Rudolf Diesel
Rudolf Diesel (Parijs, 18 maart 1858 – Het Kanaal, 30 september 1913) was de uitvinder van de dieselmotor.
Inhoud |
[bewerk] Jeugd en jonge jaren
Rudolf Christian Karl Diesel werd op 18 maart 1858 te Parijs geboren. Hij was de zoon van Theodor Diesel en Elise Strobel, Duitse migranten die in 1848 op de vlucht waren gegaan voor de Duitse revolutie. Vader Diesel was een goed verdienende zelfstandige leerbewerker en boekbinder. Maar toen in 1870 de Frans-Pruisische oorlog uitbrak, was hun gezin vanwege hun Duitse afkomst in Frankrijk ongewenst, zodat ze tijdelijk naar Londen vertrokken. De jonge Diesel ging alleen bij een oom in het Beierse Augsburg wonen. Deze oom was een hoogleraar wiskunde, die zijn begaafde neefje liet verder studeren aan de technische hogeschool in München, het befaamde Münchener Polytechnicum, waar hij in 1880 afstudeerde.
Rudolf Diesel volgde hier o.m. de colleges van professor Linde, die thermodynamica doceerde en er voortdurend op hamerde dat het rendement van de bestaande stoommachines amper 10% was, dat m.a.w. 90% van de energie zonder meer verloren ging. Hier ligt de aanzet van Diesels jarenlange experimenteren en ontwerpen, die uiteindelijk leidden tot een eerste patent in 1892 en een volwaardige, nieuwe verbrandingsmotor in 1897.
[bewerk] Huwelijk en kinderen
Op 24 november 1883 trouwde Diesel te München met Martha Flasche. Uit dit huwelijk werden Rudolf Diesel jr en Eugen Diesel geboren. Deze laatste zou in 1939 een boek over hem en zijn motor schrijven.
[bewerk] De eerste dieselmotor
Rond 1885 was Rudolf Diesel van plan om een motor met een veel hoger rendement dan de stoommachine te ontwikkelen. Het was Diesel zijn idee om lucht tot een dergelijke druk te comprimeren dat in die gecomprimeerde en daardoor zeer hete lucht ingespoten brandstof tot ontbranding zou komen, zonder ontstekingsmechanisme. Op 28 februari 1892 werd Diesel patent nummer 67207 verleend op het idee in een verbrandingsmotor het brandstofmengsel door hoge compressie te ontsteken. Diesel heeft het idee voor zijn motor gepubliceerd in het boek Theorie en constructie van een rationeelen warmte-motor. Een belangrijke mijlpaal werd gehaald in 1894 toen het eerste prototype van Diesel's motor voor het eerst liep gedurende ongeveer één minuut. Dit prototype was ruim 3 meter hoog en haalde een compressie van 80 atmosfeer. Een verbeterd prototype werd gebouwd in 1897 in de Maschinenfabrik Augsburg Nurnberg.
Door het succes van zijn uitvinding raakte Diesel betrokken in verschillende patentdisputen, mede door overeenkomsten met een door Herbert Akroyd Stuart in 1890 uitgevonden machine. Na lange juridische strijd haalde Diesel zijn gelijk en werd zijn uitvinding bekend als de dieselmotor. Onderwijl werkte Diesel door aan de verdere ontwikkeling van zijn motor. Een Amerikaanse brouwer was de eerste commerciële gebruiker van de dieselmotor.
De Gentse firma Carels verwierf in 1894 als eerste ter wereld een licentie voor de bouw van dieselmotoren.
Na experimenten met poederkool, pindaolie en dierlijk vet bleek de Dieselmotor het beste te draaien op petroleum en later op diesel. De motor werd later dankzij de ontwikkeling van de inspuitpomp door Robert Bosch vooral een succes voor de zwaardere vervoermiddelen.
In eerste instantie is Diesel (meervoudig) miljonair geworden. Hij heeft dit geld echter verspeeld door onder andere slechte investeringen, problemen met de eerste dieselmotoren en geldverslindende proceskosten wegens patentrechten..
Aanvankelijk werden de motoren dus niet gebruikt voor de aandrijving van voertuigen, maar voor zogenaamd stationair gebruik (bijvoorbeeld de aandrijving van machines in een fabriek), dit heet ook wel industriemotor.
Pas in 1915 werd het ingebouwd in een MAN vrachtwagen, waarna Mercedes-Benz de eerste Diesel-personenauto presenteerde, vlak voor de Tweede Wereldoorlog.
[bewerk] Overlijden
Op 30 september 1913 verdween Diesel onder verdachte omstandigheden van het stoomschip de "Dresden" dat van Antwerpen naar Harwich voer. Hij was, samen met zijn vriend Carels, op weg om een nieuwe fabriek van Carels te openen. 's Avonds dineerde hij nog met vrienden, 's ochtends was hij spoorloos. Zijn bagage stond onaangeroerd in zijn hut, het bed was onbeslapen. Vreemd genoeg bleek bij het onderzoek dat de naam Diesel niet voorkwam op de passagierslijst. Waarschijnlijk heeft Rudolf zelfmoord gepleegd, mogelijk vanwege zijn slechte financiële situatie. Er doen echter ook andere geruchten de ronde: de Duitse Geheime Dienst zou zijn contact met de Britse regering hebben willen verhinderen en grove middelen hebben gebruikt. Een Hollands loodsschip stuitte later op het lichaam van Diesel, maar borg het niet. Na het ontdaan te hebben van alle persoonlijke bezittingen werd het teruggegooid, zoals in die tijd gebruikelijk was. Zijn zoon zou deze bezittingen later identificeren als die van zijn vader.
