Soapserie
Een soapserie of kortweg soap is een televisieserie die oorspronkelijk meestal in de middag wordt uitgezonden en waarin van dag tot dag de belevenissen van personen in een fictieve wereld worden gevolgd. De doelgroep bestaat meestal vooral uit huisvrouwen. Vooral de emotionele interacties en de relaties tussen de hoofdpersonen staan in het middelpunt van de aandacht. Een aantal plotlijnen lopen door elkaar en er is nimmer een duidelijk eind aan de verwikkelingen.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
De naam 'soapserie' is afgeleid van het Amerikaanse 'soap opera'. Deze werden in de jaren '20 voor het eerst op de radio, en vanaf de jaren '40 ook op televisie uitgezonden en werden daar gesponsord door wasmiddelfabrikanten die de uitzendingen geregeld voor hun reclames onderbraken.
Inmiddels is het soapfenomeen zodanig gegroeid dat er zenders zijn die niets anders uitzenden, zoals Soapnet.
[bewerk] Kenmerken
Sommige soapseries worden eenmaal, maar de meeste 4-5 maal per week uitgezonden. Er is dus voor de scriptschrijvers, het productie- en regieteam en de acteurs meestal weinig tijd voor de voorbereiding en het opnemen van de afleveringen. De dialogen zijn onder meer daarom per scène vrij kort en de afleveringen worden op een efficiënte en goedkope manier opgenomen. De beelden bestaan vrijwel alleen uit mensen die met elkaar praten in een beperkt aantal decors, die telkens opnieuw terugkomen. Er wordt meestal veel gebruikgemaakt van "close-ups" van personages in de serie. Beeldwisselingen en -uitsnedes volgen gewoonlijk een standaardconcept. Een voorbeeld van zo'n standaard techniek is het tweegesprek: In plaats van dat de acteurs elkaar aankijken, staat de ene acteur dicht bij de camera en de andere iets verder van de camera af. Beide acteurs kijken in de camera. De voorste acteur staat dus met zijn rug naar de achterste acteur; iets dat in de praktijk natuurlijk zelden gebeurt, maar op de televisie wordt zo de emotie van beide spelers weergegeven.
Als er al echte gebeurtenissen optreden, worden deze niet vertoond, maar slechts besproken. Een ongeval is bijvoorbeeld een veelvoorkomende gebeurtenis in een soap. Het ongeval zelf komt niet in beeld, maar wel de gevolgen (de persoon in het ziekenhuis, liefst flink in het verband). Hetzelfde geldt voor een vechtpartij, een geboorte van een baby, etc. Ook als een persoon overlijdt wordt dat feit alleen besproken. Personen in de serie overlijden dan ook meestal niet aan ouderdom of ziekte, maar in onduidelijke omstandigheden, bijvoorbeeld in het buitenland. Dit maakt het mogelijk om een acteur die afscheid wil nemen van de serie, toch later weer terug te laten komen.
Per aflevering gebeurt er feitelijk weinig, waardoor de serie makkelijk te volgen is als een aantal afleveringen gemist wordt.
Elke aflevering eindigt met een spannende "cliffhanger", die ervoor zorgt dat de kijker vooral de volgende aflevering niet wil missen. Soapseries houden zo hun publiek vast.
[bewerk] Internetsoaps
Internetsoaps zijn soaps, zoals op televisie of radio, maar dan meestal geschreven in de vorm van een serie verhalen op het internet. Men zou ze kunnen beschouwen als een type themaweblog. Het aantal internetsoaps dat gebruik maakt van video was in 2006 nog erg klein, maar kent een grote groei door middel van websites zoals YouTube.
Er zijn twee soorten internetsoaps:
- Een fictieve soap is helemaal zelf bedacht, met alle karakters en verhaallijnen. Idee en uitwerking zijn totaal in de handen van de schrijver.
- Een spin-off is geïnspireerd op een bestaande soap, vergelijkbaar met wat fanfictie is voor een boek of film.
[bewerk] Voorbeelden
Voorbeelden van soaps, waarvan de met een * aangemerkte series ook op de Nederlandse televisie te zien zijn (geweest):
[bewerk] Nederland
De Fabriek -- Medisch Centrum West -- Spijkerhoek -- Goede tijden, slechte tijden -- Onderweg naar Morgen (ONM) -- Goudkust - Het Glazen Huis -- Samen -- Van Speijk -- IC
[bewerk] Vlaanderen
Familie -- Thuis -- Wittekerke
[bewerk] Duitsland
Lindenstraße -- Verbotene Liebe -- Marienhof -- Gute Zeiten – Schlechte Zeiten
[bewerk] Verenigde Staten
Dallas* -- Dynasty* -- The Bold and the Beautiful* -- As the World Turns* -- Peyton Place* -- Port Charles* -- Guiding Light* -- One Life to Live* -- General Hospital* -- All My Children* -- Passions* -- Days of our Lives* -- The Young and the Restless*
[bewerk] Verenigd Koninkrijk
Coronation Street* -- EastEnders*
Radio: The Archers
[bewerk] Australië
Neighbours* -- Sons and Daughters* -- Heartbreak High* -- Home and Away
[bewerk] Hongarije
Barátok közt (Onder Vrienden)
[bewerk] Turkije
[bewerk] Zuid-Afrika
eGoli -- 7de Laan -- Known Gods
