Smog
Smog is luchtvervuiling die in een bepaalde periode opeens sterk toeneemt. We spreken dan van smogepisoden. De stoffen die invloed hebben op het ontstaan van smog zijn vooral ozon en fijn stof en in mindere mate stikstofdioxide en zwaveldioxide. Deze smogepisoden kunnen een paar dagen tot enkele weken duren. In Nederland gebruikt men de term smog als er meer luchtverontreiniging is dan gewoonlijk, met mogelijk nadelige gevolgen voor de gezondheid.
Het woord smog is een combinatie van de Engelse woorden smoke en fog. Letterlijk vertaald betekent smog: door rook en uitlaatgassen vervuilde mist.
Inhoud |
[bewerk] Soorten
[bewerk] Zomersmog
Smog die ontstaat onder invloed van de zon en warmte heeft een andere samenstelling en andere gezondheidsrisico's dan smog die zonder zonnewarmte ontstaat. In de zomer bestaat smog vooral uit een mengsel van een groot aantal stoffen zoals: fijn stof, ozon, stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen.
[bewerk] Wintersmog
In de winter bestaat smog uit een mengsel van gassen (zoals zwaveldioxide) en fijn stof. De kans op ernstige smog door verhoogde concentraties stikstofdioxide en zwaveldioxide is er klein. In zeer uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld een grote brand op een olieraffinaderij, komt dit voor.
Tijdens de jaarwisseling treedt vaak in Nederlandse steden smogvorming op door het afsteken van grote hoeveelheden vuurwerk
[bewerk] Ernstige smog
Ernstige smog met ozon of fijn stof komt hooguit enkele dagen per jaar voor. Dit soort smog is alleen te bestrijden door de luchtkwaliteit te verbeteren. Tijdelijke maatregelen, zoals het stilleggen van het verkeer of industrie, hebben geen zin.
Stikstofdioxide in uitlaatgassen van het verkeer reageert onder invloed van de ultraviolette stralen van het zonlicht met vluchtige, organische stoffen in de atmosfeer. Daarbij ontstaat ozon. Door het verkeer komen zowel stikstofmonoxide als stikstofdioxide in de lucht. Stikstofdioxide veroorzaakt ozonvorming terwijl stikstofmonoxide ozon afbreekt. Het afbreken van de ozon gaat in minuten terwijl de vorming ervan uren duurt. Daardoor zal een sterke daling van het verkeer op korte termijn, zoals in het weekend, een verhoging van ozon veroorzaken. Zo hebben tijdelijke en in omvang beperkte maatregelen om de uitstoot te beperken dus het omgekeerde effect.
[bewerk] Smogsituaties
De Nederlandse Smogregeling 2001 en het bijbehorende scenario's geven aan wanneer er sprake is van smogsituaties en wat de gezondheidseffecten zijn, wie verantwoordelijk is voor de vaststelling van een smogsituatie en welke organisaties welke acties moeten ondernemen. Een belangrijk punt is bijvoorbeeld het geven van informatie aan publiek en maatschappelijke organisaties. Smogsituaties (concentraties in microgram per kubieke meter)
| Stoffen | Geen of geringe smog | Matige smog | Ernstige smog |
|---|---|---|---|
| ozon (uurgemiddelde) | minder dan 180 | 180-240 | meer dan 240 |
| zwaveldioxide (uurgemiddelde) | minder dan 350 | 350-500 | meer dan 500 (3 uur achtereen) |
| stikstofdioxide (uurgemiddelde) | minder dan 200 | 200-400 | meer dan 400 (3 uur achtereen) |
| fijn stof (daggemiddelde) | minder dan 50 | 50-200 | meer dan 200 |
[bewerk] Gezondheid
De drie smogniveaus hebben elk een ander effect op de gezondheid:
- geen of geringe smog: alleen extra gevoelige mensen / kinderen zullen bij deze mate van smog soms klachten krijgen;
- matige smog: klachten kunnen ontstaan bij mensen / kinderen die extra gevoelig zijn, maar ook bij mensen met aandoeningen aan de luchtwegen en bij mensen die zich zwaar inspannen in de buitenlucht;
- ernstige smog: effecten op de hele bevolking en toenemende klachten bij de risicogroepen.
| Bron(nen): |
|
