzolen en vloerbedekking; het aanraken van metaal kan dan voor een ontlading zorgen.
Een onweersbui is statisch geladen, en de bliksem is de ontlading van statische elektriciteit.
[bewerk] Bijzonderheden
Bij statische elektriciteit kunnen haren overeind gaan staan, vooral als iemand de haren pas gewassen heeft. Dat kan een waarschuwende functie hebben. Vlak voordat bliksem ergens inslaat, zal op de grond plotseling een lading en statische elektriciteit ontstaan. Als dat gevoeld wordt kan mogelijk snel op de hurken gaan zitten misschien nog helpen. Zelfs bij het repareren van een televisietoestel met een beeldbuis (CRT) is soms aan de haren van de hand te voelen of er in de buurt een hoogspanning is.
De energie van veel statische ontladingen is zo laag dat spanningen van minder dan 3000 volt vaak niet eens gevoeld worden.
[bewerk] Computerhardware
Bij het werken met computerhardware moet men oppassen met statische elektriciteit: Als iemand statisch geladen is en hardware aanraakt kan de hardware beschadigd raken. Dit kan worden voorkomen door de statische elektriciteit kwijt te raken door een geaard voorwerp zoals bijvoorbeeld een verwarming aan te raken. Het gaat om het 'potentiaalverschil' Hiermee wordt bedoeld het verschil in statische lading tussen de handen en bijvoorbeeld het computergeheugen wat geplaatst wordt. Dat moet nagenoeg nul zijn, cq vereffend zijn. Het heeft dus niets met 'aarden' van het gewone elektriciteitnet te maken. Deze begrippen worden geregeld door elkaar gehaald.
[bewerk] Trivia
Sommige hoofdkussens bevatten verschillende materialen, zoals wol en polyether. Als zo'n kussen in het donker wordt gekneed, kunnen binnenin kleine vonkjes ontstaan waardoor het lijkt alsof het hoofdkussen even een beetje licht geeft. Ook allerlei andere materialen kunnen vonken veroorzaken.
Een ander trucje is om een ballon tegen een trui te wrijven en dan tegen het plafond te gooien, waar hij uren kan blijven "plakken".
Zie ook: Elektrische lading
