Sint-Antelinks

Sint-Antelinks is een plaats in de Belgische gemeente Herzele, gelegen in de provincie Oost-Vlaanderen. De plaats telt ongeveer 600 inwoners en is met haar 346 ha de kleinste deelgemeente van Herzele. Het hoogste punt ligt op 82 meter en het laagste punt op 29 meter.

[bewerk] Geschiedenis

In een akte uit 966 duikt de naam Ransbecca voor het eerst op. Het is een zeer oude plaatsnaam van Germaanse oorsprong en betekende de samenvoeging van raaf en bek. Deze benaming vinden we heden nog terug in de "Ransbeekstraat", "Hof te Ransbeke" en in de "Ransbeek" zelf. Ransbecca is ook de latijnse naam voor Ransbeek. Het is pas in 1299 dat het dorp onder zijn huidige naam te voorschijn komt.

Haar geschiedenis loopt lange tijd parallel met die van het buurdorp Woubrechtegem. Tot 1630 waren beiden een 's graven propre dorp', onder rechtstreeks bestuur van de Graaf van Vlaanderen. Later behoorden ze als leen tot de Ninoofse abdij. Pas in 1795 werden ze, door toedoen van de Franse bezetter, een volwaardige zelfstandige gemeente.

Eeuwenlang domineerden 2 boerderijen de landbouwbedrijvigheid in Sint-Antelinks. Het 'Hof te Roeselare' (in de Mutsaardstraat), reeds vermeld in 1002, was bezit van de Norbertijnen van Ninove. Het 'Hof te Ransbeek' (in de gelijknamige straat) behoorde tot de Nijvelse abdij. In de 12de eeuw heette dit oord nog "Ransbecca". Vanwaar de latere naam komt, is niet meteen duidelijk.

[bewerk] Bezienswaardigheden

In het centrum van het dorpje staat een kerk (1847-1848) met een toren uit ongeveer 1700. Het beschermde orgel in de kerk is gebouwd door één van de telgen van de Familie Van Peteghem, een bekend Vlaams geslacht van orgelbouwers. Een hardnekkig gerucht gaat dat toen Napoleon de streek bezette, hij de spits van de toren afbrak om zo een overzicht te hebben over de streek en eventueel oprukkende troepen. Bij helder weer kan je van de kerk de Oudenbergkapel van Geraardsbergen zien staan.

Sinds 2003 is de pastorie beschermd.

Buiten het dorp stond een houten windmolen uit 1427. De in 1944 beschermde windmolen 'Ter Rijst' of 'Buyssemolen' (lokaal genoemd naar de laatste molenaarsfamilie) stortte in de zomer van 1976 in. Restauratieplannen werden kort na de instorting opgemaakt door Ro Berteloot, architect-moulinoloog. In 2005 zijn nieuwe plannen gemaakt om de staakmolen te reconstrueren. Tot op heden (2006) is de reconstructie nog niet begonnen.

Op het grens van Sint-Antelinks met Sint-Lievens-Esse ligt het Duivenbos. Het bronbos is gelegen in een komvormig dal en herbergt een mooie voorjaarsflora met o.a. Bosanemoon, Daslook, Dagkoekoeksbloem, Dotterbloem. Het beheer van het bos in in handen van een lokale afdeling van Natuurpunt.

Jaarlijks voert de plaatselijke toneelvereniging, Ransbecca genaamd, een theaterstuk op. Het stuk, meestal een komedie, verzamelt de inwoners van Sint-Antelinks en van de vele dorpen in de omtrek elk jaar in de parochiale zaal.

[bewerk] Geboren in Sint-Antelinks

• Jules Victor Daem (1902), voormalig bisschop van het bisdom Antwerpen