Philips van Dorp
Philips, Heer van Dorp (1587-1652) was een Nederlands admiraal uit de 17e eeuw, bevelhebber van de vloot.
Philips werd in 1587 in Tholen geboren als oudste zoon van Tertuliaen van Dorp en Barbara Flemming. In 1631 huwde hij Sara van Baerle. Hij had drie dochters: Sara, Jacqueline en Amélie.
De Van Dorps waren van lage adel en nauw verbonden aan de Oranjes, door wie ze vaak in allerlei functies benoemd werden. Ze waren ook verwant aan Treslong van Blois, de eerste Zeeuwse admiraal. In 1621 werd Philips, of Flip, zoals hij gemeenlijk genoemd werd, benoemd tot kapitein bij de Admiraliteit van Zeeland op de Meermin bij de vloot van admiraal Swartehondt in de Middellandse zee. Al op 16 oktober 1622 volgt de benoeming tot vice-admiraal. In 1624 krijgt hij een gouden ereketen wegens het nemen van een kaperschip. In 1625 doet hij mee aan de expeditie van Willem de Zoete tegen La Rochelle en krijgt van Richelieu de Orde van St. Michel. Op 11 juni 1627 wordt hij bevorderd tot luitenant-admiraal van Zeeland. Daar de luitenant-admiraal van Holland en Westfriesland, Reaal, afwezig is, fungeert Van Dorp als waarnemend bevelhebber van de vloot. Die functie vervult hij echter niet tot volle tevredenheid. Van Dorp is verwaand, eigenzinnig en tactloos. Op 2 december 1627 wordt hij in Veere bijna gelyncht als hij een menigte hooghartig toespreekt die protesteert tegen de grote verliezen aan vissersschepen door kapers. Zijn inzet en competentie laten ook sterk te wensen over. Als laat 1628 het bericht komt dat Piet Heyn door de Duinkerker Kapers probeert heen te breken, de schatten van de Zilvervloot bij zich, loopt Van Dorp, met een smaldeel van tien schepen op patrouille, de haven van Vlissingen binnen in plaats van Heyn te hulp te schieten. Op 22 maart 1629 krijgt hij daarom ontslag van de Staten van Zeeland, terwijl Heyn de functie van bevelhebber krijgt en luitenant-admiraal van Holland en Westfriesland wordt. Als die echter hetzelfde jaar nog sneuvelt, wordt Van Dorp toch weer waarnemend bevelhebber. Tevergeefs probeert hij echter zijn aanstelling in Zeeland terug te krijgen. Op 6 mei 1632 wordt hij dan benoemd tot luitenant-admiraal van Holland en Westfriesland en permanent bevelhebber, alles puur vanwege zijn connecties met Frederik Hendrik, de admiraal-generaal.
Als bevelhebber spreidt Van Dorp weinig activiteiten ten toon. Wel krijgt hij in 1635 ruzie met Maarten Tromp, die op dat moment de zeedienst tijdelijk heeft verlaten om de bevoorrading van de particuliere hulpvloot te regelen, en van wie Van Dorp weet dat hij door de admiraliteiten gevraagd is zijn functie over te nemen. In 1636 gaat Van Dorps reputatie nog verder achteruit omdat hij toestaat dat de Engelsen visvergunningen afpersen van de Nederlandse haringvloot op de Noordzee. In 1637 komt Frederik Hendrik met een reorganisatieplan om de hele logistiek centraal te gaan regelen. Het project mislukt door tegenwerking van de admiraliteiten; Van Dorp grijpt dit aan om zijn eigen gebrekkige bevoorrading te rechtvaardigen en dreigt met zijn ontslag als de admiraliteiten niet meewerken. Dat wordt op 15 oktober 1637 gretig aanvaard en in zijn plaats wordt Tromp benoemd, in één keer van kapitein tot luitenant-admiraal bevorderd.
Als troost laat Frederik Hendrik hem in 1642 benoemen tot raad bij de Admiraliteit van de Maze waar hij dus regelmatig met Tromp te maken heeft, wat tot voortdurende wrijvingen aanleiding geeft, nog verergerd door de onduidelijke gezagsverhoudingen: als officier is Tromp in dienst bij de autonome admiraliteit en dus ondergeschikt; tegelijkertijd is de admiraliteit een generaliteitsorgaan en weer ondergeschikt aan de stadhouder/admiraal-generaal waarvan Tromp de directe vertegenwoordiger is. Een berucht incident vindt plaats op 23 mei 1647 als Tromp de hele raad voorstelt de Prinses Aemilia, het vroegere vlaggenschip, te verkopen en mede van de opbrengst eindelijk een echt krachtig schip te bouwen. Van Dorp weet dat de overige raden daar geen geld voor willen uitgeven en begint een lange tirade tegen Tromp waarin hij hem zegt dat hij liever gezien had dat de Aemilia mét Tromp de diepte in verdwenen was. Van Dorp versterkt na 1640 de coterie rond Amalia van Solms in Den Haag; waar hij ook sterft op 5 december 1652.
Zie ook:
|
|
 |
|---|---|
