Paladijn

Paladijn is een term die werd gebruikt voor een lid van de twaalfkoppige paleiswacht van keizer Karel de Grote. Deze paladijnen stonden bekend als voorbeeld van ridderlijkheid en hoffelijkheid.

In later tijden zou deze term gebruikt worden voor zwervende ridders zonder eigen land of inkomen. Het betrof hier vaak jongere of verstoten zoons van adellijke heren. Voor hun inkomsten waren ze afhankelijk van hun heer. Dit kon hun vader of (oudere) broer zijn, maar evengoed konden ze trouw zweren aan een andere heer. In de middeleeuwse hoofse literatuur werden ze vaak afgetekend als eenzame strijders voor het goede; voorbeeld hiervan is het epische Roland-verhaal. (Roelantslied)

De Verhalen rond de Paladijnen worden vanaf de 12e Eeuw vooral beschreven in Liederen de zo genoemde Chansons de Geste over Roland en zijn kameraden. En ook via poppenspel.

Bekende namen uit de gedichten van Ariosto en Tasso zijn.

Turpijn
Ganelon
Ivon
Oliver
Alfonso
Girard
Samson
Ivoire
Otton
Engelier
Berengier
Ruggiero
Bradamante
Florismart
Naimon
Ogier de Deen
Ferumbras of Fierabras
Rinaldo
Roland / Orlando

[bewerk] Geschiedenis

Het is nooit zeker geweest dat de Paladijnsewacht bestaan heeft, dit komt grotendeels door de gedichten rond hun persoon, die grotendeels geromantiseerd zijn. Wel is zeker dat er een slag bij Roncesvalles is geweest rond 800, deze confrontatie kwam tot stand omdat Karel de Grote de Moren uit Spanje wilde verjagen. Volgens het Roelantslied zou zeker de helft van de 12-koppige paleiswacht aanwezig zijn geweest bij deze slag. Roland zou de bevelhebber geweest zijn van het christelijke leger en hier ook zijn einde hebben gevonden. Net als zijn rechterhand Oliver die vanachteren werd neergespiesd door een Moor. Evenals Ganelon die veraad pleegde ten opzichte van Roland, maar later nog zijn straf kreeg. Hij werd door vier paarden uit elkaar getrokken (gevierendeeld).

[bewerk] Liederen, Gedichten en Opera's

In de middeleeuwen waren de verhalen rond de paladijnen zelfs nog populairder dan die van Koning Arthur en zijn ridders van de ronde tafel. De verhalen waren erg populair in de 12e en 13e Eeuw dat de schrijvers er langere verhalen van gingen maaken en de liederen er in toevoegden. Zoals Doon de Mayence die Les quatre fils de Aymon screef, en later Ludovico Ariosto met Orlando Furioso en Torquato Tasso met Jerusalem Delivered. In de 17e en 18e Eeuw werden er grote opera's op gevoerd die vaak persoons gebonden waaren denk maar aan Orlando Inamoto, Luigi Pulci's Morgante, Dante Alighier's Inferno ,Rinaldo en Fierumbras van George Handel. Al wordt vaak in de gedichten en liederen gepraat over een Twaalf koppige paleiswacht, er duiken in diverse verhalen toch meerdere namen op. Zoals Roland die in andere landen Orlando wordt genoemd en Rinaldo die ook door gaat als Renauld de Monteban, waarbij de verhaal lijnen soms wat verschillen.