Scouting Kapelaan Berix

Scouting Kapelaan Berix van de St. Pancratius parochie te Heerlen is een Nederlandse scoutinggroep. De groep bestaat sinds 1932 en behoort tot een der oudste scoutinggroepen van Limburg. Begonnen is het allemaal in 1932 in de historische Schelmentoren aan het kerkplein. De groep, destijds aangesloten bij de landelijke Vereniging Katholieke Verkenners, droeg oorspronkelijk de naam Sint Paulusgroep.

[bewerk] De eerste groepleiders

De eerste groepsleider was dr. Terhal, terwijl Nel Hol z.g., de eerste akela en Joof van der Velden de eerste hopman is geweest. De oprichting van de groep kwam tot stand ondanks dat er in die dagen ook mensen waren die erg sceptisch tegen de uit Engeland afkomstige padvinderij aankeken. Veel niet-insiders hielden de beweging voor elitair en dus niet bedoeld voor kinderen van de gewone man. Ook waren er heel wat mensen die het gehele systeem van Baden Powell als nogal militaristisch bestempelden, terwijl vele katholieken zich zorgen maakten over wat zij noemden de naturistische van het spel van verkennen.

De voor katholieken nieuwe vorm van jeugdbeweging, waarin aan de lekenleiding de belangrijkste rol was toebedeeld, ontmoette destijds niet altijd en overal enthousiasme. Met hulde aan de pioniers, mag er gerust worden gezegd dat er in het begin van de dertiger jaren zeker ook enige moed was vereist om als volwassene in een verkennersuniform met korte broek, opgerolde mouwen en een grote hoed in het openbaar te verschijnen! Hoe het echter ook geweest mag zijn, feit is dat sedert 1932 inmiddels honderden jongens als welp, verkenner of voortrekker en tientallen jonge vrouwen en mannen als leidster en leider lid van de Kapelaan Berixgroep zijn geweest. Zij allen bewaren integenzeggelijk de beste herinneringen aan de onderlinge vriendschap, het enthousiasme, de gezelligheid tijdens de verschillende groepsfeesten en de romantiek van bijvoorbeeld de zomerkampen met hun kampvuren, spannende avondspelen, et cetera.

[bewerk] Tijdelijke opheffing

In 1941 werden de padvinders- en verkennersbewegingen in Nederland door de Duitse bezetter verboden en moest ook de St. Paulusgroep officieel worden opgeheven. De groepsbezittingen waren inmiddels tijdig op geheime plaatsen opgeborgen. Gedurende de verdere oorlogsjaren leidde de St. Paulusgroep -evenals de meeste verkennersgroepen- een verborgen bestaan. Eventuele activiteiten naar buiten gebeurden veiligheidshalve onder de dekmantel van de Katholieke Actie.

[bewerk] De doorstart

Direct bij de bevrijding in september 1944 verschenen ook de overgebleven leden van de St. Paulusgroep geunifomeerd weer op de straat. Leiding en jongens hebben zich in die dagen zeer verdienstelijk gemaakt ten gunste van de Heerlense gemeenschap. Gedurende de eerste jaren na de oorlog beleefde ook de St. Paulus een ware explosie wat het aantal leden betreft. Het leek er toen beslist op dat iedere jongen verkenner wilde worden.

[bewerk] Naamgeving

Erg verdrietig voor de St. Paulusgroep was het bericht dat op 13 maart 1945 in het concentratiekamp Bergen-Belsen kapelaan Berix was om gekomen. Deze aalmoezenier had voor de oorlog erg veel voor de groep gedaan. Ter nagedachtenis en in dankbare herinnering aan de aalmoezenier Berix werd de groepsnaam gewijzigd in Kapelaan Berix-groep.

[bewerk] Fusie

Inmiddels had ook een fusie plaatsgevonden met de in de parochie ná de oorlog opgerichte afdeling van de jeugdbeweging Jong Nederland.

De benaming "Scouting-groep Kapelaan Berix" dateert uit 1974, nadat de verschillende landelijke scoutingverenigingen in Nederland tot Scouting Nederland gefuseerd waren. Sindsdien kent de groep buiten de welpenleidsters, ook meisjesleden.

Terwijl de beweging in haar oorsprong uit karaktervormende overwegingen vooral het buitenleven en in het bijzonder de kampen en dan zo primitief mogelijk voorstond, is er in de "spelopvatting" aan het begin van de 21ste eeuw duidelijk meer plaats ingeruimd voor de behoeften en ervaringen van de jeugd van heden.

[bewerk] Lokatie

Scouting Kapelaan Berix is de scoutinggroep van het centrum van Heerlen. Sedert de oprichting heeft de groep een nogal zwervend bestaan geleid. Na het vertrek uit de schelmentoren moest nog 6 keer gedwongen worden verhuisd, alvorens een 'home' te vinden in de kelders van de Luciushof in de Plaarstraat. Veel ruimte voor nieuwbouw is er in hartje centrum niet. Desalniettemin wordt er momenteel (2006) een nieuwbouw in de vorm van een piramide gebouwd aan de rand van het Aambos. In april 2007 wordt die lokatie opgeleverd en kan de groep intrek nemen in haar eerste 'eigen' gebouw.