Sophie Redmond
Jeanne Sophie Everdine Redmond (14 januari 1907 – 18 september 1955) was een Surinaams arts, politica, toneelschrijfster, actrice, feministe.
[bewerk] Biografie
Redmond werd geboren te Paramaribo als dochter van de onderwijzer Philippus Redmond en Adolfina Herku. Na de lagere school en de MULO met HBS met goed gevolg te hebben doorlopen, wilde ze in 1925 ingeschreven worden op de Geneeskundige School. Haar vader raadde het haar af; onderwijzeres worden was in die tijd voor een zwarte vrouw het hoogst haalbare. De directeur van de school weigerde haar aanvankelijk in te schrijven. Maar Redmond zette door, en ondanks alle discriminatie die zij tijdens haar studie ondervond studeerde ze in 1935 af, als eerste Creoolse vrouw.
Vervolgens vestigde Redmond zich als arts in Paramaribo. Ze behandelde arme patiënten dikwijls gratis, en gaf ook adviezen over huwelijksproblemen en financiële problemen. Aanvankelijk deed ze dat alleen in haar artsenpraktijk, maar later ook via radiopraatjes in het Sranantongo onder de titel Datra mi wan aksi joe wan sani (Dokter mag ik u wat vragen?)
Na de Tweede Wereldoorlog werd Redmond ook politiek actief. In 1948 speelde ze een rol in het volkstoneelstuk Misi Jana e go na stembus (Miss Jana gaat naar de stembus). Of ze aan dit toneelstuk, dat op kluchtige wijze in het Sranantongo voorlichting gaf over de Algemene verkiezingen van 1948, ook heeft meegeschreven is niet zeker. Van het volgende toneelstuk Grontapoe na asi tere (De wereld is een ezelstaart) uit 1950 staat vast dat ze het samen met onderwijzeres Paula Velder schreef. Daarnaast schreef ze nog enkele andere toneelstukken, dikwijls over volksgebruiken en sociale wantoestanden: A sowtoe (De zucht) en Jezus na watra foe libi (Jezus is het levenswater), levendige stukken in Sranan en Surinaams-Nederlands.
Ze ontpopte zich steeds meer als voorvechtster van de Surinaamse cultuur; ging gekleed in de traditionele koto, weigerde importvoedsel te eten, en streefde naar wetenschappelijk onderzoek naar de werking van Surinaamse kruiden.
In 1950 deed ze mee aan de verkiezingen als onafhankelijk kandidaat, maar ze haalde geen zetel. Sophie Redmond overleed op 48-jarige leeftijd in 's Landshospitaal te Paramaribo, nadat ze eerder die dag plotseling onwel was geworden tijdens een vergadering.
Redmond was sinds 1941 gehuwd met Louis Monkau. Het echtpaar had geen kinderen.
Na haar dood werd onder meer een straat in haar geboortestad naar haar genoemd, en bij het Academisch Ziekenhuis van Paramaribo staat een borstbeeld van haar. Een stichting zette haar werkzaamheden voort.
[bewerk] Literauur over Sophie Redmond
- Thea Doelwijt, & Marijke van Geest. De inspiratie van Sophie Redmond. In: Oso; tijdschrift voor Surinamistiek, 3 (1984), nr. 2, december, pp. 235-241.
- Hilly Axwijk, Sophie Redmond: baanbreekster, kultureel-hervormster, lichtend voorbeeld...: een levensschets i.v.m. de `SR-onderscheiding'. Amsterdam 1992.
- Michiel van Kempen, Een geschiedenis van de Surinaamse literatuur. Breda: De Geus, 2003, deel I, pp. 544-546.
