Rugpijn
Rugpijn is een verzamelnaam voor verschillende klachten aan de rug. Rugklachten komen heel veel voor en ongeveer 80% van de volwassenen heeft er wel eens last van: zeurende of stekende pijn, met of zonder uitstraling naar de been en bil. Op advies van het Nederlands Huisartrsen Genootschap (NHG), de wetenschappelijke vereniging van de huisartsen in Nederland, wordt onderscheid gemaakt in aspecifieke lage rugpijn en rugpijn als gevolg van specifieke oorzaken.
Inhoud |
[bewerk] Definities
Specifieke oorzaken veroorzaken ongeveer 5% van alle rugpijn klachten. Het is belangrijk om deye te herkennen, omdat dit ziekten zijn waaraan iets gedaan kan of moet worden. Het gaat daarbij om hernia(hnp), vernauwing van het wervelkanaal met neurologische uitval, tumoren en ontstekingen van de wervels, wervelfracturen, ziekte van Bechterew of afgegleden wervels.
Aspecifieke lage rugpijn is een verzamelnaam voor een aantal moeilijk uit elkaar te houden aandoeningen van de rug. Het NHG heeft besloten dat het niet zinvol is voor huisartsen om hier een nauwkeuriger diagnose te stellen, omdat er geen verschil is in behandeling. Belangrijk is of de rugpijn kort of reeds lang bestaat.
[bewerk] Oorzaken
Bij het merendeel van de rugklachten is er geen organische oorzaak aantoonbaar; dit worden aspecifieke rugklachten genoemd. Het is niet alleen een sociaal-medisch probleem maar ook een financieel probleem vanwege het grote ziekteverzuim.
Rugklachten ontstaan door een samenspel van factoren, die zowel persoons- als werkgebonden zijn.
- Persoonlijke factoren: Lichaamsbouw, lichaamsgewicht, stressfactoren en de algehele en lokale (spier)conditie.
- Werkgebonden factoren: Fysiek zware activiteiten als tillen, zitten, staan en lopende bandwerk. Daarnaast blijkt ook een lage mate van tevredenheid in/over het eigen werk een factor te zijn welke rugklachten (deels) kan verklaren.
[bewerk] Rugklachten en de wervelkolom
Om ontstaan en voorkomen van spit, ischias, hernia en aspecifieke rugklachten te begrijpen volgt hierbij wat informatie over de wervelkolom van de rug.
De onderrug bestaat uit vijf lendewervels, die door middel van banden aan het bekken verbonden zijn. Tussen elke wervel zit een tussenwervelschijf, die beweging tussen de wervels mogelijk maakt en werkt als schokdemper. Daaromheen zitten pezen, kapsels en spieren die zorgen voor stevigheid en bescherming van de rug. Houding en beweging veranderen de belasting van de wervelkolom aanzienlijk. Hoe hoger de belasting van de wervelkolom, hoe meer kans op vervorming en beschadiging van de tussenwervelschijf en de omliggende kapsels, pezen en spieren, met name indien deze houdingen langdurig (bijvoorbeeld zitten) of veelvuldig (bijvoorbeeld tillen) worden uitgevoerd.
Het is belangrijk op te merken dat men er nog niet in geslaagd is om de plek aan te wijzen waar aspecifieke rugklachten ontstaan. Dit is ook de reden waarom specifiek onderzoek, ook met beeldvormende technieken, helaas geen antwoorden kan bieden.
[bewerk] Enkele tips voor preventie
[bewerk] Zitten
Voor het doorbreken van uw gewoontehouding: Zet de beide voeten plat op de grond, met de voeten recht onder de knieën op heuphoogte. Zorg er hierbij voor dat de heuphoogte gelijk of iets hoger is dan de hoogte van de knieën. Ga met een rechte rug op de zitbeenknobbels zitten, met het zitvlak tegen de rugleuning aan geplaatst. Als u op een bank of in een autostoel zit, maak dan gebruik van een kussenrolletje in de onderrug op de plek waar uw rug het meest hol wordt. (Dit kunt u doen door uw hand op de onderrug te leggen en te voelen waar uw rug het holst is). De armleuning dient zodanig te zijn afgesteld dat de onderarmen erop kunnen rusten zonder dat de schouders hierbij omhoog komen (bij gestrekte zit).
[bewerk] Actief zitten
Hierbij traint u uw rugspieren, maar staat uw rug (en nek) in de fysiologisch beste stand. Goed om uw gewoontehouding te doorbreken en wederom uw nek beter te belasten. Let erop dat u uw schouders ontspannen houdt. Schouderspieren heeft u namelijk niet nodig ter ondersteuning van uw houding.
[bewerk] Bukken/ tillen van zware voorwerpen
- Probeer symmetrisch en zo dicht mogelijk voor het voorwerp te staan. Door de benen te spreiden hoeft u minder afstand te overbruggen.
- Houdt de rug recht en de buikspieren onder de navel aangespannen en de schouders omlaag getrokken richting de heupen.
- Ga met een rechte rug door de knieën en zet eventueel een knie op de grond.
- Of: Scharnier vanuit de heupen (SQUAD-techniek).
- Til het voorwerp op zo dicht mogelijk bij het lichaam.
- Kom omhoog met een rechte of licht gebogen rug door de knieën te strekken.
- Adem uit.
- Let op: Een gebogen en gedraaide rug is het meest kwetsbaar voor een blessure!
Recent onderzoek heeft aangetoond dat de SQUAD-techniek niet altijd tot een lagere belasting in de rug leidt. Het lijkt een misverstand dat tillen vanuit de benen (zoals bij de SQUAD-techniek het geval is) tot een lagere belasting zal leiden. In enkele goed opgezette studies pleit men zelfs voor het tillen "vanuit de rug", omdat de beenspieren bij tillen minder belasting aan zouden kunnen dan de rugspieren.
[bewerk] Externe links
| Bron(nen): |
|
Dit artikel, of een eerdere versie daarvan is afkomstig van Gezondbewegen.nl, met nadrukkelijke toestemming |
